چرا آمریکا کمپانی‌های سیگار را تحریم نمی‌کند؟
دکتر محمدرضا مسجدی در نشست خبری نخستین همایش شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر با بیان اینکه در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی این فعالیت ما نوید بخش تحرکی جدی در جامعه و برای سلامتی مردم است، گفت: طی مدت‌ها یکی از شعارهای بهداشتی در کشور، ارتقای سلامت از طریق خودمراقبتی بود تا خود افراد بیشتر درباره سلامتی‌شان احساس مسئولیت کنند. باید توجه کرد که بحث بیماری‌های غیر واگیر بحث مهمی در دنیا و ایران است. در دنیا بیش از ۷۰ درصد مرگ‌ها به دلیل بیماری‌های غیر واگیر است و در کشور ما این میزان به ۸۰ درصد می‌رسد. یعنی از بین ۳۵۰ تا ۳۶۰ هزار مرگی که در کشور اتفاق می‌افتد، ۸۰ درصدش مرتبط با بیماری‌های غیر واگیر است.
وی افزود: البته بعد از پیروزی انقلاب اسلامی موفقیت‌های چشمگیری در کنترل بیماری‌های واگیر داشتیم و تقریبا از طریق اجرای برنامه‌های بهداشتی، این بیماری‌ها ریشه کن یا کنترل شدند. هر چند که هنوز بیماری‌های واگیر نوپدید و بازپدیدی مانند سل، مالاریا، ایدز و ... وجود دارند، اما این بیماری‌ها علی رغم ایجاد مشکل در جامعه از نظر میزان مرگ، رقم کمتری را نسبت به بیماری‌های غیر واگیر به خود اختصاص می‌دهند.
مسجدی با بیان اینکه بیماری‌های واگیر به طور مستقیم یا با واسطه از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود، اما بیماری‌های غیر واگیر چنین نیستند، افزود: البته بروز بیماری‌های غیر واگیر می‌تواند زمینه‌های ژنتیکی و فامیلی داشته باشد، اما هر کس بیمار شد باید از طریق خود مراقبتی از بروز عوارض بیشتر پیشگیری کند.
وی با بیان اینکه امروزه مرگ‌های پایین‌تر از ۷۰ سالگی را مرگ زودرس می‌نامند، گفت: باید توجه کرد که بیش از ۲۰۰ نوع بیماری غیر واگیر وجود دارد که در ایران و جهان چهار گروه از این بیماری‌ها بیشترین شیوع را دارند که شامل بیماری‌های قلبی – عروقی، سرطان، بیماری‌های مزمن تنفسی و دیابت می‌شوند. البته بیماری پنجم نیز امسال به این لیست اضافه شده است که شامل اختلالات عصبی - روانی است. بر همین اساس سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که باید این پنج گروه بیماری‌ها را برای پیشگیری به مردم معرفی کنیم و مهم‌ترین عوامل خطر آنها را نیز به مردم بگوییم. این پنج بیماری، پنج علت دارند؛ شامل مصرف دخانیات، مصرف الکل، تغذیه نامناسب، کم تحرکی و آلودگی هوا. بنابراین می‌توان از طریق آگاهی رسانی به مردم از بروز آنها پیشگیری کرد.
مسجدی با بیان اینکه در حال حاضر ۳۶۵ هزار بیمار سرطانی در کشور وجود دارد، گفت: همچنین سالانه بین ۱۱۰ تا ۱۱۵ هزار نفر بیمار سرطانی در کشور کشف می‌شود و سالانه حدود ۱۳۰ هزار نفر هم به دلیل ابتلا به سرطان جان می‌بازند. باید توجه کرد که اگر فقط مصرف سیگار و قلیان را کاهش دهیم، می‌توانیم از یک سوم سرطان‌های کشور پیشگیری کنیم. این در حالیست که فقط هزینه‌هایی که داروهای سرطان به کشور تحمیل می‌کنند بالای ۴۰۰۰ میلیارد تومان است. از طرفی با شیوع بالای مصرف قلیان در میان زنان و دختران و سایر اقشار جامعه، نمی‌دانیم در دهه‌های آینده وضعیت‌مان به چه صورت خواهد بود. از طرفی ۲۰ شهر کشور گرفتار آلودگی هستند و جمعیتی بالغ بر ۳۰ میلیون نفر در کشور در معرض ریزگردها قرار دارند و این مسائل بر روی سلامتی افراد اثر می‌گذارند که یکی از اثراتش بروز سرطان است.
دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران با بیان اینکه در حال حاضر هشت میلیون بیمار دیابتی در کشور داریم که ۵۰ درصدشان از دیابت خود خبر ندارند و ۴۰ درصدشان به سمت کنترل مناسب بیماری می‌روند، گفت: مهم‌ترین علت اختلالات چشمی و کلیوی در کشور ما دیابت است. همچنین ۴۵ درصد افرادی که در ایران مبتلا به فشار خون هستند از بیماری‌شان خبر ندارند و نمی‌دانند مصرف نمک، دخانیات و ... از مهم‌ترین علل ابتلا به فشار خون و سکته‌های مغزی و قلبی است. همچنین در کشور ما ۱۰ میلیون بیمار مبتلا به آسم وجود دارد و ۱۵ درصد کودکان و ۱۰ درصد افراد بالغ در کشور به نوعی با آن مواجه‌اند.
