اژه‌ای و عراقچی با دستورکارهای همسو،اما جداگانه به هانگژو و پکن سفر کردند
ماموریت ایرانی در چین
حضور رئیس قوه قضائیه در اجلاس روسای دادگاه‌های عالی کشور‌های عضو شانگهای در راستای افزایش تعاملات دیپلماتیک است و نقش کلیدی در تقویت جایگاه حقوقی و قضایی ایران و ایجاد بستر برای همکاری‌های مشترک دوجانبه و چندجانبه دارد. همزمان وزیر امور خارجه نیز در قالب یک سفر رسمی دوجانبه تبادل‌نظر درخصوص آخرین تحولات منطقه‌ای، به‌ویژه مذاکرات ایران و آمریکا، را با دولت چین به‌عنوان یکی از اعضای برجام، عضو دائمی شورای امنیت و از متحدان ایران، محور برنامه‌های خود قرار داده است.
تهران و پکن در سال ۲۰۲۱، یک توافق‌نامه راهبردی جامع ۲۵ساله امضا کردند که شامل همکاری در بخش انرژی، امنیت، زیرساخت‌ها و ارتباطات و سایر زمینه‌ها می‌شود. چین بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران و خریدار اصلی نفت این کشور در شرایطی است که تهران همچنان تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد.
حضور هیات عالی‌رتبه قضایی ایران در هانگژو
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، در صدر یک هیات عالی‌رتبه قضایی، عصر روز دوشنبه اول اردیبهشت با هدف شرکت در بیستمین اجلاس روسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، وارد هانگژو چین شد و مورد استقبال رسمی مقامات این کشور قرار گرفت. رئیس دستگاه قضا در جریان سفر به هانگژو چین، ضمن سخنرانی در مراسم افتتاحیه و اختتامیه بیستمین اجلاس روسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، با روسای دستگاه‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، دیدار‌هایی دوجانبه خواهد داشت. رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران در جریان شرکت و سخنرانی در اجلاسیه روسای نظام‌های قضایی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، راهکار‌هایی راهبردی و عملیاتی برای توسعه هرچه بیشتر هماهنگی‌ها و همکاری‌های حقوقی و قضایی کشور‌های عضو این سازمان مهم، پیشنهاد خواهد کرد.
سازمان همکاری شانگهای با دارا بودن بیش از ۴۰درصد جمعیت جهان، بزرگ‌ترین سازمان منطقه‌ای دنیا از لحاظ محدوده جغرافیایی و جمعیت است. کشور‌های عضو این سازمان در مسیر توسعه و تقویت اقدامات مشترک در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی، دفاعی و حقوقی – قضایی، قرار دارند و سازمان مزبور در حال تبدیل شدن به یک مجمع مهم برای همگرایی است. در این چارچوب رئیس قوه قضائیه در دیدار با ژانگ جون، رئیس دیوان عالی جمهوری خلق چین که عالی‌رتبه‌ترین مقام قضایی چین محسوب می‌شود، با اشاره به سند راهبردی ۲۵ساله میان ایران و چین و چشم‌انداز مناسبات دو کشور، گفت: سند راهبردی ۲۵ساله میان ایران و چین می‌تواند چشم‌انداز مهمی را در مناسبات دو کشور رقم بزند. رئیس قوه قضائیه در جریان این دیدار بیان کرد: مجموع مشترکات میان ایران و چین و مجموعه تحولات و مناسبات میان دو کشور، اقتضا می‌کند که همکاری‌ها و معاضدت‌های قضایی و حقوقی میان تهران و پکن افزایش یابد.
عالی‌ترین مقام نظام قضایی چین عنوان کرد: ما نیز همچون رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران خواستار ارتقای سطح روابط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی چین و ایران هستیم و در این زمینه برای هرگونه همکاری، اعلام آمادگی می‌کنیم. وی با اشاره به دیدار‌های مختلفی که با مقامات قضایی ایران، از جمله رئیس دیوان عالی و معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران داشته، این دیدار‌ها را مفید و سازنده توصیف کرد.
دستورکارهای قاضی‌القضات در هانگژو
همزمان کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه، با اشاره به دیدار‌های رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران با تعدادی از همتایان خود گفت: در این اجلاس دو دستورکار تعمیق و توسعه همکاری بین کشور‌های عضو شانگهای و مقابله با تروریسم مورد بررسی قرار خواهد گرفت که وزارت امور خارجه این موضوعات را در آینده پیگیری خواهد کرد. غریب‌آبادی تاکید کرد: موضوع بعدی که در این اجلاس در دستور کار قرار دارد، پیگیری مباحث حقوقی مربوط به تحریم‌های یکجانبه است. برخی از کشور‌های حاضر در اجلاس تحت تحریم‌های یکجانبه، ظالمانه و غیرقانونی هستند. دستگاه‌های قضایی کشور‌ها نقش مهمی در پیگیری‌های حقوقی و قضایی جهت پاسخگو کردن کشور‌های اعمال‌کننده تحریم دارند که این موضوع نیز در دستورکار هیات قضایی ایران قرار دارد که به صورت منسجم‌تر و چندجانبه این موضوع را پیگیری کند و به بحث بگذارد.
معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه بیان کرد: موضوع مهم دیگری که در این اجلاس پیگیری می‌شود، تسریع در انتقال محکومان و استرداد مجرمان است. حداقل کشور‌های عضو این سازمان باید برای مقابله با مجرمان فراری که به قلمرو کشور آنها وارد می‌شوند، همکاری خوبی داشته باشند که این موضوع نیز در جریان این نشست و هم ملاقات‌های رئیس قوه قضائیه پیگیری می‌شود.
وی بیان کرد: یکی از پیشنهادهایی که رئیس قوه قضائیه ایران در این نشست مطرح خواهد کرد، بحث رسیدگی به اختلافات تجاری از طریق تشکیل سازوکار‌های مختلف برای حل‌وفصل اختلافات است. تجار، شرکت‌ها و بخش خصوصی کشور‌های عضو همکاری‌های شانگهای با هم ارتباطات نزدیکی دارند که ممکن است با مشکلاتی رو‌به‌رو شوند. نظام قضایی می‌تواند با تشکیل شعب ویژه و تخصصی به تسهیل روابط تجاری کمک کند.
پکن میزبان عراقچی
وزارت امور خارجه چین اعلام کرد پکن روز چهارشنبه (سوم اردیبهشت) میزبان وزیر امور خارجه ایران خواهد بود. بر اساس بیانیه وزارت خارجه چین، این سفر به دعوت وانگ یی، عضو دفتر سیاسی حزب کمونیست و وزیر خارجه چین، انجام می‌شود و عراقچی از روز سه‌شنبه به مدت دو روز به چین سفر خواهد کرد. این سفر که در آستانه دور سوم مذاکرات تهران و واشنگتن در روز شنبه (۶اردیبهشت) انجام می‌شود، نشان‌دهنده تلاش ایران برای تقویت جایگاه خود از طریق دیپلماسی چندجانبه در این مقطع زمانی است؛ مذاکراتی که می‌تواند سرنوشت پرونده هسته‌ای ایران، تحریم‌های اقتصادی و ثبات منطقه‌ای را رقم بزند.
پیش‌تر اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در نشست خبری روز دوشنبه خود از سفر قریب‌الوقوع عراقچی به چین خبر داد و گفت: سفر وزیر خارجه از قبل برنامه‌ریزی شده بود. طبیعی است که در این سفر در مورد روند گفت‌وگوها (با آمریکا) با مقامات چین رایزنی کنیم و آنها را در جریان آخرین تحولات قرار دهیم. بقایی افزود: بخش قابل‌توجهی از سفر نیز در راستای پیگیری اجرای توافقاتی است که بین دو کشور در مسیر روابط رو به گسترش ایران و چین وجود دارد.همچنین گوئو جیاکون، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، در واکنش به اعلام سفر وزیر امور خارجه ایران به پکن تاکید کرد که تماس‌های طرفین در تمامی سطوح ادامه دارد. او در پاسخ به سوالی در این باره تصریح کرد: چین و ایران تبادلات و تماس‌های خود را در تمامی سطوح و در حوزه‌های مختلفی حفظ کرده‌اند.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین همچنین گفت که انتظار می‌رود در سفر هفته جاری عراقچی به پکن، دو طرف گفت‌وگوهای عمیقی با یکدیگر داشته باشند و دو کشور روی «تعمیق اعتماد متقابل سیاسی» کار خواهند کرد. وی تصریح کرد: هر دو طرف در مورد روابط دوجانبه چین و ایران و همچنین موضوعات بین‌المللی و منطقه‌ای مورد نگرانی دو کشور تبادلات عمیقی خواهند داشت.یکی از مهم‌ترین اقدامات در راستای همکاری ایران و چین با مشارکت روسیه ناظر به برگزاری نشست پکن در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۴۰۳ بود که با حضور ماجائوشو معاون وزیر امور خارجه چین، کاظم غریب‌آبادی معاون وزیر امور خارجه ایران، و سرگئی الکسویچ ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه، صورت گرفت. این نشست که با انتشار بیانیه‌ای هشت‌ماده‌ای به کار خود پایان داد، مواضع مشترک سه کشور را درباره پرونده هسته‌ای ایران روشن کرد.
