دلایل شکست همه‌پرسی سوئیس چه بود؟
حزب مردم سوئیس (SVP) با مراجعه به همه پرسی، خواستار محدود کردن ورود اتباع اتحادیه اروپا به این کشور آلپ بود، اما همانطور که پیش بینی ها نشان می داد سوئیسی ها از این پیشنهاد استقبال نکردند.
سوئیسی ها به وضوح محدودیت ورود خارجی ها از اتحادیه اروپا را در همه پرسی امروز (یکشنبه) رد کردند. طبق آمارهای رسانه ای از سوئیس، شمارش آرا نشان می دهد ۶۳ درصد رای دهندگان مخالف پیشنهاد حزب محافظه کار راستگرای «مردم سوئیس» بودند. بنابراین تردد آزادانه خارجی ها بین بخش های مختلف این کشور و اعضای اتحادیه اروپا همچنان ادامه دارد.
پیش از آن که حزب محافظه کار راست گرای SVP ، که از ابتدای قرن گذشته قوی ترین حزب در این کشور به شمار می رود، سوئیسی ها را برای تصمیم گیری در مورد روابط خود با اتحادیه اروپا به پای صندوق های رای بکشاند، این نگرانی وجود داشت که در صورت پیروزی این همه پرسی، مناسبات برن با بروکسل دستخوش تغییرات شدید شود.
پیشتر نیز هنگامی که SVP در حال جمع آوری امضا علیه تردد آزادانه با اتحادیه اروپا بود ، کارشناسان علوم سیاسی نگران شدند. آنها گفتند اگر پوپولیست های راستگرا در صندوق های رای پیروز شوند ، سوئیس مجبور می شود همه معاهدات را با اتحادیه اروپا مجدداً مورد مذاکره قرار دهد و این به بهای از دست دادن اصلی ترین شرکای تجاری این کشور در قاره سبز تمام می شود.
علت این نگرانی این است که هر چند سوئیس هرگز عضو اتحادیه اروپا نبوده است، اما توافق تردد آزاد این نقص را پوشانده و لغو آن به معنای خروج از مجموعه ای از توافق نامه ها است که به وضوح تنظیم شده و بدون آن هرج و مرجی که انگلیس در ماه های اخیر تجربه کرده است می تواند در سوئیس نیز تکرار شود.
زمزمه های جدایی از اتحادیه اروپا در شبکه های اجتماعی
محمد اخگری کارشناس و تحلیلگر رسانه ها در رابطه با علت مطرح شدن بحث فاصله گرفتن سوئیس از اتحادیه اروپا گفت: تمرکز گروه های راستگرا بر روی ملی گرایی و مسائل داخلی است از این رو تاکید بسیاری بر حفظ خودمختاری و دوری گزیدن از مناسبات بین المللی دارند.
به گفته وی این گروه ها طی سالهای اخیر با جریان سازی در رسانه های نوین و شبکه های اجتماعی توانسته اند پایگاهی مردمی به دست آورده و در مواردی از جمله ممنوعیت ساخت مناره های مساجد در سوئیس، موفقیت هایی نیز کسب کنند. آنها از مشکلاتی که این روزها گریبانگیر کشورهای اتحادیه اروپا است مانند بحران های اقتصادی، بیکاری و تبعیض، به نفع خود استفاده کرده و سعی دارند آرای بیشتری را به سمت خود جلب کنند.
این عضو هیئت علمی دانشکده صدا و سیما در خصوص علت تاکید حزب محافظه کار راستگرای سوئیس بر مستقل شدن از اتحادیه اروپا افزود: احزاب راستگرا که در این سال ها علاوه بر سوئیس در دیگر کشورهای اروپایی نیز به قدرت رسیده و یا وارد پارلمان شده اند، عمدتا خواهان جدایی کشورشان از دیگران و دستیابی به استقلال بیشتر هستند، کما اینکه در برگزیت این گروه ها موفق به جدا کردن انگلیس از اتحادیه اروپا شدند. این در واقع نشان می دهد که اتحادیه اروپا در محقق کردن اهدافش موفق نبوده است.
استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران معتقد است که بیشترین تاثیرگذاری افکار راستگرایانه از طریق شبکه های اجتماعی و رسانه های مجازی نوین رخ می دهد. چرا که در گذشته از طریق رسانه های اصلی تاثیرگذاری روی افکار عمومی برای این گروه ها دشوار بود اما امروزه این افراد با نشر عقایدشان در اینگونه رسانه ها توانسته اند بخشی از جامعه را با خود همراه کرده و آنها را نسبت به شعارهای خود اقناع کنند. وی تاکید می کند هر چند این همه پرسی با رای اکثریت رای دهندگان سوئیسی به شکست انجامیده اما هنوز بیش از یک سوم آنها موافق این مسئله هستند و این خود جای بسی تامل دارد.
تاکید بر خطرناک بودن مهاجران؛ پاشنه آشیل راستگراها
حزب مردم سوئیس در فوریه ۲۰۱۴ ابتکار عمل بیشتری داشت و توانسته بود با طرح جلوگیری از ورود مهاجران به این کشور دامنه آلپ، ۵۰.۳ درصد شهروندان را متقاعد کند. در اینجا نیز تمرکز این حزب بر تردد آزادانه افراد بود و می خواست مهاجرت را با اعمال سهمیه کنترل کند ، که این مغایر توافق با بروکسل است.
برای سالها، شورای فدرال به دنبال راهی برای اجرای این تصمیم گیری بدون به خطر انداختن سایر معاهدات با اتحادیه اروپا بود. در پایان یک سازش میانه به دست آمد. از جولای ۲۰۱۸ بنای دولت فدرال بر این قرار گرفت که مراکز استخدام در ابتدا فقط درخواست های شغلی افراد بیکار در منطقه را مورد بررسی قرار دهند. با این حال، این آیین نامه نیز نتوانست مخالفان را قانع کند.
از نظر مقامات SVP این کار خیانت بود و آن را با عناوینی مانند «هیولای بوروکراسی ضد تجارت» و «مغایر قانون اساسی» تحقیر کرد. از این رو در طرح فعلی راه هر گونه اقدام مشابه از سوی دولت سوئیس بسته شده و متن رای گیری این بار هیچ گونه مصالحه ای را مجاز نمی داند.
بسیاری از کسانی که در سال ۲۰۱۴ به طرح ابتکار مهاجرت رأی دادند، موضوع را رها کردند. در مورد چرایی این امر «مایکل هرمان» کارشناس سیاسی از زوریخ می گوید: «در آن زمان ، مهاجرت یک مسئله اساسی بود. رسانه ها به این مسئله پرو با ل زیادی می دادند و این حس وجود داشت که اوضاع در سوئیس هر روز بدتر می شود.»
به گفته وی در حال حاضر موضوعاتی غیر از مهاجرت از اهمیت بیشتری برخوردار شده اند و حتی در مورد SVP نیز همین مسئله موضوعیت دارد و شعارهای این حزب اهمیت خود را از دست داده است.
حزب محافظه کار راستگرا از بسیاری جهات پیشگام جنبشهایی است که طی سالهای اخیر در سراسر اروپا موفق بوده اند. اما موفقیت این خواهران و برادران معنوی هیچ فایده ای برای این حزب در سوئیس نداشته است. راستگراهای سوئیسی تا زمانی که بتوانند خود را به نوعی دلسوز هموطنان خود نشان دهند موفق هستند. هنگامی که سیاستمداران راستگرای آلمان ، مجارستان ، فرانسه یا اتریش با همان شعارها موفقیتشان را جشن گرفتند ، بسیاری از سوئیسی ها به SVP با دیده دیگری نگریستند.
به اعتقاد مایکل هرمان، پوپولیست های راست گرای سوئیس قربانی موفقیت های خود شده اند. "برای مدت طولانی مردم از SVP می ترسیدند ، بسیاری آن را از آنچه که بود بزرگتر نشان داده بودند. اما در چند سال گذشته ، این حزب در همه پرسی ها و در انتخابات متحمل شکست های زیادی شده است.
