نقشه دولت هند برای صنعت اسباب‌بازی این کشور
اسباب‌بازی‌های دست‌ساز از مواد محلی ساده مانند چوب، بامبو، پارچه، ورقه‌های فلزی، سیم، کاغذ، مقوا و غیره ساخته می‌شوند. تولیدکنندگان اسباب‌بازی شهری که در شهرها و مناطق صنعتی زندگی می‌کنند از مواد زائد بازیافتی مانند روزنامه‌های قدیمی، کارتن‌های دور ریخته‌شده، ضایعات فلزی، جعبه‌ها و قوطی‌ها استفاده می‌کنند. حتی از قطعات دور ریخته‌شده ماشین‌آلات و تجهیزات بسیار هوشمندانه استفاده می‌شود. استفاده از مواد بازیافتی هیچ هزینه سرباری ندارد و از این رو صنعتگران را قادر می‌سازد تا اسباب‌بازی‌ها را با قیمتی باورنکردنی پایین تولید کنند و به فروش برسانند. صنعت تولید اسباب‌بازی هند امرار معاش هزاران صنعتگر و خانواده‌هایشان را تامین می‌کند. این بخش همچنین نقش مهمی در ایجاد فرصت‌های شغلی برای زنان و تامین منبع درآمد منظم برای خانوارهای روستایی دارد. در صنعت اسباب‌بازی، بیش از ۶۰درصد کارگران کارخانه‌های اسباب‌بازی زن هستند.
بازار خرده‌فروشی اسباب‌بازی هند در سال۲۰۲۰، ۱۶هزارکرور INR (۲/ ۲میلیارد دلار) ارزش داشت که کمتر از یک‌درصد از بازار جهانی را تشکیل می‌دهد. صنعت اسباب‌بازی در هند تا سال۲۰۲۴ پتانسیل رشد به ۲ تا ۳ میلیارد دلار را دارد. پیش‌بینی می‌شود مصرفی داخلی اسباب‌بازی ۱۰ تا ۱۵درصد در برابر نرخ ۵درصد جهانی رشد کند. در حال حاضر ۸۵درصد از نیاز داخلی برای اسباب‌بازی از طریق واردات از چین، سریلانکا، مالزی، آلمان و ایالات‌متحده تامین می‌شود. در مقایسه با حجم واردات، صادرات اسباب‌بازی هند فقط ۷۳۰کرورINR (۱۰۰میلیون دلار) است. این کسری تجاری با توجه به پتانسیل هند برای خوداتکایی در صنعتی که احتمالا ۱۰ تا ۱۵درصد رشد خواهد کرد، به طرز نگران‌کننده‌ای بزرگ است. با فراخوان نخست‌وزیر مودی برای «صدا برای محلیها» (Vocal for Local)، تلاش‌های هماهنگی برای ارتقای صنعت اسباب‌بازی سنتی در هند به سطح جهانی در دستور کار قرار گرفت.
برای تقویت بیشتر صنعت اسباب‌بازی، دولت اقدامات زیر را انجام داده است:
برنامه اقدام ملی - یک برنامه اقدام جامع برای تقویت تولید داخلی و ایجاد انگیزه برای تولیدکنندگان اسباب‌بازی و صنایع دستی در کشور. «برنامه اقدام ملی» با همکاری ۱۴وزارت‌خانه مرکزی از جمله آموزش و پرورش، نساجی، راه‌آهن، علوم و فناوری و اطلاعات و صدا و سیما اجرا خواهد شد.
نمایشگاه اسباب‌بازی- در راستای ابتکار ملی برای ترویج صنعت اسباب‌بازی داخلی، دولت یک نمایشگاه ملی اسباب‌بازی را از ۲۷فوریه تا ۳مارس۲۰۲۱ برگزار کرد. هدف این نمایشگاه اسباب‌بازی فراهم کردن بستری برای ترویج اسباب‌بازی‌های سنتی، سازگار با محیط زیست و بومی و تقویت اقتصاد هند از طریق حمایت از صنعت اسباب‌بازی داخلی بود.
