برندگان کرونا؛ بازندگان پساکرونا
شرکتهای فناوری در صدر بازندگان
بررسی ۵۰ شرکت با ارزش بازار بیشاز ۱۰میلیارد دلار که بیشترین درصد سود را در سال۲۰۲۰ داشتهاند، نشان میدهد شرکتهای حوزه فناوری بیشترین تعداد را در این لیست دارند. طبق دادههای S&P Global اما این برندگان زودهنگام پس از پایان همهگیری با شکست مواجهشده و مجموعا بیشاز یکسوم ارزش بازار خود، معادل ۱.۵هزارمیلیارد دلار از دست دادهاند. درواقع تنها هفت شرکت از پنجاه شرکت برنده سال۲۰۲۰ توانستهاند پس از آن به رشد خود ادامه دهند. شرکت خودروساز چینی BYD، گروه امنیت سایبری CrowdStrike و بازار آنلاین آمریکایلاتین Mercado Libre از جمله این شرکتها بودند.
از نظر درصدی، شرکت تسلا بزرگترین برنده سال۲۰۲۰ محسوب میشود. ارزش بازار این سازنده خودروهای برقی تا پایان دسامبر آن سال ۷۸۷درصد افزایش یافت و به ۶۶۹میلیارد دلار رسید، اما پس از آن تا سطح ۵۸۹میلیارد دلار بازگشت. ارزش بازار شرکت اینترنتی سنگاپوری Sea نیز در سال۲۰۲۰ از ۱۹میلیارد دلار به ۱۰۲میلیارد دلار افزایش یافت. رشد عظیم این شرکت فناوری معطوف به سه محصول اصلی آن، بازی الکترونیک، تجارتالکترونیک و پرداخت دیجیتال بود. این شرکت که دومین شرکت سودده ۲۰۲۰ محسوب میشود، از آن زمان تاکنون بیشاز ۶۰درصد از ارزش بازار خود را از دست دادهاست. شرکتهای تجارت الکترونیک جیدی (JD.com)، شاپیفای (Shopify) و چویی (Chewy) نیز که در ابتدا با افزایش اقبال عموم به خرید آنلاین رشد کردهبودند، متحمل ضررهای بزرگی شدند.
ارزش سهام شرکت ویدئو کنفرانس زوم (Zoom) در جریان همهگیری کرونا رشد ۷۵۶درصدی داشت. با رواج دورکاری در شرکتها در بحبوحه کرونا، برگزاری جلسات بهصورت ویدئو کنفرانس رواج یافت و موجب استقبال سرمایهگذاران از سهام این شرکت شد، با اینوجود پس از رفع محدودیتهای دوران کرونا و بازگشت بسیاری از کارکنان به محیط کار، زوم با افت ۸۰درصدی سهام خود مواجه شد.
بهعبارتی، این شرکت با از دستدادن ۷۷میلیارد دلار از ارزش بازار خود، بزرگترین بازنده پس از کرونا محسوب میشود. شرکت RingCentral که یکی دیگر از شرکتهای حوزه تکنولوژی است نیز از اواخر ۲۰۲۰ تاکنون، حدود ۹۰درصد از ارزش بازار خود را از دست دادهاست. یکی از عمده دلایل شکست این شرکت، رقابت آن با غولهای فناوری مانند آلفابت و مایکروسافت است. بهنظر میرسد شتاب شدید استفاده از کنفرانس ویدئویی و خرید آنلاین که ناشی از قرنطینه زمان کرونا بود، دوام بسیار پایینی داشته؛ چراکه پس از اتمام قرنطینه بسیاری از کارکنان به محیط اداری بازگشتند. بهنظر میرسد نرخهای بهره بالا و روند روبهرشد هزینه زندگی کارکنان، تقاضای کالاهای تجارت الکترونیک را بسیار کاهش دادهاست. به گفته استیون بلیتز، اقتصاددان ارشد مرکز تحقیقاتی Lombard، بعضی شرکتها احتمالا فکر میکردند شوک دائمی خواهد بود. این شرکتها اکنون در حال تجربه ریزش بسیار سنگین و بازگشتی دردناک هستند.
بیم و امیدهای واکسن
امیدها به واکسن و افزایش نیاز به مراقبتهای پزشکی همچنین رشد سهام شرکتهای دارویی در زمان اپیدمی را رقم زد. شرکتهای شناختهشده مانند مدرنا (Moderna) و شرکتهای چینی کمتر شناختهشده مانند فناوری اطلاعات سلامت علیبابا (Alibaba Health Information Technology) از جمله شرکتهایی بودند که توانستند در آن دوران رشد خوبی را تجربه کنند، بااینحال بسیاری از دستاوردهای زمان پاندمی تولیدکنندگان واکسن به دلیل نگرانیهای سرمایهگذاران درخصوص تقاضای غیرقابل پیشبینی واکسنها ازدست رفتند. برای مثال شرکت فایزر باوجود توسعه واکسن پرتقاضای خود با همکاری شرکت بیونتک آلمان، تمام دستاوردهای سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ خود را از دست دادهاست.
شرکت پلوتون (Peloton)، سازنده دوچرخه ورزشی نیز بازنده دیگری است که از زمان اتمام کرونا بیشاز ۹۷درصد، بهعبارت دیگر ۴۳میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از دست دادهاست. پس از اتمام همهگیری و با بازشدن مجدد باشگاههای پرورشاندام، میزان تقاضا برای محصولات این شرکت سیر نزولی یافت.
طبق گزارش فوربس(Forbes)، افزایش قیمت کالاهای ورودی و افزایش هزینه حملونقل و بازاریابی نیز به کاهش حاشیه سود این شرکت و بازده منفی آن دامن زده است. طبق گزارشها، این شرکت قرار است ۱۵درصد از نیروی کار خود را کاهش دهد و مدیر اجرایی آن نیز از سمت خود کنارهگیری خواهد کرد. این حرکت، آخرین گام از سری اقدامات صرفهجویی در هزینه این شرکت محسوب میشود. لازم بهذکر است عملکرد ضعیف ۵۰ شرکت پرسود ۲۰۲۰ پس از اتمام اپیدمی به این معنا نیست که تمام شرکتهایی که در دوران پاندمی رشد داشتهاند، پس از آن با ریزش مواجه شدهاند. بسیاری از شرکتهایی که در طول همهگیری کووید-۱۹ پیشرفت داشتند، پس از آن نیز توانستهاند به رشد خود ادامه دهند. غولهای فناوری انویدیا و آمازون که به ترتیب در رتبههای ۵۴ و ۱۰۰ بهترین عملکرد سال۲۰۲۰ قرار دارند، از جمله شرکتهایی هستند که پس از اتمام پاندمی نیز عملکرد خیرهکنندهای دارند. ارزش بازار شرکت انویدیا بهطور خاص، از پایان ۲۰۲۰ تاکنون ۱.۹هزار میلیارد دلار افزایش داشتهاست.