علی مطهری از اصلاحطلب و اصولگرا عبور کرد؟
تبارشناسی «صدای ملت»
دنیایاقتصاد: باانتشار لیست انتخاباتی «صدای ملت» علی مطهری، ترکیب یکی از لیستهای انتخاباتی تهران که میتواند تا حدی نماینده جریان فکری بخشی از افراد منتسب به جریان اصلاحطلب باشد، روشن شده است. لیستی که اگرچه به گفته علی مطهری «نه اصولگراست نه اصلاحطلب و برای هیچکدامشان اصالتی قائل نیست» اما تا اینجای کار مورد حمایت ضمنی بخشی از جریان اصلاحات قرار گرفته است. ازجمله روزنامه اعتماد که روز پنجشنبه تیتر یک خود را به رونمایی از «صدای ملت» اختصاص داد و در گزارشی تصریح کرد که «این لیست شماری از شخصیتهای کشور، با سابقه اجرایی و متخصصانی در رشتههای پزشکی و مهندسی حضور دارند.»
لیست «صدای ملت» روز پنجشنبه درشرایطی منتشر شد که ۶روز مانده به برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی هنوز ترکیب لیستهای انتخاباتی برای تبلیغات مشخص نیست. اصولگرایان هنوز درگیر تشکیل ائتلافهای انتخاباتی دم آخری برای کسب کرسیهای پارلمان هستند و آنقدر شاخه به شاخه و دچار انشعاب شدهاند که به نظر میرسد همّ و غم اصلی آنها رقابت با یکدیگر به جای رقابت با رقیبی از جریان مقابل است. شاید هم عدم حضور رقبای انتخاباتی قَدَر ازجریان مقابل، آنها را به سمت رقابت درونگروهی سوق داده است. تکلیف جریان اصلاحات نیز مشخص است. بخش اقلیت که معتقد به حضور حداقلی درانتخابات با معرفی و حمایت از تک کاندیداهاست و بخشی دیگر بهدلیل نداشتن نماینده از مشارکت موثر در انتخابات ناامید شده است. امید جناح میانهرو نیز ائتلاف با بخش اقلیت جریان اصلاحات است.
درچنین حال و هوایی از فضای انتخابات پیش رو، روز پنجشنبه علی مطهری، لیست انتخاباتی خود را رونمایی کرد. لیستی باحضور ۷زن و ۷نماینده سابق مجلس، ۳استاندار اسبق کشور، یک پزشک، یک فرماندار، یک وزیر اسبق و ۶استاد دانشگاه و جمعی دیگر از کسانی که در رزومه آنها عنوان کارشناس یا دانشجوی دکترا یا دکتر ذکر شده است. البته این لیست حواشی هم دارد ازجمله حضور پروین داداندیش رئیس سازمان زنان حزب اعتدال و توسعه و همسر محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی رئیس جمهوری سابق، منصور حقیقتپور نماینده مجلس نهم و از نزدیکان علی لاریجانی و محمد بطحایی وزیر آموزشوپرورش دولت روحانی که حضورشان دراین لیست انتخاباتی جالب توجه است. عکس انتخاباتی این لیست که درآن زنان روی صندلی جلوی مردان نشستهاند و عکسی از زنان این ائتلاف که دست یکدیگر را گرفتهاند، از دیگر حواشی مراسم معرفی این فهرست انتخاباتی است.
اینکه اصلاحطلبان وابسته به بخش اقلیت لیست دیگری هم منتشر میکنند یاخیر، هنوز مشخص نیست؛ اما به نظر میرسد این لیست از سوی جریان روزنهگشا یا همان ۱۱۰نفری مورد حمایت قرار گیرد که به تازگی در بیانیهای تحلیلی خطاب به دغدغهمندان توسعه و مردمسالاری در ایران خواستار روزنهگشایی احزاب و نیروهای سیاسی و مدنی در انتخابات مجلس۱۴۰۲ از طریق حمایت از ائتلافی از نامزدهای میانهرو، توسعهگرا و اصلاحگر در حوزههایی که نامزدی برای رقابت مانده، شده بودند. همچنانکه روزنامه اعتماد به صاحبامتیازی الیاس حضرتی، یکی از ۱۱۰نفر امضا کننده بیانیه معروف به «روزنهگشایی» روز پنجشنبه با تیتر «رونمایی ازصدای ملت» به استقبال از لیست مذکور رفت و حتی گفتوگویی با محبوب حضرتی، برادر الیاس حضرتی و یکی از شخصیتهای لیست انتخاباتی علی مطهری انجام داد و در مطلبی دیگر یادداشتی از «بینظیر جلالی» نفر۲۸ لیست صدای ملت منتشر کرد که او درآن تصریح کرده بود «به جای واگذاری سنگرانتخابات، میتوان به سنگرها و روشهای دیگر روی آورد و به جای انفعال باید به فعالیت بپردازیم تا ابتکار عمل را در میدان سیاست دراختیار داشته باشیم.»
