سردرگمی ارزی تولیدکنندگان زنجیره ارزش مس

مهم‌ترین فلزی که از آن در ساخت هادی سیم لاکی استفاده می‌شود مس است و امروزه سایر فلزات مانند آلومینیوم و نقره را نیز با لاک عایق الکتریسیته پوشش داده و از آنها در صنایع خاص مانند صنایع نظامی، تجهیزات پزشکی و... استفاده می‌کنند. مقطع سیم لاکی نیز می‌تواند گرد و تخت باشد، اما متداول‌‌‌ترین نوع مقطع سیم لاکی، گرد است. عایق‌‌‌های الکتریکی به کار رفته در ساخت سیم لاکی نیز انواع مختلفی دارند که بر اساس کلاس حرارتی دسته‌بندی می‌‌‌شوند. کلاس حرارتی نشان می‌دهد که در طول مدت استفاده از سیم، درجه حرارت آن از چه مقداری بالاتر نرود. لاک‌‌‌های عایق معمولا به صورت مایع بوده که پس از پوشش دهی روی سیم با روش‌های خاص به وسیله حرارت در کوره‌‌‌های لاک‌زنی پلیمریزه شده و به صورت روکشی جامد، صیقلی و یکنواخت روی سطح سیم می‌‌‌چسبند. روش‌های پوشش‌دهی لاک روی سیم نیز به وسیله قالب‌‌‌های خاص انجام می‌شود.

سیم‌‌‌لاکی ازجمله کالاهایی است که تمام مواد اولیه آن از سیم مسی گرفته تا لاک تحت‌تاثیر نوسانات نرخ ارز قرار می‌‌‌گیرند. بیشتر تولیدکنندگان در سال ۱۴۰۰ با چالش‌‌‌های فراوانی مواجه بوده‌‌‌اند. بخشی از این چالش‌‌‌ها مرتبط با مسائل داخلی بوده که عمده‌‌‌ترین آنها، بی‌‌‌ثباتی قیمت‌ها و اتخاذ سیاست‌‌‌های اشتباه در حوزه تولید و صنعت کشور است. به عنوان مثال، سازمان امور مالیاتی کشور که باید شرایط مطلوب‌‌‌ و مشوق‌‌‌های مناسبی را برای تولیدکنندگان فراهم کند، از انجام این کار امتناع کرده و فقط به فکر دریافت به‌‌‌ موقع مالیات است که در صورت تاخیر نیز جریمه‌‌‌های سنگینی برای واحدهای تولیدی در نظر گرفته می‌شود.

آینده غیرقابل پیش‌بینی نرخ ارز

مدیرعامل شرکت سیم لاکی فارس در گفت‌‌‌وگو با خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» اظهار کرد: جهش نرخ ارز موضوعی است که صنایع مختلف با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و صنعت سیم لاکی نیز از این حیث مستثنی نیست و متاسفانه در این زمینه نمی‌توان هیچ چشم‌‌‌انداز مثبت یا منفی را متصور بود و در واقع هیچ پیش‌بینی برای آینده نوسانات ارزی صادق نیست، هرچند که کارشناسان روند افزایشی را برای آینده ارز در نظر گرفته‌‌‌اند. تاثیر مستقیم این موضوع را در بخش تامین مواد اولیه در صنعت سیم‌لاکی می‌توان مشاهده کرد. مفتول مس مهم‌ترین ماده مصرفی برای تولید سیم لاکی است که نوسانات نرخ ارز و فرمول‌‌‌نویسی‌‌‌های بورس‌کالا و افت و خیزهای قیمت‌های جهانی فلزات اساسی به صورت هفتگی برای مفتول کشف قیمت انجام می‌شود و از طرفی بحث تامین نقدینگی نیز مطرح می‌شود که تولیدکننده با آن دست و پنجه نرم می‌کند و کمبود سرمایه یکی از علل مهم تضعیف یک صنعت به شمار می‌‌‌آید. در این شرایط اقتصادی کاهش قدرت  خرید مردم نیز در بازار به وضوح مشهود بوده و تاثیر خود را در صنعت سیم لاکی گذاشته است.