Toycathon - برای ترویج تولید اسباب‌بازی در میان بازیگران داخلی، به‌ویژه کارآفرینان روستایی، یک مرکز خدمات مشترک (CSV) و یک ابزار مالی ویژه (SPV) زیر نظر وزارت الکترونیک و فناوری اطلاعات با همکاری شورای آموزش فنی هند (AICTE) «Toycathon ۲۰۲۱ « را سازمان‌دهی کردند. این مفهوم اولین هکاتون (هکاتون Hackathon رویدادی است که در آن برنامه‌نویسان رایانه و افراد دیگری که درگیر توسعه نرم‌افزار هستند، از جمله طراحان گرافیکی، طراحان واسط کاربری و مدیران پروژه گرد هم می‌آیند و در توسعه پروژه‌های نرم‌افزاری و گاهی سخت‌افزاری با یکدیگر همکاری می‌کنند) در نوع خود برای توسعه اسباب‌بازی‌ها و بازی‌های بومی است که فرهنگ، تاریخ و اساطیر هند را برجسته می‌کند. هدف آن دعوت از دانش‌آموزان، معلمان، استارت‌آپ‌ها، کارشناسان اسباب‌بازی و حرفه‌ای‌ها برای نوآوری و ارائه ارزیابی امکان‌سنجی برای تولید محلی اسباب‌بازی‌ها، بازی‌ها و مفاهیم خلاقانه است. با بیش از ۱۲۰هزار ثبت‌نام‌کننده برای رویداد و هزار۱۷ ایده، ۱۳۹۰۰تیم تشکیل شده است و می‌توانند تعداد زیادی جوایز تا سقف ۵۰میلیون روپیه برنده شوند.
برنامه خوشه اسباب‌بازی- ۹۰درصد صنعت اسباب‌بازی هند سازمان‌دهی نشده است و بیش از ۴۰۰۰شرکت خرد، کوچک و متوسط در سراسر کشور فعالیت می‌کنند. اکثر تولیدکنندگان اسباب‌بازی در دهلی نو، ماهاراشترا، کارناتاکا، تامیل نادو و خوشه‌های کوچکی در سایر ایالت‌های هند مستقر شده‌اند. برای هموارسازی این بخش، دولت «برنامه توسعه خوشه‌های صنعتی ویژه محصول» را در سال۲۰۲۰ اعلام کرد تا خوشه‌های اسباب‌بازی در SEZهای اختصاصی بسازد و به آنها کمک کند تا به اکوسیستم‌های سفارشی‌سازی‌شده و متکی به خود برای عرضه به بازارهای صادراتی تبدیل شوند. علاوه بر این، دولت همچنین با هدف جذب سرمایه‌گذاری و ایجاد ظرفیت صادرات در هر مرحله، از راه‌اندازی کارخانه و تسهیل منابع کلیدی با نرخ‌های یارانه‌ای گرفته تا حمایت از هزینه‌های جاری، مشوق‌هایی ارائه می‌کند.
چندین دولت ایالتی وارد عمل شده‌اند و مناطق اختصاصی را برای ساخت شهرک‌ها و خوشه‌های اسباب‌بازی اختصاص داده‌اند. کارناتاکا اولین خوشه اسباب‌بازی هند را در منطقه کوپال ایجاد می‌کند که با چشم‌انداز میزبانی از یک اکوسیستم فراگیر از تامین‌کنندگان فرعی و زیرساخت‌های صنعتی و اجتماعی طراحی شده است.
بنابراین با ابتکارات متعدد دولت، افزایش آگاهی درباره اسباب‌بازی‌های سنتی و فشار در سراسر کشور برای صنایع دستی محلی، صنعت اسباب‌بازی سنتی هند جدید در شُرُف رشد بی‌سابقه‌ای قرار دارد. این صنعت شاهد دگرگونی سریع از طریق انبوهی از نوآوری‌های فناوری است و احتمالا در سال‌های آتی سهم عمده‌ای از اقتصاد را به خود اختصاص می‌دهد. رشد صنعت اسباب‌بازی واقعا گامی به سوی چشم‌انداز یک هند جدید متکی به خود است!
