احتمال گسیل پول از بازارهای موازی به بورس
اعتماد سهامداران ترمیم شد؟
عبور از پیچ تاریخی
محمد خبری‌زاد، تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه روندی صعودی که بازار در پیش گرفته بود هفته گذشته به اوج خود رسید، گفت: «خیلی از نمادها و شاخص‌های مختلف به سقف‌های تاریخی که از اردیبهشت پارسال و ابتدای سال1403 تجربه کرده بودند، نزدیک شدند.خیلی از تحلیلگران معتقدند اگر بازار بخواهد روند کوتاه‌مدت صعودی خود را به میان و بلندمدت تبدیل کند، باید از این پیچ تاریخی عبور کند و این پیچ تاریخی دقیقا در سه روز پایانی هفته پیش مشاهده شد. ارزش معاملات رکورد زد و حجم خوبی سهام رد و بدل شد. بدون خروج پول طی سه‌روز ارزش معاملات بالای 8همت ماند و سهم‌ها دست به دست شدند. در این میان عده‌ای شناسایی سود کردند؛ اما نکته مهم این بود که پولی از بازار خارج نشد.
وی با اشاره به این نکته که تمام روندهای صعودی کوتاه‌مدت چهار سال اخیر بلافاصله با خروج پول همراه بود و افراد بعد از چند روز نسبت به سیو سود اقدام می‌کردند، گفت: «این بار پول از بازار خارج نشد و هفته گذشته برای سومین‌بار فروشندگان بازار پشیمان شدند و کسانی که اقدام به شناسایی سود کرده بودند، مجبور شدند برای ورود مجدد به بازار روی قیمت‌های بالاتر خرید کنند و این اتفاق بعد از سال99 و اردیبهشت‌ماه1402 سابقه نداشت. بر این اساس به نظر می‌رسد برای هفته آینده اعتمادی که به تدریج به بازار جلب شده است، تداوم یابد.»
این تحلیلگر بورسی معتقد است که در هفته پیش رو اگر ریسک ژئوپلیتیک جدیدی اضافه نشود و دستکاری توسط نهاد ناظر رخ ندهد، شاهد تداوم ورود پول حقیقی به بورس باشیم. خبری‌زاد خاطرنشان کرد که «در حوالی فروردین و اردیبهشت1402 و بدون احتساب 17اردیبهشت نهاد ناظر از رشد بازار می‌ترسید و با دستکاری و افزایش و کاهش نسبت‌های سهام صندوق‌های درآمد ثابت و ضریب اعتباری مشتریان عرضه و تقاضا را در بازار دستکاری می‌کرد.» او اضافه کرد که اگر این اتفاقات تکرار نشود، به تدریج پول‌ها از خارج هم به بازار سرازیر می‌شود و در ادامه اگر اعتماد به بازار جلب شود، می‌توانیم شاهد باشیم پول‌هایی که به بازارهای موازی رفته بودند به سمت بازار گسیل کنند و این نویدبخش یک دوره کوتاه و میان‌مدت صعودی خواهد بود.
البته در این راه افت و خیزهایی هست اما بازار از چاله‌ای که گرفتارش شده بود، رها شده است. خبری‌زاد در بخش دیگری از سخنان خود به موضوعی که این روزها در بین اهالی بازار داغ شده است، اشاره و عنوان کرد: «این روزها مدیران سازمان بورس و دولتی‌ها حرف از عرضه اولیه می‌زنند. عرضه اولیه موافقان و مخالفانی دارد. موافقان می‌گویند اینکه ماهیت بازار است و مخالفان معتقدند بازار برای عرضه اولیه هنوز بی‌جان است. به نظر من این موضوع خیلی حساس است. دولت فعلا نشان داده از بازار حمایت می‌کند و تصمیماتی در این راستا می‌گیرد؛ اما این تصمیمات محض رضای خدا نیست و طبیعتا حتما می‌خواهد از بازار استفاده کند که عیبی هم ندارد و ما هم موافقیم که این دیگ برای همه بجوشد. به همین دلیل عرضه اولیه شاید یکی از اهداف دولت از رونق بازار سرمایه باشد تا بتواند از این بازار تامین مالی کند؛ اما عرضه‌های اولیه باید خیلی حساب‌شده باشد و از تجربیات گذشته درس بگیرند.
