ثبت‌سفارش ۵۴۴ میلیون دلاری خرید قطعه چینی توسط خودروسازان داخلی
قطعهسازان دور خوردند
در حال حاضر قطعهسازی کشور با دست‌اندازهایی در تولید و عرضه مواجه است، نبود نقدینگی در این شرکت‌ها به واسطه انباشت بدهی خودروسازان به فعالان این صنعت، نبود ارز برای واردات مواد اولیه و در نهایت دردسرهای تحریم، فعالان صنعت قطعه را در گودال بی‌تدبیری سیاستگذار انداخته است. با وجود این مشکلات حالا باید قطعهسازان کشور حضور بی‌چون و چرای چینی‌ها را نیز تحمل کنند. حضوری که این روزها بر نگرانی دست اندرکاران صنعت خودرو و قطعه افزوده است.
در این بین اگر چه خودروسازان، رشد سهم مونتاژکاران چینی را در بازار خودروی کشور برنمی‌تابند اما قطعهسازان نیز ۵۴۴میلیون دلار ثبت سفارش قطعه از چین توسط دو خودروساز بزرگ کشور را به زیان صنعت می‌دانند. به روایتی دو خودروساز بزرگ کشور ۵۴۴ میلیون دلار ثبت‌سفارش قطعه از چین انجام داده‌اند این در شرایطی است که بدهی دو تولیدکننده بزرگ کشور به قطعهسازان به ۵۰هزار میلیارد تومان رسیده است.
خودروسازان کشور مدت‌هاست که از قطعهسازان داخلی روی برگردانده‌اند چرا که واردات از چین برای آنها بی‌دردسر است، اگر چه منافع زیادی نیز برای واسطه‌گران دارد.آمارهایی که قطعهسازان از واردات قطعه به خصوص از کشور چین ارائه می‌دهند، از دست و دلبازی سیاستگذار در ارزپاشی برای خودروسازی خبر می‌دهد.
چینی‌ها در تحریم‌های ثانویه، کشوری استراتژیک برای ایرانیان محسوب می‌شوند.کشوری که نفت ایران را با تخفیف‌های قابل‌توجه خریداری و کالاهای زیادی نیز به ایران صادر می‌کند. قطعات خودرو در لیست صادرات کالایی چین به ایران است و همین امر قطعهسازان کشور را بیش از گذشته نگران کرده است. در این زمینه روز گذشته اعضای هیات‌مدیره انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو، در نشستی خبری به بیان دغدغه‌هایی پرداختند که این روزها قطعهسازی کشور را به خود مشغول کرده است.
زیان قطعهسازی کشور
در نشست خبری دیروز فرهاد بهنیا، عضو هیات‌مدیره و سخنگوی انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو، اظهار کرد که قطعهسازی حدود ۲۰۰هزار میلیارد تومان زیان انباشته و حدود ۱۸۰هزار میلیارد تومان بدهی بانکی دارد.وی در ادامه به میزان بدهی خودروسازان به فعالان قطعهسازان پرداخت و تاکید کرد که خودروسازان نیز حدود ۵۰هزار میلیارد تومان بدهی به قطعهسازی و حدود ۲۰هزار میلیارد تومان خرید دین به قطعهسازان دارند.
وی با انتقاد از قیمت‌گذاری خودرو توسط شورای رقابت، مدعی شد: در گذشته که شورای رقابت به موضوع قیمت‌گذاری خودرو ورود پیدا کرد زمانی بود که واردات خودرو انجام نمی‌‌‌شد اما اکنون که واردات انجام شده و حتی مباحثی در رابطه با واردات خودروی کارکرده مطرح است، بنابراین لزومی ندارد که قیمت‌گذاری خودرو توسط شورای رقابت انجام شود.وی با اشاره به مطالبات قطعهسازان از خودروسازان و بلاتکلیفی قطعهسازان اظهار کرد: حدود دو هفته پیش جلسه‌‌‌ای با حضور وزیر صمت و قطعهسازان برگزار شد. در جلسه مذکور وزیر صمت در تماس با سایپا و ایرانخودرو از آنها خواست که هر چه زودتر مطالبات سررسید شده قطعهسازان را پرداخت کنند.
