تعدیل انتظارات تورمی و قرمزپوشی بازار مالی
عقب‌‌‌نشینی مرزی در بازار گواهیهای کالایی
بررسی معاملات گواهیهای کالایی در بازار مالی بورس‌کالا از استمرار انتظارات منفی میان معامله‌‌‌گران این بازار در روزهای پایانی هفته قبل و ساعات ابتدایی بازگشایی بازار در روز ابتدایی هفته جاری حکایت دارد. برخلاف هفته‌‌‌های قبل که شائبه اعمال فشار برای کاهش نرخ در معاملات بازار مشتقه و اثرگذاری این مولفه بر بازار گواهیهای کالایی وجود داشت، این هفته این شائبه برطرف شد و تعدیل انتظارات تورمی میان معامله‌‌‌گران بازار مالی بورس‌کالا، دلیل اصلی قرمزپوش شدن بازارهای گواهی کالایی بود.
قرمزپوشی معاملات طلای سرخ
میانگین نرخ معامله گواهیهای زعفران در سررسید سال آینده (دی‌ماه 1401) در زمان تنظیم این گزارش با افت نرخ 3درصدی نسبت به قیمت بازگشایی همراه بود. این عقبگرد قیمتی از تعدیل انتظارات تورمی میان معامله‌‌‌گران بازار و انتظار افت صادرات با نزدیک شدن به زمان تعطیلات سال نو میلادی و در ادامه، آغاز تعطیلات سال نو در چین سیگنال می‌گیرد.
به گفته فعالان بازار زعفران، در حال حاضر، هر کیلوگرم زعفران در بازار فیزیکی با قیمتی در حدود 33 تا 36میلیون تومان به‌‌‌شکل عمده معامله می‌شود. در هفته‌‌‌های قبل، نرخ گواهی زعفران در بازار مالی بورس کالا از قیمت معادل آن در بازار فیزیکی کمتر بود و همین موضوع باعث شده بود تا اقبال کشاورزان به سپردن اجناس به انبارهای بورسی کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. خوشبختانه، ظرف هفته‌‌‌های اخیر، قیمت گواهی زعفران به قیمت بازار فیزیکی نزدیک شده است که این موضوع می‌تواند به تقویت بازار گواهی زعفران منجر شود. در شرایطی که بازار گواهی زعفران در حال نزدیک شدن به شرایط تعادلی است، شاهد اثرگذاری دو سیگنال کاهشی، یعنی توقف روند افزایشی نرخ ارز و احتمال افت صادرات در این بازار هستیم. در اواسط دی‌ماه، سال نو میلادی و در اواسط بهمن‌ماه، سال نو چینی برگزار خواهد شد، از همین رو بازارها تعطیل می‌‌‌شوند. در عین حال، در این دو مقطع زمانی از میزان حمل محصول کاسته خواهد شد که این موضوع به افت تقاضای صادراتی منجر می‌شود. همواره نزدیک شدن به سال نو میلادی و سال نو چینی، سیگنالی مهم بر بازارهای کالایی است که بازار صادراتی قدرتمندی دارند. زعفران نیز به‌‌‌عنوان یک کالای صادراتی از این قاعده مستثنی نیست؛ بنابراین انتظار می‌رود این محصول در هفته‌‌‌های پیش‌‌‌رو با کاهش نسبی تقاضای صادراتی روبه‌رو شود که این موضوع می‌تواند از تب‌‌‌وتاب معاملات آن بکاهد. در این شرایط، انتظار افت نرخ ارز در بازار داخل با سیگنال‌‌‌های مذاکره‌‌‌ای نیز مزید بر علت شده است تا از تقاضای سرمایه‌‌‌ای در بازارهای گواهی بکاهد و این بازار را قرمزپوش کند.
برخلاف گواهیهای زعفران سررسید جدید (دی‌ماه 1401)، گواهیهای زعفران با سررسید امسال در حالی که به روز سررسید نزدیک می‌‌‌شوند، در مسیر رشد نرخ نوسان دارند. مهم‌ترین دلیل این موضوع به تفاوت قیمت زعفران گواهی سررسید قدیم و جدید بازمی‌گردد. تفاوت نرخ میان دو گواهی یکسان از یک نوع زعفران به حدود 10هزار تومان نیز می‌‌‌رسد. زعفران سررسید جدید موقعیت بسیار مطلوب‌‌‌تری تلقی می‌شود؛ اما رشد قابل ملاحظه بهای زعفران در سال‌جاری باعث شده است تا زعفران‌‌‌های قدیمی به دلیل مزیت کمتر بودن نرخ، همچنان مورد اقبال خریداران قرار گیرند و حتی با افزایش نرخ به فروش بروند.