دراین بین برخی نیز بر این نظرند که اگرچه لیست انتخاباتی علی مطهری لیست ایدهآلی نیست، اما درفضای موجود شاید بتواند درصورت رایآوری راهگشا باشد. براساس تحلیلهای موجود هرچند این لیست مورد حمایت رسمی بخش اقلیت جریان اصلاحات قرار نگرفته، اما احتمالا با چراغ سبز این بخش ارائه شده است. شاهد این نظر را میتوان سخنان حسین مرعشی دانست که روز پنجشنبه در سخنانی تصریح کرد: حزب کارگزاران سازندگی اقدام آقای مطهری برای انتشار لیست صدای ملت در تهران را صرفنظر از ترکیب کاندیداها کار شایستهای میداند.
چه کسانی حمایت کردند؟
درکنار امضاکنندگان بیانیه « روزنه گشایی»، انتشار لیست «صدای ملت» با حمایت بخشی از جریان اقلیت اصلاحطلب نیز مواجه شده است. ازجمله سعید نورمحمدی، سخنگوی حزب ندای ایرانیان که درباره لیست علی مطهری گفت: لیست ضعیفی نیست، در این لیست هم آقای مطهری هست و هم آقای بطحایی و تعدادی از نمایندگان اسبق قرار دارند. چهرههایی که با جامعه مدنی ارتباط خوبی دارند. به گزارش خبرآنلاین، وی همچنین گفت: «در حزب ندای ایرانیان ما بنای لیست دادن در شهر تهران را نداشتیم؛ اما جمعبندی دوستان حزب این بود که از لیستی که آقای مطهری در شهر تهران به عنوان صدای ملت خواهند داد، حمایت کنیم. یکی از کارهایی که بنابر تصمیم حزب انجام دادیم، گفتوگو و رایزنی با سایر گروههای سیاسی همفکر و نزدیک بود که در حال برنامهریزی برای ارائه لیست بودند.»
وی ادامه داد: «از همه آن دوستان خواهش کردیم که لیست جداگانهای ارائه نکنند و با گفتوگو با آقای مطهری، از لیست ایشان حمایت کنند. حزب ندا هم در شهر تهران از همراهان خود خواست که به لیست آقای مطهری رای بدهند و امکاناتی را هم که دارد، در اختیار ستاد انتخاباتی صدای ملت قرار خواهد داد.» وی تصریح کرد: «در لیستی که آقای مطهری تهیه کردند بسیاری از دوستان جوانان همفکر و خوشفکر وجود دارند که به حزب ندا هم نزدیک هستند.»
مازیار بالایی، عضو حزب اعتماد ملی نیز درگفتوگو با «ایرنا» با بیان اینکه در لیست صدای ملت سه گروه اصلاحطلبان، معتدلین وابسته به حسن روحانی و اصولگرایان حضور دارند، گفت: از حزب اعتماد ملی امیدوار تجریشی و محبوب حضرتی در لیست صدای ملت حضور دارند.
حزب اعتدال و توسعه روز ۳اسفند ماه با صدور بیانیهای ضمن حمایت از لیست انتخاباتی صدای ملت با سرلیستی علی مطهری، درباره رویکرد انتخاباتی خود نوشت: «حمایت خود را از فهرست «صدای ملت» اعلام میداریم، باشد که با حمایت و همراهی مردم شریف حوزه انتخابیه تهران، شهرری و اسلامشهر شاهد حضور اقلیتی شایسته و کارآمد و خواهان تغییر وضع موجود در مجلس شورای اسلامی باشیم.»