بهنیا بیان کرد: بنابراین پیرو این مساله اقداماتی از سوی خودروسازان برای پرداخت مطالبات انجام شد و ظاهرا ایران خودرو ۳۸۰۰ میلیارد تومان و سایپا حدود یک‌‌‌هزار میلیارد تومان مطالبات قطعهسازان را پرداخت کردند اما توزیع ناعادلانه بود، ضمن اینکه حدود ۲هزار میلیارد تومان از پول ایرانخودرو برای خرید قطعات به خارج از کشور منتقل شده است.
وی در ادامه بیان کرد: خودروسازان حتی به قولی که به وزیر صمت هم می‌دهند، عمل نمی‌‌‌کنند و این در حالی است که قطعهسازان برای تولید به‌‌‌روز و با‌‌‌کیفیت نیازمند سرمایه‌گذاری هستند. در ادامه این نشست اصغر خسروشاهی رئیس انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو نیز اظهار کرد: سیاست‌‌‌های غلط حاکمیتی موجب شده است صنعت خودرو در معرض تهدید قرار بگیرد.
وی افزود: سال گذشته در مقطعی عرضه خودرو در بورس‌کالا انجام و باعث شد جلوی ضرر و زیان خودروسازان گرفته شود.
رئیس انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو بیان کرد: از ابتدای امسال تاکنون سایپا و ایران خودرو حدود ۶۶۰هزار خودرو و مونتاژکاران حدود ۱۲۰هزار خودرو تولید کرده‌‌‌اند و این در حالی است که حدود یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار به مونتاژکاران و یک میلیارد دلار به دو خودروساز بزرگ تولیدی تخصیص داده شده است.
وی افزود: اختصاص ارز بیشتر به مونتاژکاران با تولید کمتر در حالی است که مونتاژکاران هیچ قطعه‌‌‌ای را خودکفا نمی‌‌‌کنند و در حالی از تعرفه تولید استفاده می‌کنند که تولید هم نمی‌‌‌کنند.
خسروشاهی در ادامه به موضوع خودروهای برقی اشاره کرد و گفت: خودروی برقی آینده صنعت خودروی دنیا و کشور است و کشور ما نیز باید به این صنعت ورود پیدا کند اما هنوز ۲۰درصد تولید خودرو در جهان به خودروهای برقی اختصاص یافته است و ۸۰درصد دیگر دیزلی و بنزینی است.کشورهایی که وارد صنعت خودرو شده‌‌‌اند، زیرساخت‌‌‌های آن را ایجاد کرده‌‌‌اند اما در کشور ما هنوز این زیرساخت‌‌‌ها فراهم نشده است.
رئیس انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو اظهار کرد: ما حتی اگر در زمینه تولید خودروهای برقی تلاش بسیاری انجام دهیم طی چند سال آینده نهایتا ۵ تا ۱۰درصد در این بخش تولید خواهیم داشت و این در حالی است که وزارت صمت تمام هم و غم خود را برای تولید در این بخش متمرکز کرده است و سوال من اینجاست که آیا وزارت صمت مشکلات ۹۵درصد بقیه تولیدات خودرو را حل کرده که روی این بخش تمرکز کرده است؟
وی افزود: تولید خودروی برقی خوب است و ما نیز باید به این سمت حرکت کنیم اما لازمه این کار این است که ما مشکلات فعلی را در بخش تولید خودروهای تولیدی و بنزینی حل کنیم و سپس به سمت خودروی برقی حرکت کرده و روی آن تمرکز کنیم.
محدودیت سقف ارزی
شاپور سامعی، دیگر عضو هیات‌مدیره انجمن قطعهسازان نیز اظهار کرد که در حال حاضر، خرید مواد اولیه از خارج برای ما ارزان‌تر از تامین داخل تمام می‌شود، اما چون سقف ارزی داریم، با محدودیت خرید مواجه هستیم.