ذهنیت معامله‌‌‌گران بازار گواهی سکه منفی شد
انتظارات معامله‌‌‌گران گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا مجددا کاهشی شد و این موضوع باعث شد تا در هفته گذشته و ساعات ابتدایی معاملات هفته جاری، معامله‌‌‌گران بازار مالی بورسکالای ایران، بهای کمتری را برای خرید هر گواهی سکه نسبت به نرخ آن در بازار فیزیکی بپردازند. این ذهنیت کاهشی در ساعات ابتدایی بازگشایی بازارها در هفته‌‌‌جاری نیز ادامه‌‌‌دار شد؛ به نحوی که در زمان تنظیم این گزارش، میانگین نرخ هر گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا حدود 2/ 1درصد کمتر از ارزش بنیادی آن شد (به شکل بنیادی ارزش هر واحد گواهی سکه طلا برابر یک‌صدم ارزش نرخ معامله -میانگین قیمت خرید و فروش روز- سکه در بازار فیزیکی است.) در عین حال، ظرف روزهای ابتدایی هفته گذشته، ارزش هر گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا در مسیر افت نرخ قدم برداشت که این افت نرخ، با عقبگرد قیمتی سکه در بازار فیزیکی همگرا بود. بهای اونس جهانی طلا در روزهای ابتدایی هفته قبل تا 1770دلار به ازای هر اونس کاهش یافت و این موضوع زمینه افت نرخ سکه در بازار داخل را مهیا کرد. در عین حال، در اواسط هفته قبل، نرخ ارز به کانال 29هزار تومانی عقب‌‌‌نشینی کرد و این موضوع از کاهش قیمت سکه به شکل فیزیکی و گواهی در روزهای دوشنبه و سه‌‌‌شنبه هفته قبل حمایت کرد. در ادامه، نرخ ارز مجددا به کانال 30هزار تومانی بازگشت که این موضوع زمینه صعود مجدد گواهی سکه به کانال 132هزار تومانی را در روز چهارشنبه فراهم کرد. با وجود صعود بهای گواهی سکه به کانال 130هزار تومانی، روز چهارشنبه همچنان انتظارات منفی میان معامله‌‌‌گران بازار مالی بورس‌کالا وجود داشت؛ به نحوی که میانگین ارزش معامله گواهی سکه کمتر از ارزش بنیادی آن بود.
در حالی از ارزش سکه به شکل گواهی و فیزیکی در روز ابتدایی بازگشایی بازار در هفته جاری کاسته شد که روزهای پنج‌شنبه و جمعه، بهای اونس جهانی طلا تا مرز 1800دلار در هر اونس صعود داشت و انتظار می‌‌‌رفت این صعود زمینه اوج‌‌‌گیری بهای سکه در این دو بازار داخل را فراهم کند. با وجود این، از نرخ سکه در بازار فیزیکی و گواهی سکه در بازار مالی بورس کالا کاسته شد؛ به نحوی که در زمان تنظیم این گزارش، میانگین نرخ هر گواهی سکه به 130هزار تومان عقب‌‌‌نشینی کرد. در همین زمان، هر سکه امامی در بازار فیزیکی قیمتی برابر 13میلیون و 160هزار تومان داشت. به این ترتیب، بهای هر گواهی سکه حدود 2/ 1درصد کمتر از ارزش بنیادی آن (قیمت فروش در بازار آزاد) بود. در شرایطی که بهای اونس جهانی طلا رو به افزایش گذاشت، سیگنال‌‌‌های ارزی مهم‌ترین دلیل این عقب‌‌‌نشینی قیمتی بود.
بی‌اثربودن سیگنال‌‌‌های مثبت جهانی
در هفته گذشته، نشست بانک‌های مرکزی آمریکا برگزار شد. فدرال‌رزرو تصویب کرد که سرعت کاهش خرید اوراق قرضه را دو برابر کند و تا 30میلیارد دلار در ماه کاهش دهد. به این ترتیب خرید اوراق قرصه تا ماه مارس سال 2022 به پایان خواهد رسید. در عین حال، بانک مرکزی ایالات‌متحده آمریکا در نشست هفته گذشته خود تصمیم گرفت نرخ بهره بانکی را در این کشور تا 75/ 0واحد افزایش دهد. این تصمیمات انقباضی است و باید به افت نرخ طلا به‌‌‌عنوان کالایی سرمایه‌‌‌ای منجر می‌‌‌شد؛ اما اظهارنظر پاول مبنی بر ادامه‌‌‌دار شدن تورم باعث شد تا جایگاه طلا به‌‌‌عنوان دارایی سرمایه‌‌‌ای محکم‌تر شود. مجموع این عوامل باعث شد تا بهای اونس جهانی طلا تا 1798دلار به ازای هر اونس صعود کند. این موضوع سیگنالی مهم برای بازار مالی بورسکالای ایران به شمار می‌رود؛ اما اخبار سیاسی مذاکرات هسته‌ای همچنان سیگنال اصلی اثرگذار بر بازار هستند و رفتار معامله‌‌‌گران بر اساس این سیگنال نوسان نرخ دارد.
