بسیاری از شرکت‌هایی که در مدت سپری‌شده از سال عملکرد مطلوبی نداشته‌اند و در شهریور ماه نیز بر مدار پیشین فعالیت کرده‌اند همچنان رشدهای خیره‌کننده قیمتی را تجربه می‌کنند و از سوی انگیزه‌ها و بهانه‌هایی غیر از سودآوری تقویت می‌شوند. با این حال، با تلطیف شرایط و فروکش هیجانات باید در انتظار واکنش به پتانسیل‌های سودآوری هر شرکت بود.

بازگشت خودروسازان به محدوده سفید؟

از بین چهار خودروساز بزرگ کشور، شرکت زامیاد نسبت به عملکرد ماه‌های اخیر خود بازگشت مطلوب‌تری را به نمایش گذاشته است. وضعیت عملیاتی سایپا نیز در قیاس با ماه‌های گذشته از سال ۹۸ را می‌توان بر مدار بهبود ارزیابی کرد. سایپا در شهریور موفق شد روند نزولی سه ماهه تولید را معکوس و حدود ۳۴ هزار دستگاه خودرو تولید کند. در رابطه با هر دو شرکت رشد محسوس هر سه مولفه مقادیر تولید، مقادیر و نرخ‌های فروش سبب شده درآمد آخرین ماه تابستان نسبت به متوسط ۵ ماه نخست سال با رشد قابل‌توجهی همراه شود. در مقابل ایران‌خودرو از روند رو به بهبود تولید پا پس کشیده و در شهریور با افت ۲۷ درصدی تولید نسبت به مرداد همراه بوده است. در عین حال عملکرد پارس‌خودرو را می‌توان همچنان ضعیف ارزیابی کرد. این شرکت اگر چه در شهریور ۱۶ درصد بیشتر از مرداد، خودرو تولید کرده است همچنان نسبت به میانگین ماهانه سال ۱۳۹۷ افت بیش از ۲۰ درصدی تولید را نشان می‌دهد.  در رابطه با قطعه‌سازان می‌توان وضعیت تولید را نسبت به ماه میانی تابستان مثبت ارزیابی کرد. به علاوه افزایش نرخ‌ها نسبت به فصل بهار سبب شده تا درآمدزایی این گروه نسبت به سه ماه آغازین سال با بهبود همراه باشد. با این حال دو نکته همچنان در رابطه با این گروه برقرار است: حجم زیان‌سازی شرکت‌های خودرویی فراتر از آن است که رشدهای فعلی نرخ و بهبود عملیات در این سطح بتواند فضای کلی صنعت را دگرگون کند. نکته دیگر آنکه رویه قیمتی اکثر نمادهای این گروه فارغ از روند سودآوری و عملیات دنبال می‌شود. بهانه‌های تجدید ارزیابی دارایی‌ها مهم‌ترین محرک این گروه در مسیر صعودی است. برخی دیگر از نمادهای این گروه نیز به بهانه جاماندگی از روند عمومی قیمت سهام، شاهد تقویت جبهه تقاضا در هفته‌های اخیر بوده‌اند. شاخص این صنعت از ابتدای سال جاری تا پایان دادوستدهای روز گذشته شاهد رشد ۵/ ۱۴۵ درصدی بوده است. با این حال در بین نمادهای کوچک‌تر این گروه بازدهی‌های بیشتر از ۴۰۰ درصد نیز به چشم می‌خورد.

ضعف و قوت دارویی‌ها

جمع مبالغ فروش ۳۱ شرکت تولیدکننده بورسی و فرابورسی دارو در ماه شهریور بالغ بر ۹۹۰ میلیارد تومان بوده است. این عدد در مرداد حدود ۸۲۴ میلیارد تومان بوده و بر این مبنا رشد ۲۰ درصدی را تجربه کرده است. متوسط ماهانه این عدد در فصل بهار نیز در حدود ۶۶۵ میلیارد تومان است. وضعیت عمومی تولید و فروش در نمادهای گروه دارویی را همچنان می‌توان مطلوب ارزیابی کرد. به این معنا که حجم تولید و فروش نسبت به متوسط ماه‌های گذشته بیشتر بوده است. با این حال برای حصول قطعیت باید ترکیب تولید این شرکت‌ها را نیز در نظر داشت؛ با توجه به رشد نسبی نرخ‌های فروش می‌توان گفت روند عمومی تولید شرکت‌ها به سمت محصولات ارزان‌تر و حجم تولید بیشتر حرکت نکرده است.  شرکت‌های دارویی از جمله صنایع بازار هستند که در سه ماه ابتدایی سال جاری رشد محسوس سودآوری را نسبت به متوسط سودآوری سال گذشته به نمایش گذاشتند و در پی این موضوع نیز رشدهای قابل‌توجه قیمتی را به ثبت رساندند. بازدهی شاخص این صنعت از ابتدای سال ۹۸ تا پایان دادوستدهای روز ۴‌شنبه به ۲۵۳ درصد رسیده است. در بین شرکت‌های این گروه نمادهایی با بازدهی بیش از ۷۵۰ درصد نیز به چشم می‌خورد. حال با توجه به ثبت چنین رشدهای چند صددرصدی، میزان سودی که این شرکت‌ها در صورت‌های مالی ۶ ماهه به نمایش می‌گذارند می‌تواند بسیار حائز اهمیت باشد. در عین حال باید تاکید کرد که بحث افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی‌ها به دامنه نمادهای این گروه نیز گسترش یافته و این مساله طی روزهای اخیر بیشترین جریان ورود پول حقیقی‌ به این گروه‌ها را در پی داشته است. اخیرا داروسازی ابوریحان طی یک شفاف‌سازی اعلام کرد که هلدینگ دارویی تامین، رای به تجدید ارزیابی زمین این شرکت داده است.

وضعیت سیمان‌سازان در فصل اوج تقاضا

با لحاظ هر سه مولفه تولید، مقدار و نرخ فروش می‌توان گفت قریب به یقین بنگاه‌های تولیدکننده سیمان در ماه شهریور وضعیت مطلوب‌تری نسبت به میانگین پنج ماه ابتدایی سال داشته‌اند و این مساله می‌تواند خبر خوبی برای سودآوری این شرکت‌ها در دومین فصل سال باشد.  حجم تولید سیمان توسط ۲۹ تولیدکننده مطرح سهامی این صنعت در شهریور حدود ۴ میلیون و ۶۸۵ هزار تن بوده است. این عدد در مرداد کمی بیش از ۳ میلیون و ۹۲۰ هزار تن گزارش شده و متوسط ماهانه بهاری آن ۳ میلیون و ۴۲۰ هزار تن بوده است. به علاوه آنکه مجوز افزایش نرخ سیمان در ماه تیر ابلاغ شده و سبب می‌شود تا درآمدزایی این شرکت‌ها در تابستان با رشد قابل‌ملاحظه‌ای نسبت به بهار همراه باشد.  اگر چه در میان نمادهای سیمانی نیز بهانه‌های داغ کردن سهام شایع است با این حال توجه به مولفه‌های سودآوری در این گروه بیشتر از موارد قبلی مد نظر قرار می‌گیرد. می‌توان انتظار داشت روند رشد سودآوری در رابطه با بسیاری از شرکت‌های سیمانی در فصل تابستان به وقوع بپیوندد. با این حال باید این مساله را نیز در نظر گرفت که نیمه دوم سال را می‌توان نیمه سخت سیمان‌سازان توصیف کرد. تا آنجا که هزینه سربار برخی شرکت‌های نسبتا قدرتمند این گروه، بر درآمدها غالب شده و فصول سرد را با کاهش سود خالص سالانه همراه می‌کند.