ریسک‌های جدیدی در بازار کامودیتی‌ها از مسیر تقاضای محصولات نهایی دیده می‌شود
سایه ترس از کرونای دلتا بر بازارهای کالایی
چندی پیش، در گزارشی با عنوان «تهدید صنعتی نوسان قیمت کامودیتی‌ها» به ریسک ریزش نرخ در بازارهای کالایی اشاره کردیم و تبعات آن را در فاز تولیدات صنعتی مورد بررسی قرار دادیم. این در حالی است که از آن زمان تاکنون روند نزولی قدرتمندی در بازارهای کالایی دیده می‌شود که بخش اعظم این افت نرخ از مسیر نوسان بهای نفت‌خام است. ترس از شیوع مجدد ویروس کرونا و سختگیری‌های جدی و قرنطینه در اقصی‌نقاط جهان دلیل اصلی این روند نزولی بود.
بهای هر بشکه نفت‌خام سبک آمریکا در لحظه تنظیم این گزارش، در مقایسه با مدت مشابه ماه قبل نزدیک به ۱۰ درصد افت نرخ را نشان می‌داد که بیش از ۷ درصد آن تنها در یک هفته گذشته ثبت شده است. همچنین هر بشکه نفت‌خام برنت در مقایسه با مدت مشابه ماه قبل نزدیک به ۵/ ۸ درصد کاهش نرخ داشته است، آن هم در شرایطی که هنوز روند نزولی قیمت‌ها در بازارهای کالایی در حال خودنمایی است. شاخص‌های کالایی نیز روند نزولی پیدا کرده‌اند که در روزهای گذشته از شتاب افت نرخ بزرگی حکایت دارند. به‌عنوان یک نمونه مشخص، شاخص GSCI که قرابت بیشتری با نوسان بهای نفت‌خام دارد، در پایین‌ترین میزان از ۲۱ ماه مه تاکنون قرار گرفته و در صورت ادامه کاهش قیمت نفت، احتمال استمرار این روند نزولی ادامه دارد. شاخص کالایی CRB نیز روند مشابهی را طی کرده و در پایین‌ترین میزان از ۲۰ جولای تاکنون قرار گرفته است.
شرایط کلی در بازارهای کالایی از نگرانی ذاتی خبر می‌دهد که از بازار سنگ‌آهن آغاز شده و در حال سرایت به بازارهای دیگر است. این در حالی است که پس از سنگ‌آهن، نفت‌خام بیشترین تاثیر را پذیرفته و متعاقب آن بر شاخص‌های کالایی و همچنین دیگر بازارهای کالایی اثر می‌گذارد. این روند باید جدی گرفته شود؛ زیرا می‌تواند اثرات خطرناکی بر جای بگذارد. کاهش نرخ در شاخص‌های کالایی در کنار ترس از قرنطینه توامان بر بازارها اثرگذار است و تحلیل‌گران پیچیدگی‌های جدیدی را برای بازارها ترسیم کرده‌اند، این امر نشان می‌دهد که جریان جدیدی در بازار کامودیتی‌ها آغاز شده و احتمال استمرار افت قیمت‌ها وجود دارد. در هر حال، روند عمومی بازارها مثبت ارزیابی نمی‌شود، ولی یک نکته مهم را باید در نظر داشت که آن‌هم تسری این روند به غالب بازارهاست. تجربه نشان داده است که هر گاه نفت‌خام وارد فاز نزولی شود، اوضاع در غالب کالایی‌ها متفاوت خواهد شد. البته تاکنون کالایی‌ها در برابر افت نرخ شدید واکنش نشان داده‌اند، ولی این روند چندان هم قدرتمند نیست. همین نکته را که کشورها در برابر کرونای دلتا موضع‌گیری سختی داشته‌اند، ولی این ویروس چندان هم در بسیاری از کشورها خودنمایی گسترده نداشته است، باید مهم ارزیابی کرد. در هر حال، این داده‌ها را باید مهم ارزیابی کرد که می‌توان این‌گونه آنها را مدنظر قرار داد:
قیمت‌ها در بازارهای کالایی به‌نسبت بالاست؛ بنابراین پتانسیل افت نرخ می‌تواند جدی باشد.
کاهش بهای نفت‌خام و سنگ‌آهن به قدری برجسته بوده که می‌تواند روند نزولی شدیدی را در بازارهای کالایی رقم بزند.
کرونای دلتا می‌تواند بسیاری از معادلات را تحت تاثیر قرار داده و با گسترش قرنطینه شرایط مجددا دگرگون شود.
ترس از شیوع مجدد کرونا حتی در کشورهایی که تحت واکسیناسیون گسترده بوده‌اند، وجود دارد که این نکته ابتدا بر حجم تقاضا اثر می‌گذارد؛ بنابراین هنوز می‌توان گفت که جریان نزولی در بازارهای جهانی مستعد خودنمایی بیشتر است.
