بورس درمیان آتش سبز خواهد ماند؟
تصمیم صحیح و به‌موقع سازمان
علی بهشتیروی، کارشناس بازار سرمایه در مورد محدود‌شدن دامنه‌نوسان گفت: محدود‌شدن دامنه‌نوسان در ابتدای صبح، یکی از بهترین و به‌موقع‌‌‌‌‌‌‌ترین تصمیماتی بود که در حال‌حاضر گرفته شد. مرتبه گذشته که یک تنش سیاسی و اتفاق غیرمنتظره رخ‌داد، سازمان بورس و اوراق‌بهادار با دو روز تاخیر زمانی، دامنه‌نوسان را محدود کرد و این تاخیر باعث شد که ضرر هنگفتی متوجه سهامداران از این ناحیه شود. وی افزود: ورای صحیح‌بودن تصمیم محدود‌شدن دامنه‌نوسان، به‌موقع اخذ‌شدن آن، یک فاکتور بسیار مهم است که اکنون رعایت شد و اجازه نداد تا فعالان بازار سرمایه بابت تنش‌های نظامی که شب گذشته رخ‌داد، ضرر زیادی ببینند.
کارشناس بازار سرمایه ادامه‌داد: متاسفانه نمی‌توان در مورد ادامه پیدا‌کردن ریسک‌های غیراقتصادی، سیاسی و تنش‌های موجود در منطقه با قاطعیت اظهارنظر کرد و بدترین شرایط برای بازارها همین عدمقطعیت، عدم‌شفافیت و افزایش ریسک‌های سیستماتیک است و این ریسک‌ها بیش از گذشته اثر خود را بر بازار سرمایه می‌گذارند. ممکن است صحبت‌‌‌‌‌‌‌ها و موضع‌گیری‌های متفاوت دولتمردان و سیاستمدارهای کشور نیز فضای عدمقطعیت را تشدید کند و باعث می‌شود به‌طور شفاف موضع‌‌‌‌‌‌‌گیری سیاسی و نهایی کشور مشخص نشود، بنابراین در فضای ابری و پر از ابهام، تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاران سخت خواهد بود.
بهشتیروی به فعالان و سرمایه‌گذاران گفت: به فعالان بازار سرمایه و سازمان بورس و اوراق‌بهادار توصیه می‌شود که ریسک‌ها و تنش‌هایی مانند آنچه که در جمعه‌شب رخ‌داد را درنظر داشته باشند و غافل نشوند. بهتر است نهاد متولی بازار سرمایه از قبل، با درنظرگرفتن اتفاقات غیرمنتظره سیاسی و غیراقتصادی، سناریوهای مختلفی را مانند کاهش حجم مبنا یا محدود‌کردن دامنه‌نوسان تعریف کند یا مطالعات تطبیقی در مورد تجارب سایر کشورها صورت‌‌گرفته و از آنها الگوبرداری شود تا کشور ما نیز سناریوهای از پیش تعریف‌شده داشته‌باشد و سرمایه‌گذاران بدانند در زمان وقوع چنین رخدادهای غیرمنتظره‌‌‌‌‌‌‌ای، چه اقدامی از سوی سازمان بورس و اوراق‌بهادار رخ خواهد داد. البته عملکرد سازمان بورس و اوراق‌بهادار نسبت به اتفاقات مشابه گذشته و تصمیماتی که در آن زمان گرفته شد، بهتر بوده‌است. وی ادامه‌داد: به سرمایه‌گذاران و فعالان بازار سرمایه توصیه می‌شود که از تصمیم‌های هیجانی و عجولانه جلوگیری کنند، چراکه بازار در بلندمدت روند خود را طی خواهد کرد.
بهترین توصیه برای فعالان بازار مشتقه
عرفان کاظم‌زاده، کارشناس بازار سرمایه و فعال بازار مشتقه گفت: به‌نظر می‌رسد بازار سرمایه در نیمه دوم سال روند متعادل‌‌‌‌‌‌‌تری را نسبت به نیمه‌اول سال‌جاری طی کند. با توجه به روندی که در دو هفته گذشته طی شد، مشخص شد که اعتماد به بورس بازگشته است و شاهد بودیم برخی پول‌ها که از بازار خارج شدند، مجددا وارد بازار سرمایه شدند.
