نقش بازار سهام در تجهیز سرمایه بررسی شد؛
راه بورسی سرمایه‌گذاری مولد
علی عبدالمحمدی: بازار سهام پس از تجربه چهار روز سبز در تعطیلات نوروزی مجددا با ضعف تقاضا دست‌وپنجه نرم می‌کند. شعار سال، سرمایه‌گذاری برای تولید انتخاب شده‌است و بورس مهم‌ترین بازار برای تحقق این شعار است. هدایت سرمایه‌های خرد به سمت بورس موجب خواهد شد که نقدینگی سیال و سرگردان در سطح جامعه از اقدامات سوداگرانه در بازارهای دیگر دور شود و در خدمت تولید به‌کار گرفته شود. به‌نظر می‌رسد که در شرایط کنونی و برای تحقق این شعار، سیاستگذار بورسی باید سلسله اقدامات مقتضی را در جهت بهبود وضع کلی و عمومی بازار سهام انجام دهد.
بازار از دریچه آمار
در معاملات روز گذشته بورس تهران، شاخص‌کل با افت 0.77درصدی همراه شد و به سطح 2میلیون و 773هزار‌واحدی رسید. شاخص هموزن نیز 0.14 درصداز ارتفاع خود را از دست داد و به سطح 810هزار‌واحدی رسید. در معاملات دیروز، ارزش معاملات خرد بازار سهام رقم 6هزار و 562میلیارد‌تومانی را ثبت کرد و 456میلیارد‌تومان پول حقیقی نیز از گردونه معاملات سهام، حق‌‌‌‌‌‌‌تقدم و صندوق‌های سهامی خارج شد. در پایان معاملات روز گذشته بورس تهران، 72درصد از نمادها سرخ‌پوش بودند و 28درصد دیگر نمادها نیز در بخش سبز تابلوی معاملاتی جای‌گرفتند.
کمک بورس به تحقق شعار سال
شعار سال۱۴۰۴ از سوی رهبر انقلاب، سرمایه‌گذاری برای تولید انتخاب شده‌است؛ این شعار نشان‌دهنده تمرکز ویژه بر تقویت زیرساخت‌های تولیدی کشور از طریق جذب و هدایت سرمایه‌ها به سمت تولید است. بورس و بازار سهام به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای تامین مالی در کشور می‌تواند نقش کلیدی در تحقق این هدف نقش کلیدی ایفا کند. در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین نقش‌‌‌‌‌‌‌های بورس در راستای تحقق این شعار اشاره خواهدشد.
پتانسیل‌های بورس برای سرمایه‌گذاری تولید
یکی از مهم‌ترین وظایف بورس، تامین مالی واحدهای تولیدی است که این موضوع به طرق مختلف و از بستر بازار سهام انجام می‌شود. عرضه اولیه سهام شرکت‌های تولیدی در بورس باعث می‌شود این شرکت‌ها، بدون اینکه نیاز به اخذ وام یا افزایش بدهی داشته باشند؛ به منابع مالی جدید دست‌یابند. افزون بر این، افزایش سرمایه از محل آورده یا مطالبات نیز یکی دیگر از روش‌های جذب سرمایه از طریق بازار سهام برای گسترش خطوط تولید یا توسعه محصولات جدید است؛ در واقع بازار سهام یکی از بهترین بسترها برای هدایت سرمایه‌های خرد مردم به سمت تولید است؛ بورس می‌تواند پس‌‌‌‌‌‌‌اندازهای مردم را که در حالت عادی ممکن است در بازارهای غیرمولد مانند ارز، طلا یا مسکن قفل شوند، به سمت شرکت‌های تولیدی سوق دهد و از این طریق نقش شایانی را در افزایش رشد اقتصادی ایفا کند. افراد می‌توانند با سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها یا خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، در هدایت سرمایه‌ها به سمت تولید نقش‌آفرینی کنند. شرکت‌های بورسی ملزم به افشای اطلاعات مالی و عملکردی هستند. این شفافیت، بهره‌‌‌‌‌‌‌وری شرکت‌ها را افزایش داده و آنها را در مسیر تولید پایدارتر قرار می‌دهد و در نهایت شفافیت بیشتر منجر به اعتماد سرمایه‌گذاران و جذب بیشتر سرمایه به بخش تولید می‌شود. همچنین واگذاری شرکت‌های دولتی یا نیمه‌‌‌‌‌‌‌دولتی از طریق بورس می‌تواند به بهبود مدیریت، بهره‌‌‌‌‌‌‌وری و در نهایت تقویت تولید بینجامد؛ زیرا خصوصی‌‌‌‌‌‌‌سازی در بورس، با نظارت و شفافیت بیشتری همراه است و از رانتی‌شدن آن جلوگیری می‌کند. همچنین بازار سرمایه بستر مناسبی برای تامین مالی شرکت‌های نوآور و دانش‌بنیان است و ورود استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های حوزه فناوری به بازار سرمایه، امکان توسعه سریع‌تر محصولات جدید را فراهم می‌سازد، بنابراین همان‌طور که مشخص است؛ بورس می‌تواند با ایجاد یک زنجیره تامین مالی شفاف، مولد و کارآمد به تحقق شعار سال۱۴۰۴ کمک کند. این بازار اگر با سیاستگذاری صحیح و حمایت‌های لازم همراه شود، می‌تواند واسطه‌‌‌‌‌‌‌ای بین سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان باشد تا منابع کشور به‌جای دلالی و سوداگری، به سمت تولید پایدار و ارزش‌‌‌‌‌‌‌آفرین هدایت شود.
افزایش دامنه‌نوسان در بازار
به نظر می‌رسد که در شرایط کنونی، افزایش دامنه‌نوسان در بازار سهام به‌عنوان یکی از راهکارهایی است که در تالار شیشه‌ای می‌توان در جهت نقدشونده‌‌‌‌‌‌‌تر‌شدن معاملات سهام به‌کار گرفت. بعد از وقایعی که در اوایل پاییز سال‌گذشته در لبنان رخ‌داد، دامنه‌نوسان در بازار سهام به مثبت و منفی 3درصد کاهش پیدا کرد و بازار در 6 ماهه دوم سال‌گذشته با این دامنه‌نوسان معاملات خود را پیگیری کرد. تداوم دامنه‌نوسان 3درصدی برای مدت زمان طولانی در تالار شیشه‌ای، سیگنال بحران و وضعیت اورژانسی را برای بورسی‌‌‌‌‌‌‌ها تداعی کرد.حال در شروع سال‌جدید، به‌نظر می‌رسد که موضوع دامنه‌نوسان باید در جلسات کارشناسی مورد بررسی و بازنگری قرار گیرد تا بتوان معاملات سهام را به سمت و سوی نقدشوندگی بیشتر سوق داد.