با توجه به موارد فوق بهتر است شرایط فعلی را گام‌های ابتدایی یک جریان نزولی جدید بدانیم که این‌بار از مسیر تقاضای محصولات نهایی خودنمایی خواهد کرد، ولی با توجه به وضعیت کلی در بازار مواد اولیه و عطش خرید هفته‌های قبل، هنوز اثرگذاری برجسته‌ای در قیمت فلزات یا محصولات پتروشیمی و حتی کالاهای کشاورزی به همراه نداشته است. این مطلب موجب خواهد شد تا رکود احتمالی در روزهای آینده در روند فرسایشی قرار گرفته و اثرگذاری سریعی بر بسیاری از قیمت‌ها برجای نگذارد، ولی آینده شیوع ویروس کرونای دلتاست که دورنمای نرخ را نشان می‌دهد. حال اگر فرض کنیم که کشورها در اقصی‌نقاط جهان همچون روزهای ابتدایی پاندمی کرونا در سال‌های قبل باز هم وارد فاز مخفی‌کاری آماری شوند، اوضاع پیچیده‌تر از چیزی خواهد بود که دیده می‌شود، آن‌هم در شرایطی که برخی کشورها به طرز عجیبی در برابر کرونای دلتا موضع‌گیری‌های شدید داشته‌اند. این مطلب اندکی عجیب به نظر می‌رسد؛ مگر آنکه اتفاقاتی در جریان باشد که بازارهای کالایی هنوز از آن خبر درستی ندارند. در هر حال اوضاع چندان جالب نیست و این روند به‌زودی به یک تغییر جدید منتهی خواهد شد.
احتمال ادامه کاهش بهای نفت در پی بالا رفتن آمار ابتلا به کرونای دلتا
درپی بالا گرفتن موج همه‌گیری با ویروس جهش‌یافته «دلتا» در دنیا، تقاضا برای نفت در بازار جهانی باز هم کاهش پیدا کرد. اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی کرد که در ماه‌های باقی‌مانده از سال جاری میلادی، تقاضا به میزانی که قبلا پیش‌بینی شده بود، رشد نکند و اوپک هم برآورد خود را برای رشد تقاضا در فصل آخر سال جاری تغییر داد.
به گزارش کالاخبر، گزارش‌ها در چین، به‌عنوان یکی از مصرف‌کنندگان بزرگ نفت جهان از کاهش تقاضای نفت در ماه جولای نسبت به ماه قبل از آن حکایت دارد و انتظار می‌رود، با افزایش قرنطینه و تعطیلی‌های گسترده کسب‌وکارها در چین برای ممانعت از انتقال ویروس کرونای دلتا در این کشور، کاهش تقاضا در ماه اوت هم ادامه یابد.
درنتیجه این تحولات، قیمت نفت در بازار جهانی کاهش پیدا کرده است، ولی نکته مهم‌تر، پیش‌بینی تداوم روند کاهشی قیمت تا انتهای ماه اوت است. این پیش‌بینی در شرایطی ارائه شد که بسیاری از کشورها قرنطینه‌های خود را دوباره توسعه داده‌اند و در تلاش هستند تا مانعی در مسیر پیشرفت این ویروس جهش‌یافته ایجاد کنند.
رشد ناچیز سفرها، تعطیلی مجدد کارخانه‌ها
گزارش‌ها نشان می‌دهد که در هفت‌ماه ابتدایی سال جاری میلادی، شمار سفرها نسبت به سال قبل تنها ۳ درصد رشد کرده و به همین نسبت میزان تقاضا برای نفت در صنعت حمل‌ونقل هوایی هم رشد چندانی نداشته است. از سوی دیگر، فعالیت‌های صنعتی کارخانه‌ها نیز در بسیاری از کشورها تعطیل شده و فشارهای تازه‌ای برای کاهش تقاضا در بازارها وارد شد.
شوک به روند بازسازی اقتصاد جهانی
اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی کرده، درصورتی‌که دنیا برای مقابله با کرونای دلتا، ناچار به اجرای طرح‌های گسترده تعطیلی تا انتهای سال جاری شود، روند کاهشی قیمت تداوم خواهد داشت و شاهد سقوط قیمت هر بشکه تا مرز ۵۰ دلار خواهیم بود. این افت قیمت، باز هم طرح شرکت‌های فعال در تولید نفت «شیل» برای از سرگیری فعالیتشان را به تاخیر می‌اندازد. در صورت تحقق این پیش‌بینی، شروع روند بازسازی اقتصادی و گذر از بحران بیکاری و تورم ناشی از همه‌گیری، دوره طولانی‌تری خواهد داشت.
