زیرساختهای زنجیره تولید فولاد از ظرفیتهای ایجادشده عقب هستند
ریسک زیرساخت در توسعه فولاد
به گفته وکیلی، فضای عمومی کسب و کار در سالهای اخیر و بهویژه سالجاری برای فولادسازان تا حدی با ضرر همراه بوده است. صنعت فولاد در چشمانداز سال ۱۴۰۴ قرار بود به ظرفیت تولید ۵۵ میلیون تن فولاد دست یابد که در این راستا ظرفیتسازیهایی نیز انجام گرفته، ولی زیرساختسازی لازم برای آن ایجاد نشده است. با توجه به برآوردی که سازمان ایمیدرو انجام داده در کشور حدود ۴۶ میلیون تن در زمینه تولید فولاد ظرفیتسازی صورت گرفته، این درحالی است که در سالجاری در بهترین حالت به حدود ۳۲ تا ۳۳ میلیون تن تولید میرسیم. این موضوع سبب شده که نرخ بهرهبرداری کارخانههای فولادی در کشور کاهش یابد و آسیب جدی به سرمایهگذاری و داراییهای کشور وارد کند. امیدواریم دولت چتر حمایتی را که طی دو سه سال گذشته بر سر فولاد داشت دوباره ایجاد و زیرساختارها را هرچه سریعتر ترمیم کند و فولادسازان نیز سرمایهگذاریهای خود را ادامه دهند؛ زیرا ایران رتبه دهم در تولید فولاد در جهان را دارد، در حالی که به لحاظ ظرفیت تولید رتبه هفتم را به خود اختصاص داده است. در سالجاری نیز بسیار نزدیک به کشور برزیل در آستانه رتبه نهم قرار گرفتهایم و شاید اگر در تابستان با محدودیت برق روبهرو نمیشدیم، بدون شک میتوانستیم به رتبه نهم در سال ۲۰۲۳ میلادی برسیم. حال باید منتظر بود که ببینیم تا پایان سال چه اتفاقی خواهد افتاد.
دولت چتر حمایتی خود را از فولادسازان برداشته است
وکیلی در ادامه با اشاره به این موضوع که دولت چتر حمایتی خود را از فولادسازان برداشته و علاوه بر مالیات، عوارض صادراتی نیز دریافت میکند، اذعان کرد: عوارض صادراتی به نوعی تنبیه صادراتی بهشمار میرود. در سال ۱۴۰۰ فولاد خوزستان حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار صادرات انجام داده که نزدیک به ۳درصد صادرات نفتی کشور بهشمار میرود. زنجیره معدن این ظرفیت و توانایی را دارد که خود را به صنعت نفت نزدیک کند. زنجیره فولاد در کشور در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۲ میلیارد دلار صادرات داشته که حدود ۲۵ تا ۳۰درصد صادرات نفتی میشود، از این رو اگر صنعت فولاد حمایت شود، میتواند موضوع ارز را که یکی از مشکلات کشور قلمداد میشود حل کند.
وی ادامه داد: هدفگذاری سال ۱۴۰۴ بر اساس پیشفرضهایی تعریف شده که به لحاظ زیرساختی در حال حاضر عقبماندگیهایی دارد؛ به عبارت دیگر، رشد اقتصادی و مصرف سرانه این برنامه تعریف نشده که هماکنون با مازاد عرضه روبهرو شدهایم. در حال حاضر، میزان تولید فولاد کشور به ۳۳ میلیون تن رسیده است که از این میزان حدود ۱۳ میلیون تن آن اسلب و حدود ۲۰ میلیون تن آن بیلت و بلوم است که در حوزه بیلت و بلوم مصرف کشور بین ۸ تا ۱۰ میلیون تن است.
معاون فروش و بازاریابی فولاد خوزستان ادامه داد: باید حداقل آمادگی۱۰میلیون تن صادرات را داشته باشیم که در این راستا با عوارض صادراتی و مالیاتی مواجه هستیم که این مالیات و عوارض فشار بسیاری به صنعت فولاد وارد کرده است. دولت باید به صادرات کمک کند تا شرکتها بتوانند با ظرفیتهای بیشتری تولید داشته باشند و مازاد آن را صادر کنند، چراکه بازار داخلی کشش لازم را ندارد. در زمینه مصرف داخلی نیز کشور باید برنامه جامع داشته باشد، اگر رشد اقتصادی کافی نداشته باشد و زیرساختهای لازم مهیا نباشد و برنامه عملیاتی برای ساخت مسکن وجود نداشته باشد، میانگین مصرف سرانه داخلی افزایش نخواهد یافت.