مبارزات این حزب در گذشته متکی به تحریک و واکنشهای مردمی بوده است، اما این روزها دیگر توانی برای آن باقی نمانده است. این خود یکی از دلایلی است که چرا طی چند هفته گذشته کارزار همه پرسی نسبتاً آرام بوده است.
اکنون با شکست همه پرسی پیشنهادی محافظه کاران راستگرا، آنها با حقیقت تلخی روبرو شده اند؛ این که با مسئله مهاجرت، دیگر نمی توان برای آینده رای کسب کرد.
حزب راستگرای سوئیس به دنبال چه بود؟
حزب مردم سوئیس با مطرح کردن 'ابتکار محدودیت' از دولت در برن خواسته بود که مهاجرت به کنفدراسیون سوئیس را به شدت محدود کند. در این ابتکار شرط شد که دولت باید ظرف دوازده ماه درباره پایان حرکت آزاد با اتحادیه اروپا مذاکره کند. اگر این امر موفقیت آمیز نبود ، دولت باید ظرف ۳۰ روز دیگر به طور یک جانبه آزادی تردد را متوقف می کرد.
مبنای استدلال این حزب این بود که تردد و مهاجرت آزاد اتباع اروپایی به سوئیس، منجر به افزایش بیکاری می شود و رفاه ، آزادی و امنیت سوئیسی ها را به خطر می اندازد. همچنین طبق ادعای آنها مهاجران محیط زیست و زیرساخت ها را آلوده می کنند. با این حال دولت و پارلمان این کشور عقیده ای دیگری داشتند و تاکید کردند که تأثیر اقتصادی این اقدام، فاجعه بار بوده و به شدت به روابط با اتحادیه اروپا آسیب می زند.
حامیان این همه پرسی سوئیس می‌گویند که این اقدام به این کشور امکان می‌دهد تا بر مرزهایش کنترل داشته باشد و فقط به مهاجران مورد نظر خود اجازه ورود بدهد. در مقابل، مخالفان معتقدند که پایان رفت و آمد آزادانه باعث رکود اقتصادی شده و صدها هزار شهروند سوئیسی را از آزادی زندگی و کار در سراسر اروپا محروم می‌کند.
در عین حال مقامات سوئیسی در خصوص پیامدهای منفی عملی شدن این طرح هشدار می دهند؛ وزیر دادگستری سوئیس گفته که این اقدام وضیعتی وخیم‌تر از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) ایجاد می‌کند.
در دهه ۱۹۹۰ کنفدراسیون سوئیس و اتحادیه اروپا درباره بسته ای از هفت توافق نامه دو جانبه مذاکره کردند که سوئیس آن را با اکثریت آرا در یک همه پرسی در سال ۲۰۰۰ پذیرفت. این توافق نامه ها به شرکتهای سوئیسی امکان دسترسی به بازار اتحادیه اروپا را می دهد.
یکی از توافق نامه ها شامل تردد آزادانه مردم است. اصولاً شهروندان سوئیس می توانند در اتحادیه اروپا زندگی ، کار و تحصیل کنند و شهروندان کشورهای اتحادیه اروپا نیزمی توانند در عوض این کار را در سوئیس انجام دهند. اگر سوئیس توافق نامه تردد آزادانه افراد را خاتمه می داد ، ۶ قرارداد دیگر نیز به طور خودکار منقضی می شد.
حدود ۸.۶ میلیون نفر در سوئیس زندگی می کنند که بیش از ۲.۱ میلیون نفر آنها را اتباع خارجی تشکیل می دهند. در این میان تقریباً ۱.۵ میلیون نفر از آنها از یک کشور اتحادیه اروپا و مابقی از انگلیس ، نروژ ، ایسلند یا لیختن اشتاین آمده اند. علاوه بر این ، صدها هزار روزانه برای کار از کشورهای دیگر اتحادیه اروپا به این کشور رفت و آمد می کنند.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