علی مطهری سرلیست فهرست انتخاباتی صدای ملت در انتخابات مجلس نیز در نشست خبری معرفی لیست انتخاباتی خود گفت: حزب اعتدال و توسعه، حزب کارگزاران، حزب ندای ایرانیان و حزب اعتماد ملی چهار حزبی هستند که از ما حمایت کرده و اعلام کردند از همه ظرفیتهای خود را در اختیار خواهند گذاشت. به گزارش عصر ایران، مطهری خاطرنشان کرد: فهرست ما نه اصولگرا و نه اصلاحطلب است و در واقع صدای مردم است و برای هیچکدام از این گروهها اصالتی قائل نیست. ما اعتقاد داریم که دیوار کشیدهشده بین اصلاحطلبان و اصولگرایان ناشی از روابط افراد و شخصیتها است و درواقع اختلاف اساسی میان این دو جریان وجود ندارد و اینطور نیست که اینها نتوانند با وجود اختلاف فعلی با هم کار کنند؛ ما باید این دستهبندیها را کنار بگذاریم.
لیست صدای ملت درعین حال که با استقبال برخی مواجه شده است، منتقدانی هم دارد. درواقع درحالیکه برخی از اصولگرایان طی چند روز گذشته تلاش کردهاند در فضای مجازی این لیست را منتسب به جریان اصلاحات کنند، برخی از افراد شاخص این جریان لیست صدای ملت را لیست انتخاباتی اصلاحات نمیدانند؛ همچنانکه مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردمسالاری لیست مطهری را یک لیست شخصی میداند. او در این خصوص گفت: تنها یکی دو حزب اصلاحطلب در لیست صدای ملت هستند که این به معنای آن نیست که این لیست اصلاحطلبان است. کواکبیان خاطرنشان کرد: ما در تهران داوطلب نداریم و مطهری در زمان بستن لیست از ما نخواسته که داوطلبی را معرفی کنیم. به گزارش جماران، حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی ایران هم در گفتوگو با خبرگزاری فارس با اشاره به برنامههای این حزب برای انتخابات پیش رو تصریح کرد: حزب کارگزاران سازندگی ایران و احزاب ندای ایرانیان و اعتماد ملی بهطور قطعی عضو جبهه اصلاحات ایران هستند و به هیچ وجه ائتلاف جدیدی بین این سه حزب اصلاحطلب با حزب اعتدال و توسعه و ستاد تبلیغاتی صدای ملت برای معرفی کاندیداها در سراسر کشور صورت نگرفته است.
چه کسانی درلیست صدای ملت قرار دارند؟
به هرحال در لیست صدای ملت افرادی همچون، علی عباسپور تهرانی استاد دانشگاه صنعتی شریف و نماینده مجلس هفتم و هشتم، محمد خوشچهره استاد اقتصاد دانشگاه تهران و نماینده مجلس هفتم، هوشنگ بازوند استاندار سابق کرمانشاه، اسماعیل دوستی استاندار اسبق کهگیلویه و بویر احمد، نماینده مجلس پنجم و عضو دوره چهارم شورای شهر تهران، محمد هاشمیبهرمانی (رفسنجانی) استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و عضو مرکز تحقیقات جامع سرطان، مهدی تندگویان معاون سابق امور جوانان وزارت ورزش و جوانان و عضو دوره پنجم شورای شهر تهران، همایون یوسفی فوق تخصص خون و سرطان، نماینده مجلس دهم، محمد اکرمی استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس انجمن ژنتیک پزشکی ایران، محمدعیسی انصاریفرد دکترای جغرافیای سیاسی و فرماندار اسبق کرج، حلیمه عالی پزشک متخصص بیماریهای داخلی، استادیار دانشگاه و نماینده مجلس نهم و زهرا ساعی دیپلمات وزارت خارجه و نماینده مجلس دهم حضور دارند. اینکه لیست صدای ملت تا چه حد در تهران با توجه به حضور اصولگرایان موفق خواهد بود یا نه، چند روز دیگر مشخص خواهد شد؛ اما بسیاری براین نظرند که احتمالا علی مطهری با تکرای راهی مجلس دوازدهم میشود.