وکیلی در پاسخ به این پرسش که با توجه به چشمانداز فولاد خوزستان برای رسیدن به تولید ۱۳ میلیون و ۶۰۰هزار تن که با توجه به نبود کشش بازار داخلی، آیا قصد دارید این میزان تولید را به صادرات اختصاص دهید، گفت: برنامههای توسعهای بهدرستی تعریف شدهاند، اولا زیرساختهای لازم مانند تامین انرژی یا تامین سنگآهن از برنامه این زنجیره جا مانده است. برنامه فولاد خوزستان داشتن سهم ۲۵ درصدی از فولاد کشور است، از همینرو الزاما این ۱۳ میلیون و ۶۰۰هزار تن احداث نخواهد شد. بیشتر برنامههای توسعهای در راستای بازسازی، ترمیم خطوط، ظرفیت زیرسقف و نوسازی کورههاست.
تلاش بر کنترل قیمتها
معاون فروش و بازاریابی فولاد خوزستان همچنین در زمینه قیمتسازی عنوان کرد: فرمولهایی برای قیمتسازی در نظر گرفته شده که تلاش بر کنترل قیمتها دارد که به نظر ناعادلانه است، زیرا اگر تورم در کشور را در نظر بگیریم، تورم نقطه به نقطه فولاد صفر است، برای نمونه قیمت شمش فولادی فروردین با آذر ماه تفاوتی نکرده که بخشی از این ثبات قیمتها بهدلیل تلاشهای بورسکالا و دولت بوده، در حالی که از آن سو فولادسازان با افزایش قیمت نهادههای انرژی مواجه هستند، از این رو کارخانههای فولادی تحت فشار قرار دارند، ولی فولاد خوزستان در چنین شرایطی کماکان تلاش میکند تا فولاد میانی کشور و بازار داخلی را تامین کند.
وکیلی با اشاره به سودآوری فولاد خوزستان در بازار سرمایه گفت: برای سودآوری فولاد خوزستان برنامههایی در دست اقدام داریم، اگر به گزارش ۶ ماهه فولاد خوزستان نگاهی داشته باشید، حدود ۵۷درصد از سودی را که از ابتدای سال اعلام کرده بودیم پوشش دادهایم. همچنین تلاش میکنیم که به سود ۹ تا ۱۰هزار میلیارد تومانی برسیم.
وکیلی همچنین با اشاره به این موضوع که بحث انرژی آسیب جدی به واحدهای فولادسازی وارد کرد، گفت: در فولاد خوزستان تلاش کردیم در تابستان بخشی از این آسیب را کنترل و مدیریت کنیم که با فروش آهن اسفنجی که حدود ۲۳۰هزار تن در بازه سهماهه بود، این موضوع مدیریت شد که حدود ۳۵هزار تن آن به صادرات اختصاص یافته و مابقی در بازار داخلی با درآمدی افزون بر ۲هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان به فروش رسیده است.
وی همچنین در ادامه با اشاره به این موضوع که برنامه اولیه ما برای صادرات سالجاری ۲ میلیون تن بوده، اظهار کرد: البته ما همواره تلاش خود را بر تامین نیاز داخلی متمرکز میکنیم. بر اساس پیشبینیها سالجاری امکان دارد به حدود یک میلیون و ۳۰۰هزار تن صادرات نیز برسیم.
معاون فروش و بازاریابی فولاد خوزستان در ادامه با تاکید بر این موضوع که فولاد خوزستان بزرگترین عرضهکننده محصولات میانی در کشور و تامینکننده مواد موردنیاز کارخانههای نوردی در پاییندست است، بیان کرد: فولاد خوزستان بزرگترین تامینکننده نیاز داخلی کشور قلمداد میشود که با توجه به گزارشهای بورس کالا، حدود ۲۰درصد از شمش فولادی کشور را تامین میکند.