خواب زمستانی بورس سنگین شد
امکان خوش‌بینی نیست
مهدی ساسانی، تحلیلگر بورس با اشاره به اینکه این روزها در مورد بازار سرمایه صحبت‌کردن کار سختی است، گفت: با وجود ارزندگی بسیاری از سهم‌ها و گروه‌های مختلف، اما نبود نقدینگی کافی روی تابلوی معاملات باعث‌شده سهامداران یا درجازدن سهام خود را ببینند یا افت قیمتی و طبیعتا با توجه به رشدی که بازارهای دیگر در ماه‌ها و سال‌های گذشته داشته‌اند، این موضوع اتفاق عذاب‌آوری برای خیلی از این سهامداران شده‌است. وی ادامه داد: به‌نظر می‌رسد با وجود ارزندگی بنیادینی که در بسیاری از سهم‌ها و شرکت‌ها وجود دارد، اما نبود نقدینگی باعث‌شده قیمت سهام به‌جایگاه اصلی خودشان برنگردد. از طرفی تصمیماتی که در ماه‌های گذشته برای شرکت‌های بورسی گرفته‌شده، بی‌اطمینانی و عدم‌اعتماد را در دل سهامداران بیشتر کرده است و این موضوع باعث‌شده تا نسبت به بازار سرمایه حداقل در کوتاه‌مدت نتوان خوشبین بود.
ساسانی اظهار کرد: البته این روزها شاهد خریدهای گسترده توسط حقوقی‌ها و صندوق‌های بازار بودیم. در راس آنها صندوق تثبیت بازار، خریدهای زیادی را در محدوده منفی و صفر تابلوی خیلی از سهم‌ها انجام‌داده اما طبیعتا با خریدهای منحصر به این صندوق و چند حقوقی بازار نمی‌تواند برگردد و نیاز به اعتمادسازی بیشتری دارد تا فعالان بازار با جمیع نقدینگی‌های خود بتوانند روند را برگردانند. این تحلیلگر گفت: شخصا انتظار دارم مدیران، دست‌اندرکاران و کسانی که در دولت صاحب‌نظر هستند و همچنین بانک‌مرکزی به بازار سرمایه نگاه ویژه‌تری داشته باشند و بدانند این بازار می‌تواند بازاری برای جذب نقدینگی به بخش تولید باشد و همچنین می‌تواند بخشی از نقدینگی سرگردان در شب‌عید را در دل خود جا دهد و از تورم بیشتر در این هفته‌های آخر سال جلوگیری کند.
احتمال بعید برگشت بورس
حسن حسین‌نیا، دیگر تحلیلگر بورسی نیز با اشاره به اینکه بازار سرمایه در روزهای جاری با کاهش ارزش معاملات به‌طور مستمر و همچنین خروج نقدینگی اشخاص حقیقی به‌صورت مداوم مواجه‌است، گفت: در شرایطی که تنش‌ها و ریسک‌های سیستماتیک همچنان در حد بالایی قرار دارد و در عین‌حال با ریسک‌های عدیده‌ای از طرف سیاستگذار نیز مواجهیم، انتشار اوراق گواهی سپرده با نرخ 30درصد نیز توانست نقدینگی قابل‌توجهی را به خود جذب کند و آنگونه که بانک‌مرکزی اعلام کرده، در روزهای آینده نیز شاهد تداوم آن خواهیم بود. این مساله می‌تواند فشار خاصی را بر بازار سرمایه، کل تولید و به سایر بازارها نیز وارد کند. وی ادامه‌داد: در عین‌حال در روز گذشته شاهد حمایت نسبتا سنگین حقوقی‌ها در نمادهای پرتراکنش بودیم که چنانچه این حمایت‌ها صورت نمی‌گرفت، احتمالا فشار فروش و صف‌های عرضه به‌شدت زیاد می‌شد. ما شاهد شکسته‌شدن حمایت دو‌میلیون و 100هزار‌واحدی بودیم و محدوده بعدی در حدود دو‌میلیون و 50هزار تا دو‌میلیون و 80هزار واحد می‌تواند عمل کند.
