کایزن چیست و کاربرد آن در مدیریت کدام است؟

پیشرفت‌های حیرت‌آور ژاپن همگان را به اندیشه و تدبیر در زمینه فرهنگ کاری و سیستم‌های مدیریتی این مردم سخت‌کوش واداشته است. یکی از این سیستم‌ها یا تکنیک‌های منحصر به فرد و بسیار کارآمد ژاپنی‌ها، سیستم کایزن یا همان بهبود مستمر است. کایزن ترکیبی دو کلمه‌ای از یک مفهوم ژاپنی است که تعریف آن تغییر به سمت بهتر شدن یا بهبود مستمر و تدریجی است. در واقع کایزن بر این فلسفه استوار است که برای ایجاد بهبود در سازمان‌ها لازم نیست به دنبال تغییرات انفجاری یا ناگهانی باشیم، بلکه هر نوع بهبود یا اصلاح به شرط آنکه پیوسته و مداوم باشد ارتقای بهره‌وری را در سازمان‌ها به ارمغان خواهد آورد. کایزن روی تغییرات تدریجی در فرآیندها تاکید می‌کند و در مقایسه با سایر روش‌های تحول سازمانی ازجمله مهندسی مجدد که تغییرات سریع و کلی را مدنظر دارد، بسیار کم‌هزینه بوده و غالبا منابع (زمان، سرمایه، دارایی‌ها و... ) قابل‌توجهی را مصرف نمی‌کند. لیکن از آنجایی که مشارکت تمامی پرسنل در همه سطوح سازمانی را دربرمی‌گیرد درمجموع به تحولات شگرفی منتهی می‌شود. کایزن سیستم مدیریتی است که با زمان به پیش می‌رود و اگر مدیریت بخواهد کارکنان را تغییر دهد باید خودش تغییر کند.

مدل مدیریت کایزنی:

هر چه از سطوح بالای مدیریت به سطوح پایین‌تر سازمان می‌آییم از وظایف دسته ایجاد بهبود کاسته و در عوض بر وظایفی که جنبه حفظ و نگهداری بهبود ایجاد شده را دارند، افزوده می‌شود. آنچه از این نمودار می‌فهمیم این است که مدیران سطوح بالاتر سازمان باید همواره بخش اعظم وقت خود را صرف بهبود سازمان کنند و امور جاری را که جنبه نگهداری دارند به سطوح پایین تر واگذار کنند.