مسجدی ادامه داد: حال برای آگاهی دادن به مردم درباره بیماری‌های غیر واگیر و عوامل خطر آنها در همه جای دنیا سازمان‌های دولتی و در ایران وزارت بهداشت متولی اصلی سلامت مردم است. اما باید بدانیم که همه مسئولیت بر دوش حاکمیت نیست و حاکمیت ۲۰ تا ۲۵ درصد می‌تواند در این زمینه موفق باشد. بنابراین خود مردم باید پای کار بیایند و اینجاست که سمن‌ها وظیفه مهمی دارند. از طرفی هم صدایی قدرت بیشتری به دنبال دارد. در دنیا چندین دهه است که سازمان‌های مردم نهاد در حوزه بیماری‌های غیر واگیر گرد هم آمدند و در ایران نیز این حرکت آغاز شده و جمعی از سمن‌های فعال در این حوزه شبکه پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر را تشکیل دادند که ۳۲ NGO را شامل می‌شود.
وی تاکید کرد: از سوی دیگر دولت و مجلس هم باید به ما کمک کنند. وقتی می‌گوییم دخانیات یکی از عوامل خطر بیماری‌های غیر واگیر است، پیشگیری از آن مطالبه مردم محسوب می‌شود و نمایندگان مردم باید به این مطالبه توجه کنند نه اینکه بخواهند قهوه‌خانه‌ها را از شمول اماکن عمومی خارج کنند و یا در شرایط تحریم که کالاهای اساسی و مایحتاج مردم ارز دولتی می‌گیرند، مردم نمی‌پذیرند که سیگار و توتون هم ارز دولتی دریافت کنند؛ چرا که چنین کاری قابل توجیه نیست و بر خلاف سلامت مردم و موازین و اهداف قانون اساسی کشور است.
مسجدی با بیان اینکه یکی از تکالیف دولت تامین سلامت مردم است که تکلیف قانون اساسی است، گفت: ما نیز باید آموخته‌هایمان را به مردم عرضه کنیم و حاکمیت هم باید امکاناتی مانند فضاهای ورزشی فراوان ایجاد کند تا جوانان بتوانند به صورت رایگان از آنها استفاده کنند.
مسجدی همچنین گفت: در مجلس قانونی درباره اخذ مالیات بر کالاهای آسیب رسان داریم که سرلوحه آن دخانیات است و می‌توان مالیات ناشی از کالاهای دخانی را برای سلامت و آموزش و پرورش خرج کرد و تاسیسات مدارس را درست کرد. اگر این مالیات را درست دریافت کنند، بالای ۲۰ هزار میلیارد تومان می‌شود. اما در حال حاضر قرار است ۲۰۰۰ میلیارد شود. از طرفی پول سیگار از فروردین ماه امسال ۴۰ تا ۲۰۰ درصد گران شده است، اما این پول به جیب واسطه‌ها و دلال‌ها رفته است. حال اگر این مالیات به درستی دریافت شود، می‌توان از آن برای سلامت مردم، ساخت اماکن ورزشی و ... استفاده کرد.
وی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به آمار مصرف سیگار در کشور گفت: طبق آمارها ۲۴ درصد مردان و دو تا چهار درصد زنان سیگار می‌کشند. درباره قلیان نیز آمار رسمی جدی نداریم و امیدواریم در مطالعات آینده بتوانیم به این آمارها دست پیدا کنیم، اما به صورت جسته و گریخته مطالعاتی انجام شده که نشان می‌دهد میزان مصرف قلیان در دانش آموزان دبیرستانی بین ۲۰ تا ۲۵ درصد و در میان دانش آموزان بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است. به این صورت که این میزان تجربه مصرف قلیان را داشته‌اند. یعنی گاهی قلیان می‌کشند. باید بدانیم که این موضوع یک زنگ خطر است؛ چرا که طبق مطالعات ۱۰ تا ۱۲ درصد این افراد در آینده دخانی می‌شوند.
مسجدی با بیان اینکه از طرفی واردات توتون قلیان به چهار تا پنج برابر رسیده است، گفت: بر این اساس مصرفش هم چهار تا پنج برابر افزایش یافته و متاسفانه در این زمینه جدیت لازم را هم نداریم و عرضه قلیان به امری معمولی بدل شده است. این موضوع بسیار نگران کننده است. مطالعاتی که در زاهدان روی افرادی که در مراکز ترک اعتیاد بودند انجام شد، نشان می‌دهد که ۹۰ درصد شروع اعتیاد با سیگار و قلیان بوده است. بنابراین سیگار و قلیان دریچه ورود به اعتیاد است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر دو میلیون و ۷۰۰ هزار معتاد در کشور داریم که اغلب آنها در سنین میانسالی و جوانی هستند، گفت: باید به این ارقام فکر کنیم. باید از خود بپرسیم که چگونه همه چیز در کشور تحریم می‌شود به جز سیگار و توتون؟ باید به این مسائل فکر کنیم. ۴۰ سال است که در کشور ما همه چیز را تحریم می‌کنند، اما آمریکایی‌ها هیچ کمپانی را که سیگار و تنباکو به ایران می‌فرستد را مورد بازخواست قرار نمی‌دهد.وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به برگزاری نخستین همایش شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر گفت: این همایش در بیست و هفتم دی ماه از ساعت هشت صبح الی ۱۳ در سالن ورزشی تلاش برگزار می‌شود.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر