مردان آبی کوچک چه کسانی هستند؟
واگنرهای چینی میآیند
به گفته تحلیلگران، برخی از قانعکنندهترین شواهدی که تاکنون وجود دارد، درباره ارتباط بین ارتش چین و یک نیروی شبه نظامی به ظاهر دریایی است که گاهی اوقات به آنها در پکن «مردان آبی کوچک» گفته میشود. «براد لندون» در گزارش ۱۲اوت در سیانان نوشت، فیلمی که فیلیپین از حادثه آخر هفته گذشته ارائه کرد، نشان میدهد که چندین کشتی چینی مانع از پهلوگیری در یک پایگاه نظامی دورافتاده در «توماس شول دوم» در جزایر اسپراتلی شدهاند. بیشتر کشتیهای چینی دارای علامت «گارد ساحلی چین» هستند؛ اما در میان این ناوگان حداقل دو کشتی با بدنه آبی نیز وجود داشت که شبیه قایقهای ماهیگیری هستند.
کارشناسان غربی امنیت دریایی -همراه با فیلیپین و ایالات متحده- بر این باورند که این قایقها متعلق به یک گروه شبه نظامی دریایی تحت کنترل پکن است که کارشناسان میگویند دارای صدها شناور قوی است و بهعنوان نیرویی غیررسمی -و رسما انکارکننده-عمل میکنند که باعث می شود چین از آن برای به پیش بردن ادعاهای دریایی خود چه در دریای چین جنوبی و چه فراتر از آن استفاده کند. آنها میگویند که این کشتیها بخشی از همان نیرو هستند که به «صخره های ویت سان» هجوم آوردند؛ صخرههایی که یکی دیگر از مناطق مورد ادعای فیلیپین در اسپراتلی است با حداکثر ۲۲۰کشتی در سال۲۰۲۱. «جی تاریلا» سخنگوی گارد ساحلی فیلیپین گفت: «در این عملیات خاص، ما در واقع میتوانیم نتیجه بگیریم که این کشتی ماهیگیری چینی فقط یک کشتی ماهیگیری نیست، بلکه یک گروه شبه نظامی دریایی چینی است که از گارد ساحلی چین دستور میگیرد تا از عملیاتهای آنها در جلوگیری از فعالیت ما پشتیبانی کند.»
آخرین حادثه زمانی رخ داد که فیلیپین تلاش کرد تا گروهی از تفنگداران دریایی خود را در «توماس شول دوم» یکی از جزایر اسپراتلی که مدتها بین دو کشور مورد مناقشه قرار دارد، مستقر کند. این منطقه دورافتاده در بیش از ۶۲۰مایلی از جنوبیترین ساحل سرزمین اصلی چین و حدود ۱۲۰مایلی از جزیره پالاوان فیلیپین قرار دارد. فیلیپین در سال۱۹۹۹ یک کشتی جنگی متعلق به دوران جنگ جهانی دوم به نام « Sierra Madre» را برای اثبات ادعای حق حاکمیت خود در ساحل آنجا مستقر کرد و اکنون تفنگداران دریایی خود را در آن نگه میدارد؛ اما انزوا و شرایط قدیمی این کشتی، آن را به یک هدف نسبتا آسان برای آزار و اذیت تبدیل کرده است.
پس از رویارویی آخر هفته گذشته، چین مدعی شد که فیلیپین با غرق کردن کشتی در زیر دریا، حاکمیتش را نقض کرده است. در بیانیه گارد ساحلی چین، با استفاده از نام چینی برای جزیره آمده است: «طرف فیلیپینی بارها قول داده است که کشتی جنگی «زمین گیر شده» را یدککش کند؛ اما ۲۴سال میگذرد و فیلیپین نه تنها در یدککشیدن کشتی جنگی شکست خورده بلکه تلاش کرده است آن را در مقیاس وسیع تعمیر و تقویت کند تا به اشغال دائمی دست یابد.» در این بیانیه آمده است که اقدامی که در آخر هفته گذشته انجام شد «حرفهای و محدود بود که ورای سرزنش است.»