وی ادامه داد: اگر قرار است عرضه اولیه صورت گیرد، باید به تدریج و حساب‌شده باشد و با شرکت‌های کوچک آغاز شود و بعد به تدریج شرکت‌های بزرگ عرضه شوند. در این میان اگر مخالفان مقاومت شدیدی داشته باشند شاید دولت به این نتیجه برسد که قرار نیست بازار برای آنها منفعتی داشته باشد و شاهد چرخش تصمیمات باشیم. بنابراین این تصمیم در صورتی که حساب شده انجام شود، برای بازار بهتر است.
هیجان؛ جایگزین چشم‌انداز؟
مریم محبی، تحلیلگر بازار سرمایه با نگاه متفاوتی رشدهای اخیر بازار را تحلیل کرد. او گفت: «از ابتدای آذرماه تاکنون شاهد رکوردزنی‌های مستمر در شاخص‌های مختلف بازار سرمایه بودیم؛ افزایش ارزش حجم معاملات بورس به بالاتر از 15هزار میلیارد تومان در یک روز، افزایش ارزش معاملات آپشن به بالاتر از 500میلیارد تومان، افزایش مستمر معاملات صندوق‌های اهرمی، افزایش میزان ورود پول حقیقی از درآمدثابت‌ها به سهام، شکسته شدن سطح مقاومت‌های مستمر شاخص بورس طی روزهای متوالی، رکوردزدن تعداد نمادهای مثبت در یک روز و رکورد زدن تعداد نمادهای با صف خرید در یک روز و سرعت تکمیل پذیره‌نویسی سهم در یک روز؛ تمام اینها رکوردهایی هستند که ما از ابتدای آذر تا امروز شاهد آن بودیم و بعد از مرداد99 هم زمانی در رکوردزدن‌های مثبت و مطلوب در بازار بی‌سابقه بوده است. تمام اینها در شرایطی اتفاق افتاده که ما شاهد اتفاقات مثبت اقتصادی در داخل کشور که این رکوردها را تعبیر کند، نیستیم.»
وی ادامه داد: «امادر کنار شرایط بد اقتصادی ارزنده بودن سهام را مشاهده‌کرده‌ایم. بازار سهام در فاصله 4سال گذشته همواره منفی بوده، به مراتب از تورم عقب مانده و به‌رغم تمام رکوردهایی که به آنها اشاره شد، هنوز به سقف اردیبهشت1402 نرسیدیم. در این شرایط باید توجه داشت که تنها دلیل مثبت شدن بازار سرمایه ارزندگی و جاماندگی از تورم نیست، بازار برای رشد نیاز به چشم‌انداز مثبت دارد. بنابراین می‌توانیم رفتاره این روزها را هیجان ناشی از عقب‌ماندگی بازار از تورم بدانیم و این هیجان قاعدتا به اتمام خواهد رسید.» محبی اظهار امیدواری کرد که روند فعلی بازار بتواند باعث تعادل شود؛ چراکه مثبت‌ها و منفی‌هایی که در تعادل مشاهده می‌شود، ماندگاری بیشتری دارند. او با تاکید بر اینکه حال بازار خوب است و شرایط بسیار مثبتی دارد، گفت: «این شرایط مثبت به این معنی نیست که می‌توانیم هر سهمی را بخریم. سهم‌های بزرگ با شرایط مثبت اقتصادی و چشم‌انداز مثبت می‌تواند انتخاب مناسبی در این روزها باشد.»
روند صعودی اخیر در بازار سرمایه، امیدواری‌های زیادی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. با این حال، تحلیلگران هشدار می‌دهند که تداوم این روند مستلزم حفظ اعتماد، مدیریت هوشمندانه عرضه‌های اولیه و کاهش دخالت‌های نهاد ناظر است. آیا بازار می‌تواند از این فرصت برای تثبیت جایگاه خود استفاده کند؟ زمان نشان خواهد داد.
