ضرورت تعویق رفتارهای هیجانی و بیمحابا
از جمله مشکلاتی که دامنه نوسان ایجاد میکند، کمتر نشاندادن ریسک بازارسرمایه به عموم مردم در کوتاهمدت است و در بلندمدت، باعث افزایش ریسک کلی بازار میشود؛ به این معنا که با حد نوسان، افراد عادی این توان را در خود میبینند و جرات پیدا میکنند که بدون تحلیل و صرفا با نگاهکردن به صفهای خرید و فروش، اقدام به خرید و فروش سهام کنند؛ این مورد در بلندمدت، با توجه به چسبندگیای که حد نوسان در روندهای صعودی و نزولی دارد، موجب میشود که ریسک بازار افزایش یابد.
در روندهای صعودی، رفتارهای هیجانی و بیمحابا دیده میشود و فروشندگان تحلیلگر، فروش خود را به تعویق انداخته و در شرایطی که صف فروش تشکیل شود، تحلیلگران خرید خود را به تعویق میاندازند. برعکس این موضوع، افرادی که رفتار هیجانی دارند، در صفهای خرید اقدام به تزریق پول مازاد خود میکنند و خرید انجام میدهند و در زمان صف فروش، بدون توجه به ارزش ذاتی سهام اقدام به فروش میکنند. نکته منفی دیگر حد نوسان فعلی، سوءاستفاده از صفها و ابزار دستکاری در روند قیمت معاملات است. سوالی که پیش میآید، این است که آیا در دنیا حد نوسانی برای معاملات بازار سهام وجود دارد یا خیر؟ باید گفت، بله؛ هم حد نوسان ثابت و هم حد نوسان پویا وجود دارد؛ اما به میزان ۵درصد نیست و اعدادی بالای ۱۵درصد وجود دارد. حد نوسان پویا با معیار آخرین قیمتی که در ۵دقیقه قبل معاملهشده انجام میگیرد و باعث خواهد شد اشتباه لحظهای رخ ندهد؛ یعنی فردی بهاشتباه تعداد زیادی سهام را به بازار عرضه نکند یا میزان زیادی را بهاشتباه نخرد.
بنابراین اگر به لحاظ تکنولوژی، سختافزاری و نرمافزاری امکان داریم که در نماد شرکتها حد نوسان پویای ۵درصد بگذاریم، مناسب است؛ اما اگر قادر به چنین کاری نیستیم، باید حد نوسان ثابت فعلی را به عددی قابلتوجه برسانیم؛ عددی که از سوی کانون کارگزاران پیشنهاد شده، حدود سهبرابر بالاتر، یعنی ۱۵درصد است و زمانی که به بالاترین میزان نوسان میرسد، معاملات آن سهم به منظور کشف قیمت مجدد متوقف شود.