هرچند که ارزندگی بازار در سطح خوبی قرارگرفته اما با وجود نبود مشوق‌ها و بازارهای رقیبی که قدرتمندتر هستند، نزدیک‌شدن به پایان سال و شرایط خاص بازارهای رقیب باعث شده تا توجهات خیلی کمتر به سمت بازار سرمایه معطوف شود. این تحلیلگر گفت: در روزهای آینده باید منتظر باشیم و ببینیم سرنوشت سخنانی که وزیر اقتصاد درباره اعلام سیاست‌های خودرویی از سوی وزیر صمت بیان کرد، چه خواهد شد و در عین‌حال هنوز درباره تجدیدارزیابی دارایی‌ها و معافیت‌های مالیاتی و مشوق‌هایی که قبلا در مورد آن صحبت‌شده خبر خاصی منتشر نشده‌است، اما قطعا این موارد بر بازار سرمایه اثرگذار است. حسین‌نیا یادآور شد: در عین‌حال رئیس‌کل بانک‌مرکزی در سخنانی که اخیرا داشت، در مورد خبرهای خوب در مورد بازار سرمایه در آینده صحبت کرد. موردی که کم پیش‌می‌آید از طرف بانک‌مرکزی اعلام شود اما باید منتظر بود و دید این خبرهای خوب چه می‌تواند باشد. در مقطع فعلی هرچند ارزندگی سهام وجود دارد اما وجود ریسک‌های سیستماتیک و همچنین فشار‌های عدیده بر جریان نقدینگی بر بازار زیاد است که می‌تواند بازار سرمایه را با چالش بزرگتری مواجه کند و هرگونه احتمال بازگشت برای بازار سرمایه در شرایطی ممکن خواهد بود که شاهد ارائه یک مشوق بزرگ باشیم که فعلا علائم آن در بازار مشاهده نمی‌شود.
سم تناقض‌گویی
برزو حق‌شناس، دیگر تحلیلگر بورسی اما بیشتر به تناقض گفتار سیاستگذاران و تصمیمات یک‌شبه آنها اشاره کرد. او در این‌خصوص گفت: بازار سرمایه به‌شدت از سیاست‌های بانک‌مرکزی و از تناقض در گفتار مسوولان و عدم‌ثبات در صحبت‌های آنها ضربه می‌خورد. 23 بهمن ماه وزیر اقتصاد کشور که سخنگوی اقتصادی دولت محسوب می‌شود اعلام کرد؛ عرضه اوراق 30درصد به اتمام رسیده و این موضوع سیاست موقت بوده‌است. 24 بهمن بانک‌مرکزی اطلاعیه داد که این موضوع ادامه دارد و 80همت هم چاپ خواهد شد. مضمون این اطلاعیه این‌گونه بود که از این به بعد هرچه دیگران بگویند، مهم نیست و به صحبت‌های بانک‌مرکزی در این‌خصوص توجه کنید. وی ادامه داد: گذشته از درست یا غلط‌بودن چاپ این اوراق همین که وزیر اقتصاد به‌عنوان سخنگوی اقتصادی دولت حرفی می‌زند و 24ساعت بعد رئیس بانک مرکزی این صحبت‌ها را نقض می‌کند، برای اقتصاد و مخصوصا بازار سرمایه سم است.
ما این ثبات را حتی در گفتار سیاستگذاران و تصمیم‌گیران کشور نیز مشاهده نمی‌کنیم که ثبات در رفتار بماند. مشخص است که در این شرایط سرمایه که هوشمند است و به‌دنبال بازار امن و سودده می‌گردد، از بازار سرمایه فراری خواهد شد و به سمتی خواهد رفت که کمترین تاثیر را از گفتار و رفتار سیاستگذاران بگیرد. حق‌شناس ادامه داد: به فاصله 24 ساعت دو حرف کاملا متضاد از دو نفر که یکی از آنها سخنگوی اقتصادی دولت است، موضوع واقعا آزاردهنده‌ای است و دولت باید تدبیری برای موضوعاتی از این دست بیندیشد.
