بررسی ۶عامل کلیدی اثرگذار بر روند بازار فولاد در سال ۲۰۲۲
افول فولادی اژدهای زرد؛ سراب یا واقعیت
در این شرایط انتظار میرود تولید فولاد خام چین در نیمه اول سال ۲۰۲۲ افزایش، سپس در نیمه دوم کاهش یابد و میزان تولید مطابق میزان تولید در سال ۲۰۲۱ باقی بماند. در عین حال اغلب برآوردها از تضعیف هر چند اندک تقاضا در بازار داخلی چین به دلیل بحران در شرکتهای ساختوساز و کاهش سرعت شهرنشینی خبر میدهند.
در این شرایط برآورد میشود فولاد در سال جدید میلادی نوسان نرخ کمتری داشته باشد؛ اما متوسط قیمتهای سالانه احتمالا با کاهشی هرچند اندک روبهرو شود. تمامی این برآوردها زمانی محقق میشود که اتفاق غیرمنتظرهای در بازار انرژی رخ ندهد. صعود نرخ نفت به بیش از سطوح ۱۰۰دلاری و تثبیت قیمت در این کانال قیمتی و جهش قیمت گاز طبیعی و به تبع آن زغالسنگ میتواند رویه را در این بازار تغییر دهد.
کاهش سرعت شهرنشینی؛ پاشنهآشیل فولادسازان چینی
کاهش تقاضا برای فولاد با توجه به افول بخش ملک و ساختوساز در چین اولین مولفه اثرگذار بر بخش فولاد چین است. پیشبینی میشود بحران بخش ساختوساز این کشور که در سال ۲۰۲۱ آغاز شد، در سال جدید میلادی نیز ادامه یابد. دولت چین درصدد اعمال محرکهای سنگین برای رونق بخش ساختوساز در کشور خود است، با این حال برآورد میشود میزان ساختوساز چینیها در محدوده سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ باقی بماند. کاهش سرعت شهرنشینی در چین از دیگر عواملی است که باعث میشود از میزان تقاضا برای فولاد در بازار داخلی چین کاسته شود. طبق گفته وزارت مسکن و توسعه شهری-روستایی چین، میزان شهرنشینی در این کشور تا سال ۲۰۲۰ به حدود ۶۴درصد رسیده است. میزان شهرنشینی معمولا پس از ۶۰درصد کند میشود. توسعه شهرنشینی ظرف ۲۰سال گذشته اصلیترین محرک بازار فولاد چین بوده و به این ترتیب انتظار میرود با کند شدن این نرخ، از میزان تقاضا برای فولاد در چین کاسته شود. وضع مالیات عمومی در آینده نزدیک در این کشور و کاهش نرخ زاد و ولد نیز فشار نزولی بلندمدتی را بر توسعه بخش ساختوساز چینیها وارد میکند. البته دولت پکن از اواخر سال ۲۰۲۱ شروع به اعمال سیاستهای انبساطی و کاهش محدودیتهای تامین مالی در بخش املاک کرد تا بتواند تا حدی از کاهش سرعت سرمایهگذاری در بخش املاک خود بکاهد. ممکن است این سیاستها به تحریک تقاضا در این بخش منجر شوند؛ اما همچنان برای مقابله با تقاضای تضعیفشده در بخش ساختوساز چین کافی نیستند.
بازار فولاد صنعتی بهتر از بازار فولادهای ساختمانی
با توجه به برآورد تضعیف ساختوساز در چین انتظار میرود حاشیه سود فولادسازی در بخش مقاطع طویل فولادی کمتر از حاشیه سود تولید مقاطع تخت همچون ورق باشد. البته احتمال تضعیف تقاضا برای محصولات تخت فولادی نیز همچنان وجود دارد. میزان تقاضای خارجی برای محصولات فولادی چین نیز موضوع مورد بحث دیگری است که بر نوسان این بازار اثرگذار میشود. اغلب تحلیلگران بر این باورند که در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ با توجه به اعمال سیاستهای انقباضی از سوی فدرالرزرو تقاضا برای محصولات تخت فولادی کاهش پیدا میکند. در این شرایط احتمال عدمتغییر تقاضای داخلی چین برای فولاد صنعتی نیز وجود دارد. عدمرشد درآمد خانوارهای چینی در سال ۲۰۲۲ باعث میشود بازار داخلی مقاطع تخت فولادی این کشور نیز تحت فشار تقاضا قرار گیرد. در عین حال کند شدن سرمایهگذاری در بخش املاک چین به تضعیف کالاهای تولیدی مرتبط با ساختوساز و همچنین لوازمخانگی منجر میشود.
