التهاب خودرویی بازار سهام
بدین ترتیب آرامگرفتن دماسنج بازار در محدوده یکمیلیون و ۵۳۴هزار واحدی را میتوان برآیند استراتژی معاملاتی سرمایهگذاران در روز گذشته دانست.
شاخصکل هموزن نیز عملکرد ضعیفتری نسبت به شاخصکل را به نمایش گذاشت و خروج پول از کلیت بازار و بهخصوص شرکتهای کوچک و متوسط به حدی بود که این نماگر هم افت ۷۸/ ۱درصدی را تجربه کرد. ارزش معاملات خرد بورس تهران (سهام و حقتقدم) در هشتمین روز خردادماه نیز رقم ۳۶۱۰ میلیاردتومانی را به ثبت رساند. گفتنی است بهرغم ریزشهای اخیر قیمت سهام شرکتها اما شاخصکل بورس اوراقبهادار تهران از ابتدای شروع معاملات در سال۱۴۰۱ تا پایان داد و ستدهای دیروز رشدی معادل ۱۲درصدی را در کارنامه کاری خود به ثبت رسانده است.
در بازار دیروز با وجود ادامه واکنش منفی بورسبازان به گروه خودرویی که مدتی است به یک روند منفی مبدل شده، جو معاملاتی با تغییراتی همراه شد. روز یکشنبه هنگامی که اخباری مبنیبر ضرورت ورود محصولات ایرانخودرو به بورسکالای ایران منتشر شد تا حدودی جریان بازار دستخوش تغییر شد، بهگونهایکه فشار فروش گروه خودرویی تا حدودی کاهش پیدا کرد و نماد معاملاتی «خودرو» در پایان معاملات مثبت هم شد. «خساپا» نیز بخش قابلتوجهی از ریزش خود را جبران کرد. به دلیل اینکه طی چند هفته گذشته ارزش معاملات خودروییها بسیار زیاد بود، در حالحاضر افت قیمت آنها به کلیت بازار سرایت پیدا کرده است. به باور برخی از کارشناسان بازار سرمایه نشانههای برگشت بازار به وضوح قابلرویت است. از نرخ دلار گرفته تا شرایط بنیادی و تکنیکالی اغلب صنایع و شرکتهای فعال در بورس تهران و فرابورس ایران، همگی از وضعیت معقولی برخوردار هستند.
نرخ اسکناس آمریکایی که طی چند وقت اخیر روزانه با افزایش ارتفاع هرچند محدود همراه بوده از نگاه بورسبازان مغفول مانده و بهعبارتی وزن چندانی در محاسبات سرمایهگذاران ندارد. بهنظر میرسد حجم ریسکهای درونی و بیرونی بازار سهام به حدی بالا بوده که مدتهاست محرک سنتی رشد قیمت سهام دیگر جایی برای عرضاندام ندارد. برخی از تکنیکالیستها مقاومت ۶/ ۱میلیون واحدی را از دلایل ریزش بورس تهران معرفی میکنند و معتقدند که این موضوع کاملا تکنیکی بوده و فشار فروش چند روز اخیر نشات گرفته از این مهم است. در نقطه مقابل دیگر صاحبنظران بازار سرمایه نیز معتقدند بازار پس از ۱۹ ماه، در ۲۷ اردیبهشتماه سالجاری توانست از سد مقاومت ۶/ ۱میلیون واحدی عبور کند. در این برهه از زمان شرایط برای صعود نماگرها توام با افزایش سودآوری شرکتها فراهم بود اما به دلیل بروز برخی اتفاقات اجتنابناپذیر از جمله انتشار گزارشهای حسابرسینشده پالایشیها، اعلام ارقام غیرواقعی از واگذاری سهام خودرویی، انتشار گزارشهای ضعیف زمستان برخی شرکتها و مواردی از این قبیل به یکباره ترس و تردید کلیت فضای معاملات را دربر گرفت.
با این حال رفتار کنونی سرمایهگذاران به گونهای است که بازار جایی برای رشد ندارد؛ هر چند این رفتار میتواند نشات گرفته از عدماطمینان جامعه سرمایهگذاران نسبت به سیاستگذاران باشد اما در عین حال نشانههایی از تغییر رویکرد سیاستگذار نسبت به بخش مولد مشاهده نمیشود. اما سرانجام نقدینگی خارج شده از گردونه معاملات سهام چه میشود؟ درحالیکه ریسک نگهداری پول در بانک به دلیل کاهش ارزش ریال بالاست؛ آیا بانک میتواند در شرایطی که بخش مولد به لحاظ سودآوری کاهشی بوده، همانند مأمنی برای جذب سرمایههای سرگردان ایفای نقش کند؟ بازار کریپتوکارنسیها مدتی میشود که در شیب نزول قرار گرفتهاند، افت قیمت قابلملاحظه بیتکوین و سایر رمزارزها سیگنالی مبنیبر بازگشت این بازار را به جامعه سرمایهگذاران هدف خود ارسال نمیکند. در عین حال به دلیل ناشناختهبودن چنین بازاری برای سرمایهگذاران بهنظر نمیرسد که پول حداقل تا زمان بازگشت آرامش نسبی بهطور مجدد راهی چنین بازاری شود. سرازیرشدن نقدینگی به بانک در شرایطی که چشمانداز تورمی نسبت به گذشته پررنگتر شده است، نهتنها نمیتواند مانع از افزایش تورم شود بلکه به کاهش ارزش پول نیز منجر میشود، بنابراین بازار سرمایه تنها بازاری است که علاوهبر غیرتورمیبودن میتواند مسیر افزایش سودآوری بنگاههای اقتصادی را هم تسهیل کند.
در شرایطی که تقریبا سکوت خبری در مورد برجام حکمفرماست، بهنظر میرسد که همانند گذشته نوسانات مقطعی با هدف کسب بازدهی در بازار تداوم پیدا کند. بهرغم افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی اما مشاهده میشود که تحریم همانند یک تهدید بزرگ مانع از تسهیل مبادلات در این زمینه شده است. توقیف نفتکش از سوی یونان ریسک جدیدی است که میتواند در آینده همانند یک معضل در مسیر صادرات نفت کشور اخلال ایجاد کند. این موضوع در امر سرمایهگذاری صنایع داخلی وابسته به نفت نیز اثرگذار است. در بازار روز یکشنبه برخی شرکتها از گروههایی نظیر فلزات اساسی، استخراج کانههای فلزی و شرکتهای چندرشتهای صنعتی بیشترین تاثیر منفی را در افت نماگر اصلی بورس داشتند. در عین حال صنعتی که مورد استقبال جالب حقیقیهای بازار قرار گرفت، صنعت سیمان بود. خالص خرید حقیقیها در این گروه به رقمی بیش از ۶۸میلیاردتومان رسید. در گروه فلزات اساسی بیش از ۱۲۰ میلیاردتومان و فرآوردههای نفتی بیش از ۷۰میلیاردتومان خالص فروش حقیقی به ثبت رسید. صنایع ریالی و دلاری نیز در ادامه فهرست فروش سهامداران خرد قرار گرفته بودند. یکشنبه ۸ خرداد ۱۴۰۱ خالص تغییر مالکیتی به میزان ۵۰۰ میلیاردتومان از سبد سرمایهگذاری سهامداران خرد به پرتفوی سرمایهگذاران نهادی منتقل شد.