برنده بزرگ بحران نفتی
اگرچه وابستگی اروپا به نفت عربستان بسیار کم است، اما اثرات کاهش بلندمدت تولید نفت در عربستان بر اقتصادهای اروپایی بزرگ خواهد بود و شامل اثرات سیاسی و اقتصادی می‌شود. افزایش هزینه تامین سوخت و در نتیجه بالا رفتن قیمت نفت و بنزین جزو مهم‌ترین اثرات اقتصادی هستند؛ اما مهم‌ترین اثر جانبی سیاسی، افزایش وابستگی اروپا به نفت روسیه است. از پیش ثبات عرضه انرژی اتحادیه اروپا شکننده بوده؛ زیرا اکثر سوخت وارداتی به اروپا از تعداد کمی از کشورها تامین شده است.
سال‌جاری میلادی تقریبا ۲۷ درصد نفت خام وارداتی اروپا از روسیه تامین شده و ۶/ ۶ درصد آن از عربستان. از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ واردات نفت عربستان ازسوی اتحادیه اروپا تقریبا ثابت بود و به‌طور متوسط ۵ درصد کل واردات نفت این اتحادیه را تشکیل می‌داد. صادرات نفت آمریکا به اروپا اکنون در همین سطح است، یعنی حدود ۴۳۰ هزار بشکه در روز که ۶ درصد کل واردات نفت اتحادیه اروپا را تشکیل می‌دهد. بنا به اعلام نهاد آمارگر اروپا، مازاد تجاری اروپا در معاملات با عربستان ۱۲ میلیارد دلار است و یک چهارم کالاهای مصرفی عربستان از اروپا وارد می‌شود. اما اروپا یک مقصد مهم برای کالاهای صادراتی عربستان است؛ یعنی ۱۱ درصد صادرات غیرنفتی عربستان راهی اروپا می‌شود و عربستان سیزدهمین شریک تجاری اروپاست.
در حال حاضر شرکت آرامکو ماهانه ۳ میلیون بشکه نفت و فرآورده‌های نفتی به اروپا صادر می‌کند و با سه شرکت در لهستان، یونان و مصر قرارداد دارد. تحلیلگران می‌گویند در کوتاه‌مدت کاهش ۷/ ۵ میلیون بشکه‌ای تولید نفت عربستان اثر مستقیم و بزرگی بر عرضه نفت به اروپا ندارد؛ زیرا از پیش عربستان استفاده از ذخایر نفتی خود برای حفظ ثبات صادرات را آغاز کرده است؛ اما اگر بازگشت اوضاع به حالت عادی ماه‌ها طول بکشد عرضه نفت به اروپا در معرض خطر قرار خواهد گرفت. روسیه می‌تواند از این وضعیت بهره ببرد و صادرات نفت خود به اروپا را افزایش دهد. ریسک ژئوپلیتیک در بازار به این عامل بستگی دارد که آیا تنش در شبه جزیره عربستان افزایش خواهد یافت یا نه. اگر قیمت‌ها تحت‌تاثیر تنش‌های یادشده و بی‌ثباتی در عرضه نفت عربستان بالا رود، شرایط اقتصاد اروپا که از پیش نگران‌کننده است، بدتر خواهد شد. اگر در دو ماه آینده قیمت نفت بالا باقی بماند، قیمت گاز طبیعی در زمستان امسال و بهار سال آینده بالا می‌رود. در حال حاضر مقامات شرکت‌های گازی در اروپا رویکرد انتظار در پیش گرفته‌اند؛ زیرا هنوز خیلی زود است که بتوان درباره وضعیت بازار نفت و گاز در ماه‌های آینده اظهارنظر کرد. حتی کاهش کوتاه‌مدت عرضه نفت عربستان ریسک بی‌ثباتی در بازار را بالا می‌برد و سبب رشد قیمت‌ها می‌شود. میزان رشد قیمت‌ها به مدت پایین باقی ماندن عرضه نفت عربستان وابسته است.
مشاهده می‌شود که حملات ابتدای هفته جاری به تاسیسات نفتی عربستان، جنبه‌های اقتصادی و سیاسی مختلف دارد و وضعیت بازار نفت در آینده به سیاست‌های عربستان در حوزه تولید نفت و جنگ با یمن وابسته است.
ارسال نظر