اقلیم یکپارچه کُرد دوپاره میشود؟
این اختلافنظر، اتحادیه میهنی را به اتخاذ تصمیمی برای تحریم نشستهای دولت یکپارچه کُرد تا زمان برطرف شدن بسیاری از اختلافات میان دو طرف درباره مدیریت اقلیم و منابع آن و نیز تهدید به خروج از دولت و تشکیل دوباره دولت ویژه خود در سلیمانیه سوق داد؛ اقدامی که اگر کار را به درگیریهای مسلحانه سابق دو طرف نکشاند، دستکم میتواند شرایط سیاسی را به پیش از سال۲۰۰۶ زمان تشکیل شورای یکپارچه وزرا بازگرداند. تلاشهای حزب دموکرات برای انحصاری کردن اقلیم برای خود پس از انتخابات پارلمانی عراق در اکتبر۲۰۲۱ شتاب گرفت و اینگونه برداشت شد که حزب دموکرات به این دلیل برای برگزاری انتخابات تبلیغ میکند که سهمیه بیشتری در مقایسه با اتحادیه میهنی بهدست آورد. این تلاشها در پافشاری حزب دموکرات برای عدم معرفی دوباره برهم صالح برای پست ریاستجمهوری آشکار شدند؛ هرچند که در نهایت با کاندیداهای دیگری از اتحادیه مهینی یعنی عبد اللطیف رشید، رئیسجمهور فعلی عراق موافقت کرد. علاوه بر این، حزب دموکرات میخواهد گزینههای سیاسی خارجی خود را که اتحادیه میهنی با آنها موافق نیست، به اقلیم تحمیل کند.
احمد الهرکی، از رهبران اتحادیه میهنی کردستان در گفتوگو با الاخبار اظهار کرد: ویژگی هیات کردی که در حال حاضر در بغداد حضور دارد، غیبت اتحادیه میهنی در آن بر خلاف گذشته است، نگرانی درخصوص تاثیر اختلافات داخلی اقلیم بر مذاکرات مربوط به بودجه و دیگر مسائل وجود دارد، روابط میان دو حزب مرحله خطرناکی را پشت سر میگذارد، به این شکل که دستورالعملهایی برای تیم وزارتی وابسته به اتحادیه میهنی در دولت اربیل صادر شدند؛ مبنی بر اینکه در هیچ یک از فعالیتهای دوره آتی مشارکت نکرده و تنها به امور مردم یعنی دستورات اداری، امضاها و موارد اینچنینی رسیدگی کنند. الهرکی در ادامه گفت: در نتیجه نبود اعتماد، فراخوانها برای گفتوگو بیفایده شدند، ما گفتوگو را برای رسیدن به یک راهحل میخواهیم نه گفتوگو برای گفتوگو. او درباره مشکلات باقیمانده میان بغداد و اربیل همانند بند۱۴۰ و قانون نفت و گاز نیز گفت: با وجود اینکه درباره این مشکلات در سند سیاسی ائتلاف مدیریت کشور توافق شد؛ اما راهحلی برای آنها ایجاد نشده است، امیدوارم موفقیتهای نخستوزیر در روابط خارجه و موضوع مبارزه با فساد بر روابط میان اقلیم و دولت مرکزی در چارچوب قوانین و قانون اساسی کشور منعکس شود.
اما شریف سلیمان، نماینده حزب دموکرات کردستان در گفتوگو با روزنامه الاخبار تفسیر متفاوتی از روابط میان دو حزب ارائه کرد و گفت: گرچه در بسیاری از مسائل اختلافنظر وجود دارد، اما هدف ما یکی است و روابطمان مستحکم است. او درباره تحریم جلسات دولت اربیل از سوی وزرای وابسته به اتحادیه میهنی کردستان پیشبینی کرد که وزرای اتحادیه دوباره در جلسات شرکت کرده و مشکلات باقیمانده را کنار بگذارند. سلیمان تاکید کرد: فضا امیدبخش است و حزب دموکرات همواره از مذاکره استقبال میکند، ما میتوانیم برای بسیاری از مسائل مربوط به حزب یکپارچه کُرد راهحلهای مناسبی را ایجاد کنیم. این نماینده حزب دموکرات کردستان درباره مذاکرات اقلیم و دولت مرکزی نیز با خودداری از اشاره به تحریم هیات مذاکرهکننده کُرد از سوی اتحادیه میهنی گفت: هیات برای بحث و بررسی مشکلات باقیمانده و در رأس آنها بودجه و اجرای برنامههای دولت به مذاکرات رفت، فضای مذاکرات مثبت بود و به زودی نتایجی حاصل خواهد شد. سلیمان در ادامه تصریح کرد: ما درخواست کردیم طبق قانون اساسی، سهمیه اقلیم کردستان (عراق) متناسب با جمعیت ساکن اقلیم باشد و علاوه بر آن مساله آوارگان و مهاجران حاضر در اقلیم و مناطق مورد اختلاف که اربیل از ارائه خدمات متعدد به آنها از سهمیه خود دریغ نکرده است، در نظر گرفته شود. او تاکید کرد: نباید این مساله به نفت و گاز ربط داده شود؛ چراکه توافق شد این موضوع تا زمان تصویب قانون نفت و گاز طی ماههای آتی، کنار گذاشته شود. این نماینده حزب دموکرات با اشاره به دیگر مشکلات موجود میان اقلیم و دولت مرکزی از جمله موضوع معاونان وزارتخانهها و هیاتهای مستقل و نیز مدیرکلها و دیگر رتبههای شغلی گفت: سند توافق سیاسی دچار مشکل است، بسیاری از سهمیههای حزب کُرد و حزب دموکرات کردستان در دورههای گذشته نادیده گرفته شدند و این سند باید دوباره تدوین و به شکلی ایدهآل بررسی و اجرا شود. در مقابل عماد آلمسافر، کارشناس سیاسی در گفتوگو با الاخبار اظهار کرد: «اختلافنظرها میان دولت مرکزی و اقلیم بر سر بودجه ریشهدار، مربوط به یک سال قبل و بهدلیل تطبیق نداشتن با آمار ارائهشده از سوی وزارت برنامهریزی هستند. این وزارتخانه آمار بسیار دقیقی را از اشخاص، ساختمانها، نهادها و دیگر مسائل ارائه کرد.»