آسمان صاف برای المپیک زمستانی
دولت پکن کارخانههای فولاد شمال چین از جمله هبی، شانشی، هنان، استان شاندونگ و همچنین پکن را موظف کرده است تولید فولاد خام خود را از اول ژانویه تا ۱۵ مارس، ۳۰درصد نسبت به میزان تولید ظرف زمان مشابه در سال ۲۰۲۱ کاهش دهند. هدف از این کار کاهش تضمین هوای پاک برای بازیهای المپیک زمستانی است که از چهارم تا بیستم فوریه در پکن برگزار میشود.بر اساس محاسبات «پلتس»، طبق الزامات کاهش تولید و ارقام تولید در مدت مشابه سال ۲۰۲۱، میانگین تولید روزانه آهنخام و فولاد خام چین در ژانویه به ۲میلیون و ۱۱۰هزار تن و در فوریه به ۲میلیون و ۵۹۰هزار تن خواهد رسید. همچنین برآورد میشود متوسط میزان تولید چدن در چین ظرف دو ماه ابتدایی سال ۲۰۲۲ کمتر از متوسط میزان تولید در یکسال گذشته باشد. با توجه به محاسبات «پلتس» پیشبینی میشود میانگین میزان تولید روزانه فولاد در ژانویه به ۲میلیون و ۴۵۰هزار تن در روز و در ماه فوریه به ۲میلیون و ۹۷۰هزار تن در روز برسد. اما با پایان المپیک زمستانی بهتدریج ممنوعیتهای کاهش تولید فولاد در چین به اتمام میرسد و انتظار میرود در زمانی کوتاه میزان تولید به سطح سال قبل یا حتی فراتر از آن برسد.
فولادسازی در اولویت قرار میگیرد
سیاستهای کاهش انتشار آلایندههای کربنی باعث شد از میزان تولید فولاد در چین ظرف نیمه دوم سالجاری میلادی کاسته شود. اما چین اعلام کرده است رشد صنعتی را در اولویت اصلی خود در سال ۲۰۲۲ قرار میدهد. پیشبینی میشود الزامات کاهش تولید فولاد بهمنظور کاهش انتشار آلایندهای کربنی در سال ۲۰۲۲ تعدیل شود. این موضوع میتواند به بهبود فعالیت فولادسازی چین در سال ۲۰۲۲ منجر شود. به هر ترتیب انتظار میرود اغلب فولادسازان چینی بهویژه واحدهای فولادی که در خارج از محدوده شمال چین واقع شدهاند، بر میزان تولید خود در ماههای ابتدایی سال ۲۰۲۲ بیفزایند و در ادامه، ظرف نیمه دوم سال ۲۰۲۲ شروع به کاهش تولید کنند. تغییر رویه در تولید از آن رو است که برآورد میشود از میزان تقاضا در نیمه دوم سال کاسته شود. در عین حال برآورد میشود چینیها بخشی از واحدهای فولادی خود را از کورههای بلند قدیمی به کورههای قوس الکتریکی تغییر دهند تا از میزان انتشار آلایندههای کربنی در این صنعت بکاهند. کورههای قوسالکتریکی نسبت به کورههای بلند فولادسازی، آلایندگی کربنی کمتری دارند، در عین حال مصرف قراضه در کورههای قوس باعث میشود نسبت انتشار آلایندههای کربنی در این روش به مراتب کمتر باشد.
ظرفیت جدید ساخت آهن و فولاد
در سال ۲۰۲۱ چینیها برنامه داشتند تا ۸۶ میلیون تن بر ظرفیت چدنسازی و ۱۰۸ میلیون تن بر ظرفیت فولاد خام در این کشور اضافه کنند. اما در این سال تنها ۳۴ میلیون تن بر ظرفیت چدنسازی و ۳۶ میلیون تن بر ظرفیت تولید فولاد خام این کشور اضافه شد. اگرچه کاهش تقاضای فولاد در چین، نیاز این کشور به افزایش میزان فولادسازی را کاهش میدهد؛ اما بخشی از صنعت فولادسازی این کشور به نوسازی و درواقع جایگزینی نیاز دارد تا به این ترتیب در عین حفظ میزان تولید، از میزان انتشار آلایندههای کربنی در آن کاسته شود.
حفظ صادرات به کمک بازار فولاد چین میآید
صادرات کل فولاد چین شامل فولاد خام، محصولات نیمهتمام و کالای نهایی فولادی در چین ظرف سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ رشد ۱۵۵ درصدی داشت و به حدود ۳۹میلیون تن رسید. در این شرایط انتظار میرود میزان صادرات فولاد چین در سالجاری نسبت به میزان صادرات در سال ۲۰۲۱ تغییری نداشته باشد. در شرایطی که تعدیل تقاضا در انتظار تقاضای داخلی این کشور است، حفظ صادرات میتواند به بهبود بازار فولاد در چین کمک کند.