مصر دیگر نایب اعراب برای مواجهه با ایران نیست
با این وجود، گزارشهای اخیر حاکی از آن است که کشورهای حوزه خلیج فارس به دلیل ادامه بحران اقتصادی در مصر شروع به لغو حمایت خود از سیسی کردهاند. ناتوانی سیسی در رسیدگی به این موضوع باعث ناامیدی کشورهای حاشیه خلیج فارس شده است؛ کشورهایی که سرمایهگذاری زیادی در مصر انجام دادهاند. با وجود این ، آیا این واقعیت دارد که کشورهای خلیجفارس سیسی را رها کردهاند؟ برای یافتن پاسخ این پرسش درک پیشینه روابط سیاسی میان کشورهای حوزه خلیجفارس بهویژه عربستانسعودی و امارات متحده عربی اهمیت دارد.
این کشورها طی چند سال گذشته به سه دلیل اصلی از سیسی حمایت کردهاند. نخست آنکه سیاستهای سرکوبگرانه سیسی توسط عربستان سعودی و امارات مفید تلقی شده است، زیرا این سیاستها خواستهها برای تغییر دموکراتیک در مصر را خنثی کرده و از امکان انقلابها یا قیامهای جدید جلوگیری به عمل آورده است.
نکته دوم آنکه مواضع شدید سیسی علیه اسلام سیاسی و اخوانالمسلمین که توسط عربستان سعودی و امارات یک سازمان تروریستی تلقی میشود نیز عامل اصلی حمایت آنان از او بوده است. این موضوع با سیاستهای داخلی آن دولتها و تلاشهای آنان برای مبارزه با اسلام سیاسی در منطقه همسو بوده است. در نهایت آنکه سیسی به عنوان یک شریک قابل اعتماد در حفظ ثبات منطقه تلقی شده و تمایل خود را برای ایفای نقش رهبری در جهان عرب نشان داده است. این امر بهویژه برای عربستان سعودی و امارات مهم است، زیرا آنان به دنبال مقابله با نفوذ ایران در منطقه هستند.
اکنون پرسش این است که آیا این منافع مشترک بین رژیم سیسی و کشورهای خلیج فارس هنوز پابرجاست؟ میتوان ادعا کرد که منافع کشورهای حاشیه خلیجفارس در مصر در سالیان اخیر دستخوش تغییر شده است. ممکن است عوامل متعددی در این تغییر رویکرد نقش داشته باشند. نخست آنکه ممکن است کشورهای خلیج فارس به دلیل تضعیف هرگونه مخالفت سیاسی و پراکندگی در چشمانداز سیاسی مصر دیگر تصور نکنند که خطر انقلاب یا قیام در مصر وجود دارد. عامل دیگری که ممکن است در تغییر منافع کشورهای خلیج فارس در مصر نقش داشته باشد کاهش تهدید ناشی از اخوان المسلمین است.
در نهایت، این امکان وجود دارد که کشورهای حاشیه خلیج فارس گزینههای جایگزینی برای مقابله با ایران پیدا کرده باشند که ممکن است منجر به تغییر در منافع آنان در مصر شده باشد. این گزینهها ممکن است ایجاد اتحاد با ایالات متحده و متحداناش بهویژه اسرائیل یا استفاده از گروههای نیابتی و شبهنظامیان مختلف در منطقه را شامل شوند. کشورهای حاشیه خلیجفارس ممکن است به این گزینهها بهعنوان گزینههای مناسبتر یا ارجحتر به جای تکیه بر مصر به منظور به چالش کشیدن نفوذ ایران بنگرند. این تغییر در منافع را میتوان به تغییر چشمانداز سیاسی و استراتژیک منطقه و ارزیابی مجدد کشورهای خلیجفارس از اولویتهای امنیت ملیشان نسبت داد.