تزریق نااطمینانی به بازار آتی با تکانه‌‌‌های مکرر قیمتی
نرخ تسویه قراردادهای آتی با روند سینوسی تغییر می‌کند
بازار قراردادهای آتی بورس‌کالای ایران در حالی روز گذشته را سپری کرد که تمامی نمادهای معاملاتی در عموم ساعات معاملات با نوسان منفی نرخ همراه شدند. پس از رشد قیمت‌های ابتدای هفته و سبزپوشی نرخ ابزارهای مالی-کالایی، شاهد نزول قیمت‌ها با تاثیرپذیری از عقب‌نشینی بهای آزاد ارز بودیم که روز گذشته تا لحظه تنظیم این گزارش رقم خورد. این روزها فضای حاکم بر بازار سرمایه و به‌ویژه اوراق مالی-کالایی در بورس‌کالا به‌قدری مبهم است که بازار به‌سرعت تغییر فاز قیمتی را تجربه کرده و خبری از ثبات نرخ‌ها به گوش نمی‌‌‌رسد. نااطمینانی از دورنمای قیمتی متغیرهای اثرگذار در بازارهای داخلی و خارجی یکی از مهم‌ترین دلایلی است که سبب سردرگمی معاملهگران شده و دستیابی به روند مشخص معاملاتی را دشوار کرده است. اگرچه معاملهگران سعی دارند از کوچک‌ترین نوسان قیمت‌ها در جهت کسب سود بهره ببرند، اما تداوم این تکانه‌‌‌های قیمتی در میان‌‌‌مدت تهدیدی جدی برای توسعه و تعمیق حجم مبادلات در بازارها به شمار می‌رود؛ چرا که تزریق نااطمینانی به فضای مبادلاتی در بازار سرمایه نه‌تنها ریسک ناشی از نوسان نرخ را افزایش می‌دهد، بلکه اعتماد معاملهگران به این بازارها را نیز به‌شدت تضعیف می‌کند.
به این ترتیب، معاملات قراردادهای آتی بورس‌کالا از روند مشخصی تبعیت نمی‌‌‌کند که عمده‌‌‌ترین دلیل آن ابهام در دورنمای قیمتی دارایی‌‌‌های پایه این اوراق است. تابلوی معاملاتی آتی که اکنون میزبان سه‌دارایی از جمله، واحدهای صندوق طلا، نقره و زعفران نگین است، هشت‌نماد مبادلاتی فعال دارد. روز گذشته در جریان دادوستد این نمادها شاهد قرمزپوشی چهره این بازار در عموم ساعات معاملاتی بودیم که البته این افت قیمت چندان برجسته نبود و به خروج سرمایه از بازار منتهی نشد. البته این نوسان منفی نرخ، علاوه بر قراردادهای آتی در سایر ابزارهای مالی-کالایی بورس‌کالا نظیر واحدهای صندوق طلا و عمده نمادهای گواهی سپرده به ثبت رسید. دو متغیر اصلی اثرگذار بر جریان قیمتی در این بازارها، نوسان بهای اونس جهانی طلا و نقره در کنار تکانه‌‌‌های قیمتی بهای آزاد ارز به شمار می‌‌‌روند که افت و خیزهای قیمتی دراین بازارها ادامه دارد. به عبارت دقیق‌‌‌تر، طلا در معاملات جهانی اگرچه به نزدیکی 1790دلار در هر اونس کاهش یافت؛ اما چندان دوامی نداشت و مجددا از مرز 1800دلاری عبور کرد. با این حال، برآیند تکانه‌‌‌های قیمتی این فلز گرانبها در بازارهای جهانی طی هفته گذشته نزدیک به 2درصد منفی ارزیابی می‌شود. اما این میزان تغییر از سوی معاملهگران ابزارهای طلایی بورس‌کالا چندان جدی ارزیابی نشد و بازارها کمترین واکنش را به آن نشان دادند.
در تازه‌‌‌ترین اخبار، جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو بار دیگر تاکید کرد که بانک‌مرکزی قصد دارد از ابزارهای خود برای کاهش تورم بالای چند دهه اخیر استفاده کند که تضعیف بهای اونس طلا طی معاملات روز چهارشنبه را به دنبال داشت. همچنین بازدهی اوراق 10ساله ایالات‌متحده به 3درصد بازگشت، در حالی که شاخص دلار در روز چهارشنبه پس از عقبگرد طی سه‌جلسه معاملاتی، افزایش یافت. فدرال‌رزرو نیز افزایش 50واحد پایه (نیم‌درصدی) نرخ بهره در دو نشست بعدی در ماه ژوئن و جولای را مطرح کرد. آخرین داده‌‌‌ها نشان می‌دهد که در ماه آوریل، شاخص بهای مصرف‌کننده در ایالات‌متحده به بالاترین حد خود در 40سال گذشته یعنی 3/ 8درصد رسیده است که این افزایش به نگرانی‌ها در مورد تداوم افزایش قیمت‌ها دامن می‌‌‌زند.
جزئیات معاملات سه دارایی بازار آتی
روز گذشته قراردادهای آتی واحدهای صندوق طلا در هر سه نماد با نرخی بالاتر از بهای دارایی پایه خود مبادله شدند که از برقراری شرایط کونتانگو یا فورواردیشن حکایت دارد و به نظر می‌رسد معاملهگران دورنمای قیمتی دارایی پایه این سه نماد را حداقل تا آخرین تاریخ تحویل یعنی مهرماه سال‌جاری به میزان محدودی افزایشی ترسیم می‌کنند. همچنین وجه تضمین لازم برای اخذ یک‌موقعیت تعهدی در این نمادها به میزان 2میلیون و 200هزار تومان است که به دلیل افت و خیزهای مکرر بهای تسویه، میزان آن تغییر نیافته است.
قراردادهای آتی نقره نیز در مسیری مشابه با اوراق طلایی بورس‌کالا نوسان می‌کند اما به نظر می‌رسد افت قیمت تسویه دو نماد فعال این دارایی سرمایه‌‌‌ای در بازار آتی برجسته‌‌‌تر از واحدهای صندوق طلای آتی باشد. همچنین در سررسید مردادماه این دارایی که دورترین سررسید آن به شمار می‌رود، ورود سرمایه و باز شدن موقعیت تعهدی همزمان خرید و فروش به چشم می‌‌‌خورد.
زعفران نگین به‌عنوان تنها محصول کشاورزی بازار آتی نیز اگرچه عموم ساعات معاملات روز گذشته را با نوسان منفی نرخ سپری کرد، اما در برخی از ساعات روز تمایل به نوسان مثبت قیمتی این محصول در بازار آتی به‌ویژه در نزدیک‌‌‌ترین سررسید آن یعنی تیرماه دیده شد که البته دوام چندانی نداشت. در حال حاضر طلای سرخ بازار آتی، با سه سررسید تیر، شهریور و آبان‌ماه امکان مبادله در این بازار را دارد و لازم است افراد برای اتخاذ حداقل یک‌موقعیت تعهدی به میزان یک‌میلیون و 340هزار تومان در حساب وکالتی خود نزد بورس‌کالا واریز کنند.