وی با بیان اینکه امسال بدترین سال ارزی برای قطعهسازان بود، گفت: در فروردین و اردیبهشت هیچ ارزی به ما ندادند و در خرداد و تیر نیز گفتند باید ارز صادراتی بگیرید، ارزی که تفاوت آن با بازار آزاد، هزار تومان بود. از طرفی، خودروسازان حتی یک ریال از هزینه مربوط به تامین ارز صادراتی قطعهسازان را قبول نکرده‌اند، آن هم در حالی که خود نیز از همان منابع ما جنس خریده‌اند. عضو هیات‌مدیره انجمن قطعهسازان افزود: البته از مرداد ماه به شکل لنگ لنگان ارز نیمایی به ما تخصیص می‌دهند، با این حال گفته‌اند باید به سمت تامین ارز صادراتی برویم. سامعی در ادامه با تاکید بر اینکه برای کارگران ایرانی نمی‌صرفد که در قطعهسازی کار کنند، تاکید کرد: قطعهسازی بدترین سال خود را در ۲۵سال گذشته سپری می‌کند.
وی در نهایت با انتقاد از رشد واردات قطعات از چین، گفت: اصلا ممکن است به جایی برسیم که بگویند خودروسازی و قطعهسازی جز چین ندارید.
ثبت‌سفارش ۵۴۴ میلیون دلاری از چین
مازیار بیگلو، دبیر انجمن خودروسازان نیز در این نشست گفت: دو خودروساز بزرگ کشور ۵۴۴ میلیون دلار ثبت‌سفارش قطعه از چین انجام داده‌اند.
وی با بیان اینکه یکی از بهانه‌های خودروسازان برای واردات قطعات، خوابیدن خطوط تولید به دلیل عدم‌تامین قطعات از منابع داخلی است، گفت: دلیل دوم آنها نیز این است که می‌گویند قطعهسازان داخلی قطعات را گران می‌فروشند.
بیگلو نیز با انتقاد از تشدید واردات قطعات چینی، تاکید کرد: بازار ایران به بهشت برین چینی‌ها تبدیل شده است.
بیگلو افزود: خودروسازان حتی برای زیرمجموعه‌های قطعهسازی خود نیز شریک چینی گرفته‌اند و به طرف چینی می‌گویند تو برای ما تولید کن.
دبیر انجمن قطعهسازان با بیان اینکه در هیچ برهه‌ای تا این حد علنی به سمت چین نرفته‌ایم، افزود: می‌دانیم در این ماجرا چه کسانی کمیسیون می‌گیرند و از قطعهسازان زیر پله‌ای چینی قطعات بدون شناسنامه می‌خرند. ما این را می‌دانیم اما نهادهای نظارتی و وزارت صمت خود را به خواب زده‌اند.
وی تاکید کرد: تا این حد اهتمام برای زمین زدن یک صنعت در کشور، بی‌سابقه است؛ خودروسازان اگر این قدر که دنبال حواله چین هستند به فکر پرداخت مطالبات ما بودند، الان روزی شش هزار دستگاه تولید داشتیم.
بیگلو افزود: این اتفاقات به خاطر بی‌عرضگی و بی‌سیاستی ماست، وگرنه الان در این مملکت تسلا تولید می‌کردیم.
دبیر انجمن قطعهسازان گفت: وقتی وزیر صمت به چین می‌رود [و با چینی‌ها تفاهم‌نامه خودرویی امضا می‌کند] یعنی امیدی به خودروسازی داخل نیست. قبلا هر مهمان خارجی به ایران می‌آمد، او را به بازدید خودروسازی –به عنوان نماد صنعتی کشور- می‌بردیم و صادرات داشتیم، اما در این سال‌ها چه کرده‌ایم که به واردکننده از چین تبدیل شده‌ایم.
وی گفت: دولت برای تامین داروی بیماران پروانه‌ای ارز ندارد، آن چند میلیارد دلار را صرف واردات قطعه برای مونتاژکاران می‌کند.
وی در ادامه تاکید کرد که خودروسازی و قطعهسازی ایران در دهه ۸۰ فخر ملی بود، از همه جای دنیا صنعتگران برای بازدید می‌آمدند و به اروپا صادرات داشتیم، اما طی ۱۵ سال گذشته این صنعت نابود شد.