مقامات چینی به درخواست سیانان برای اظهارنظر بیشتر درباره این موضوع پاسخ ندادند. این منطقه تنها یکی از بسیار مناطق مورد مناقشه در دریای چین جنوبی است؛ جایی که مالزی، ویتنام، برونئی و تایوان نیز ادعاهای حاکمیتی-رقابتی دارند. با این حال، ادعاهای چین تا حد زیادی گستردهترین ادعاها در میان همسایگانش است. بهرغم حکم دادگاه بینالمللی لاهه در سال۲۰۱۶ که این ادعاها را رد کرده است، اما چین اصرار دارد که تقریبا تمام ۳/ ۱میلیون مایل مربع دریا قلمرو مستقل این کشور است. در طول دو دهه گذشته، چین تعدادی از صخرهها و جزیرههای مرجانی در سراسر دریای چین جنوبی را اشغال کرده و تاسیسات نظامی از جمله باند فرودگاه و بنادر ایجاد کرده است.
کارشناسان غربی هشدار میدهند که این «شبهنظامیان ادعایی» -با صدها قایق که گفته میشود توسط ارتش آزادیبخش خلق تامین مالی و کنترل میشوند- نیرویی هستند که باید روی آنها حساب کرد. آنها میگویند، همانطور که حادثه «ویت سان» نشان داد، میتوان از آن نیرو برای محاصره سریع هر صخره یا جزیره مورد مناقشه -به تنهایی یا در هماهنگی با گارد ساحلی یا نیروی دریایی ارتش جمهوریخواه خلق استفاده کرد. درحالیکه این ویدئوی جدید اولینبار نیست که کشتیهای شبهنظامی مشکوک را در دوربینها شکار میکند، با این حال بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این ویدئو یکی از قانعکنندهترین تصاویر تاکنون از نحوه تعامل ارتش چین و شبهنظامیان است. این رابطه همزیستی در سال۲۰۲۱ هنگامی که گارد ساحلی چین تحت صلاحیت کمیسیون مرکزی نظامی چین قرار گرفت، آشکارتر شد و در عمل آن را بخشی از ارتش پکن کرد.
تاکتیک «منطقه خاکستری»
چین به نوبه خود وجود چنین شبه نظامیان دریایی را تایید نمیکند. در گذشته، هنگامی که پرسشی مطرح میشد، چینیها از کشتیها بهعنوان «به اصطلاح شبه نظامیان دریایی» یاد میکرد. اما کارشناسان غربی میگویند این انکار بخشی از موضوع است. «ری پاول» مدیر SeaLight در مرکز نوآوری امنیت ملی Gordian Knot در دانشگاه استنفورد، گفت که شبهنظامیان به چین کمک کردند تا در «منطقه خاکستری» عمل کند، آن هم با انجام اقداماتی کمتر از آنچه ممکن است اقدامات جنگی تلقی شود؛ اما در عمل به همان نتیجه رسید. نتیجه اینکه پکن بدون شلیک یک گلوله قلمرو یا کنترل خود را بهدست میآورد.
پاول میگوید آنچه چین در تلاش است درباره «توماس شول دوم» انجام دهد اساسا یک محاصره است؛ یک مانور دریایی که مانع از دسترسی آزاد به آن میشود. تحلیلگران خاطرنشان میکنند که محاصره رسمی توسط نیروی دریایی چین یک اقدام جنگی خواهد بود. تحلیلگران میگویند، اما با استفاده از شبهنظامیان چینیها با یک تیر چند نشان میزنند: نیروهای خود را در منطقه خاکستری نگه میدارند؛ نیروهای خود را در مرحلهای قبل از رویارویی تمامعیار یا جنگ نگه میدارند. این باعث میشود چینیها نیاز به پاسخی بر اساس معاهده دفاعی متقابل ایالات متحده-فیلیپین نداشته باشد و افزون بر این، با استفاده از نیروهای شبهنظامی از پذیرش مسوولیت بگریزند.