اما این روند متعادل که تصور می‌شود، به‌معنای رشد سریع و چندبرابری بازار سرمایه و برخی سهم‌‌‌‌‌‌‌ها مانند آنچه که در سال99 رخ‌داد یا رشد نسبتا خوبی که 1401 شاهد بودیم، نخواهد بود. به‌نظر می‌رسد، در صورتی‌که از منظر سیاسی اتفاق خاصی رخ ندهد یا تنش شدیدی در منطقه خاورمیانه نداشته باشیم، به‌طور نسبی یک 6 ماه آرامی را در بازار سرمایه نسبت به نیمه اول خواهیم‌داشت و این تعادل می‌تواند زمینه‌‌‌‌‌‌‌ساز جلب‌اعتماد بیشتر به بازار سرمایه شود.
وی به فعالان بازار مشتقه توصیه کرد و گفت: بهترین توصیه‌‌‌‌‌‌‌ای که می‌توان به فعالان بازار مشتقه و سرمایه‌گذاران داشت، این است که از ریسک‌های سیاسی، اقتصادی و بین‌المللی که ممکن است بازار سرمایه از آن تحت‌تاثیر قرار بگیرد، غافل نباشند، چراکه در منطقه‌ای زندگی می‌کنیم که باید وجود برخی متغیرهای سیاسی و برخی تنش‌ها را محتمل دانست و ریسک‌های سیاسی بیشتر از سایر کشورها و مناطق دیگر است.
کارشناس بازار سرمایه مهم‌ترین درخواست فعالان از رئیس سازمان بورس و اوراق‌بهادار را عنوان کرد و گفت: چه به‌عنوان یک فعال بازار سرمایه و بازار مشتقه یا به‌عنوان یک سرمایه‌گذار، بهترین و مهم‌ترین درخواستی که از سازمان بورس و اوراق‌بهادار می‌توان داشت، این است که مدیران این نهاد، از حقوق سهامداران و سرمایه‌گذاران مراقبت و دفاع کنند و جانب دولت یا ارگان خاص دیگری را نگیرند، بلکه در هر تصمیمی که اخذ می‌شود، به‌دنبال حمایت و دفاع از منافع سرمایه‌گذاران باشند و تلاش سازمان بورس و اوراق‌بهادار بر این باشد که از حق فعالان بازار سرمایه دفاع کند و ضایع نشود.
وی ادامه‌داد: به‌عنوان یک فعال بازار مشتقه، مهم‌ترین درخواستی که از رئیس جدید سازمان بورس و اوراق‌بهادار می‌توان داشت، باز‌شدن دامنه‌نوسان بازار سرمایه است که تا حد خوبی، می‌تواند نرخ‌های برخی از قراردادها را برای برخی از استراتژی‌ها بهتر کند و بهبود ببخشد. اما به‌صورت کلی رئیس جدید سازمان بورس و اوراق‌بهادار به‌طور پیش‌فرض باید تمام تلاش خود را جهت دفاع از حقوق فعالان بازار سرمایه، سهامداران و سرمایه‌گذاران انجام‌داده و در صورتی‌که قرار است با تخلفی برخورد شود، حقوق فعالان بازار سرمایه را درنظر بگیرد. اگر قرار است که یک تصمیم فوری گرفته شود، سهامداران را درنظر داشته‌باشد یا اگر می‌خواهد دامنه‌نوسان را محدود کند، حقوق سرمایه‌گذاران را درنظر بگیرد و اگر می‌بیند که با انتشار اخبار خاصی، بازار تحت‌تاثیر آن قرار می‌گیرد، در همان زمان دامنه را محدود کند و مانند سازمان بورس و اوراق‌بهادار گذشته، این تصمیم را به تعویق نیندازد تا سرمایه فعالان تحت‌تاثیر قرار بگیرد و سهامداران متضرر شوند.
