پیام ریاض به ترامپ از تهران

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد، وزیر دفاع عربستان سعودی روز پنجشنبه با مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران در تهران دیدار کرد؛ سفر او تنها دو روز پیش از دور دوم مذاکرات هسته‌ای ایران با آمریکا صورت گرفت.

شاهزاده خالد بن سلمان، برادر کوچکتر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، بلندپایه‌ترین مقام سلطنتی سعودی است که در دهه‌های اخیر به ایران سفر کرده است. این سفر در حالی انجام شد که کشورهای عربی نگران هستند در صورتی که تلاش‌های دیپلماتیک برای حل تنش فزاینده بین ایران و آمریکا ناکام بماند، خطر درگیری گسترده در منطقه سایه بیاندازد.

فایننشال تایمز در گزارشی به نقل از علی الشهابی، مفسر سعودی نزدیک به دربار سلطنتی می‌نویسد: «عربستان می‌خواهد به تهران نشان دهد که به هیچ وجه مجرای حمله به ایران نخواهد بود. پادشاهی سعودی از تلاش‌های رئیس‌جمهور آمریکا برای یافتن راه‌حل دیپلماتیک در مسأله هسته‌ای حمایت می‌کند و خواهان جنگ نیست.»

خبرگزاری دولتی عربستان اعلام کرد که شاهزاده خالد درباره «روابط دوجانبه و مسائل مورد علاقه مشترک» گفت‌وگو خواهد کرد.

قرار بر این است که استیو ویتکاف، فرستاده آمریکا، روز شنبه با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران مذاکره کند. گفته می‌شود کماکان دولت ترامپ به تهران فشار می‌آورد تا به توافقی دست یابد که فعالیت هسته‌ای ایران را به شدت محدود کند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، با تأکید بر اینکه خواهان توافقی برای حل بحران است، بارها ایران را در صورتی که از پذیرش توافق خودداری کند، به اقدام نظامی تهدید کرده است. او همچنین نیروهای آمریکایی، از جمله یک ناو هواپیمابر و بمب‌افکن‌های آمریکایی را به منطقه اعزام کرده است.

فایننشال تایمز می‌نویسد، عربستان سعودی نگران برنامه هسته‌ای ایران است و مدت‌هاست تهران را رقیب اصلی منطقه‌ای خود می‌داند و آن را به حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی و بی‌ثبات‌سازی منطقه متهم می‌کند. اما ریاض همچنین نگران است که اگر آمریکا و اسرائیل به ایران حمله کنند، تهران ممکن است با حمله مستقیم یا از طریق متحدان منطقه‌ای به زیرساخت‌های نفتی عربستان حمله تلافی‌جویانه انجام دهد.

در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، شاهزاده محمد بن سلمان یکی از سرسخت‌ترین حامیان تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا برای خروج از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بود. اما در سال ۲۰۱۹، عربستان با حمله پیچیده موشکی و پهپادی که به ایران نسبت داده شد، شوکه شد. این حمله به قلب زیرساخت‌های نفتی عربستان آسیب وارد کرد و موقتاً نیمی از تولید نفت خام این کشور را متوقف کرد.

پس از آن، ریاض به دنبال کاهش تنش با تهران بود و در مارس ۲۰۲۳، با میانجی‌گری چین، عربستان و ایران پس از هفت سال قطع روابط، توافق کردند روابط دیپلماتیک خود را از سر گیرند.

هیأت همراه شاهزاده خالد به ایران، شامل سفیر عربستان در یمن است، جایی که ریاض سال‌ها با حوثی‌های مورد حمایت ایران درگیر جنگ است. عربستان که به دنبال خروج از این درگیری بود، موفق شد در سال ۲۰۲۲ آتش‌بس شکننده‌ای برقرار کند، اما پس از حملات یمنی‌ها به کشتی‌ها در دریای سرخ، به نظر می‌رسد ماه عسل صلح در حال به پایان رسیدن است.

عربستان به‌ویژه پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به دنبال اجتناب از افزایش تنش‌ در رابطه‌ خود با ایران بوده‌ است. از سوی دیگر، ایران نیز فعالانه به دنبال بهبود روابط با عربستان سعودی و امارات متحده عربی است تا تحریم‌ها و تهدیدات آمریکا و اسرائیل را خنثی کند.