- ۱۰ ژانویه: تصمیم‌گیری در مورد بخش‌های ۲۱۳-۲۱۲ از «قانون کاهش تهدید ایران و حقوق بشر سوریه» مصوب سال ۲۰۱۲.

- ۱۰ ژانویه: تصمیم‌گیری در مورد بخش‌های ۱۲۴۷-۱۲۴۴ از «قانون آزادی و ضداشاعه ایران» مصوب ۲۰۱۲.

- ۱۱ ژانویه: تصمیم‌گیری در بخش دی ۱۲۴۵ از «قانون اجازه دفاع ملی برای سال مالی ۲۰۱۲» که به متمم کریک – منندز شهرت دارد.

- تا ۱۵ ژانویه: تصمیم‌گیری در مورد پابیندی ایران به توافق هسته‌ای براساس «قانون بازبینی توافق هسته‌ای ایران» (اینارا) مصوب سال ۲۰۱۵.

- ۱۷ ژانویه: تصمیم‌گیری در مورد بخش‌های سی، ۱ و آی از «قانون تحریم ایران»، تمدید شده در سال ۲۰۱۶.

اگر ترامپ در روزهای دهم، یازدهم و هفدهم ژانویه تعلیق تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را تمدید نکند، تحریم‌های وضع‌شده از سوی کنگره بار دیگر به اجرا در خواهد آمد. در انتهای بند ۳۷ «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) عینا آمده است: «ایران بیان داشته است که چنانچه تحریم‌ها جزئا یا کلا مجددا اعمال شوند، ایران این امر را به منزله زمینه‌ای برای توقف کلی یا جزئی تعهدات خود وفق این برجام قلمداد خواهد کرد.»

اکنون چند سناریو پیش روی برجام وجود دارد:

- ترامپ تعلیق‌ها را ادامه دهد؛ اما همچون ماه اکتبر پایبندی ایران به برجام را تایید نکند = ادامه وضعیت کنونی و نجات برجام از نابودی.

- ترامپ تعلیق‌ها را ادامه ندهد و همچون ماه اکتبر پایبندی ایران به برجام را تایید نکند.

در این وضعیت ۲ احتمال وجود دارد:

۱ – ایران به‌طور کامل از برجام خارج شده و برجام نابود شود. در این وضعیت با توجه به مکانیسم ماشه در متن برجام، بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل تقریبا قطعی خواهد بود.

۲ – ایران و اروپا در برجام باقی بمانند و برجام به شکل ناقص به حیات خود ادامه دهد. در این وضعیت تحریم‌های شورای امنیت بازنخواهد گشت و تحریم‌های آمریکا به شکل یکجانبه اعمال خواهد شد. با توجه به هراس شرکت‌ها و موسسات غیر آمریکایی از مجازات مالی دولت آمریکا، میزان بهره‌مندی ایران در فواید اقتصادی اجرای برجام به حداقل خواهد رسید.

پیش‌بینی:

ایالات‌متحده آمریکا از برجام خارج نخواهد شد؛ زیرا:

- شکاف عمیقی در داخل آمریکا بروز کرده است و جز تعداد اندکی، حتی سرسخت‌ترین دشمنان سابق برجام در کنگره آمریکا همچون سناتور باب کورکر و سناتور تام کاتن نیز خواهان حفظ برجام و تشدید نظارت‌ها بر ایران هستند.

- اتحادیه اروپا در قاطع ترین موضع، حمایت خود را از ادامه برجام اعلام داشته است.

- کشورهای منطقه از جمله عربستان و رژیم اسرائیل نیز از کنار گذاشته شدن تعهدات برجامی از سوی ایران در صورت خروج آمریکا نگران هستند.

اما از همه مهم‌تر:

- بازگشت ایران به سطح فعالیت‌های هسته‌ای – چه به لحاظ کمی و چه به لحاظ کیفی – به دوران پیش از برجام که آمریکایی‌ها از آن به‌عنوان «گریز هسته‌ای» ایران برای دستیابی به سلاح اتمی طی سه تا پنج هفته یاد می کردند، سبب می‌شود تا آمریکا، ایران را به سمت ساخت سلاح اتمی، خروج از پیمان ان‌پی‌تی، یا حداقل، قطع نظارت و بازرسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سوق ندهد. با این حال تشدید تحریم‌های غیرهسته‌ای علیه ایران بر سر ادعاها و موضوعاتی همچون فعالیت‌های موشکی، اقدامات بی‌ثبات‌کننده منطقه‌ای ایران، حمایت از تروریسم و بهانه اخیر، یعنی ناآرامی‌ها و اغتشاشات در ایران، در دستور کار دولت آمریکا قرار خواهد گرفت تا ناکامی در تلاش برای مرگ برجام، به لحاظ سیاسی و تبلیغاتی جبران شود.

خطر فوری:

سرخوردگی، خشم و ناامیدی ایران از ناکارآمدی برجام و بهره‌مندی از فواید اقتصادی آن و اقدام احتمالی در نقض برجام به‌دست ایران که در آن وضعیت، بازگشت تحریم‌های یک‌جانبه و چند جانبه از سوی آمریکا، اروپا و شورای امنیت سازمان ملل قطعی خواهد بود.

اخبار مرتبط