سید امیرحسین قرشی افزود: لاک ماده اولیه مهم دیگر بعد از مفتول است که در این صنعت به کار گرفته می‌شود که از طریق واردات نیز تامین می‌شود، موضوع واردات نیز تحت‌تاثیر مستقیم از نرخ دلار بوده و هرگونه تغییری در قیمت ارز روند واردات  را دچار اختلال می‌کند، از طرفی اعمال تحریم‌‌‌ها نیز واردات را دو چندان دشوار کرده و از این منظر تولیدکننده در گرداب معضلات به دام افتاده است. همه این موارد تاثیر ثانویه بر دیگر مواد اولیه همچون مواد بسته‌‌‌بندی خواهد گذاشت و در نهایت قیمت تمام شده محصول افزایش می‌‌‌یابد. این روند اجتناب‌‌‌ناپذیر بوده و هر صنعتی با افزایش نرخ دلار این مسیر را طی می‌کند که صنعت سیم لاکی نیز از این قضیه مستثنی نیست. در وضعیت کنونی که کارخانه در حال تولید است نمی‌تواند با نرخ‌های یک ماه گذشته فعالیت کند و اگر تولیدکننده هر لحظه محصولات خود را با قیمت لحظه‌‌‌ای به‌‌‌روزرسانی نکند قطعا از قافله صنعت و تولید و از سایر رقبا جا می‌‌‌ماند. در صنعت سیم و کابل رقابت به شدت بالاست و این رقابت نیز موضوع حاشیه سود را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و باید قیمت‌ها را با احتیاط تغییر داد و تغییر لحظه‌‌‌ای نرخ ارز تاثیر خود را در قیمت محصول نهایی به صورت آنی می‌‌‌گذارد. قیمت سیم لاکی پریمیوم پلاس است به طوری که قیمت مفتول به علاوه هزینه دستمزد محاسبه می‌شود که دستمزد نیز روند افزایشی داشته است.

فروش داخلی وضعیت بهتری دارد

وی در ادامه عنوان کرد: بخش صادرات نیز مشکلات و معضلات خاص خود را دارد و در تعهدات صادراتی که برای تولیدکننده و صادرکننده تعیین شده نوسانات ارزی به عنوان یک عامل برهم زننده عمل می‌کند. به عنوان مثال پس از انجام مذاکرات اولیه با مشتریان خارجی همچون عراقی‌‌‌ها نمی‌توانیم به طور قطعی در خصوص قیمت نهایی توافق کنیم چراکه هر لحظه قیمت‌ها در حال نوسان هستند. اگر توجه تولیدکننده به قیمت‌های روز مفتول مس نباشد و وارد معاملات بین‌الملل شود ضرر سنگینی را متحمل می‌شود.

مدیرعامل شرکت سیم لاکی فارس گفت: این در حالی است که تولیدکننده امروز مفتول و سایر مواد اولیه موردنیاز خود را با نرخ روز خریداری می‌کند اما محصول نهایی را سه ماه آینده تحویل مشتری می‌دهد که در این مدت برای قیمت دلار اتفاق‌‌‌های بسیاری افتاده است. تولیدکننده در شرایط سختی قرار می‌گیرد چراکه محصول نهایی را با قیمت ارزان‌‌‌تری تولید کرده اما اگر محصول را به قیمت قبلی بفروشد برای تامین مواد اولیه جدید با مشکل مواجه می‌شود. تکرار این روند آسیب جدی به تولیدکننده وارد می‌کند و چرخه تولید به سختی می‌‌‌چرخد. صنایعی که در  این حوزه فعال هستند با هر روشی که شده فعالیت خود را ادامه می‌دهند اما مشکلات بیش از پیش شده است و به عبارت بهتر تولیدکننده به طور مداوم باید حواسش  به افت و خیزهای بازار و قیمت‌ها باشد و با احتیاط پیش رود.

قرشی خاطرنشان کرد: وضعیت فروش داخلی در صنعت سیم لاکی به طور نسبی مطلوب برآورد می‌شود چراکه واحدهای مصرف‌کننده این نوع محصول خود تولیدکننده هستند و در این بین ترانسفورماتورسازها و الکتروموتورسازها که مشتریان اصلی سیم لاکی به حساب می‌‌‌آیند نمی‌توانند خط تولید را متوقف کنند و با توجه به تقاضای بازار خود را وفق می‌دهند و مجبور هستند که مواد اولیه خود را تامین کنند. از طرفی دسته دیگری وجود دارد که تعمیرکننده ترانس و موتور هستند که متقاضی سیم لاکی را تشکیل می‌دهند. نماینده‌‌‌ها و عاملان فروشی که در بازار حضور دارند تورم انتزاعی را در ذهن خود ساخته‌‌‌اند و این افراد تقاضا را افزایش داده‌‌‌اند که اگر نیاز خود را امروز تهیه کنند بهتر از فرداست، چراکه نقش واسطه و دلال را دارند و در تلاش هستند که به هر روشی که شده سود کسب کنند. این تقاضا موجب ایجاد تورم می‌شود اما روزی که نیازها به حداقل برسد و سیم و کابل به حالت اشباع برسد میزان تورم به صورت خودکار کاهش می‌‌‌یابد و در مجموع این روند و نوسان مدام تکرار می‌شود اما به طور کلی وضعیت فروش داخلی در شرایط فعلی مطلوب برآورد می‌شود.