سهم فرهنگ و هنر از بودجه ۱۴۰۲ چقدر است؟
روز چهارشنبه ۲۱ دی‌ماه مجلس شورای اسلامی، لایحه بودجه ۱۴۰۲ را تقدیم مجلس کرد. این رقم به نسبت سال گذشته ۱۳ درصد افزایش داشته است. در این گزارش بودجه نهادهای فرهنگی و هنری را بررسی کردیم و اینکه نسبت به سال گذشته چقدر افزایش داشته‌اند.
صداوسیما
برای سازمان صداوسیما به‌عنوان یک دستگاه سیاستگذار، که زیرمجموعه‌ای برای آن معرفی نشده، مبلغ ۷۹,۳۸۰,۲۰۴ میلیون ریال در نظر گرفته‌شده است. این مبلغ درحالی به سازمان صداوسیما اختصاص داده شده که سال ۱۴۰۱ بودجه ۶۰,۱۸۵,۴۷۸ میلیون ریال در نظر گرفته شده بود.
رقم در نظر گرفته‌شده برای سازمان صداوسیما در لایحه بودجه ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که سهم این سازمان در مقایسه با سال جاری، ۳۲ درصد افزایش یافته است.
با وجود اینکه بودجه صداوسیما در سال آتی ۳۲ درصد افزایش داشته، اما بازهم روابط عمومی سازمان صداوسیما اعلام کرده بود که این بودجه کم است. روابط عمومی این سازمان طی اطلاعیه‌ای آورده است: «در سال ۱۴۰۲ بودجه عمومی دولت ۲۱۶۴ همت است و با یک محاسبه ساده مشخص می‌شود باید حداقل ۱۵ همت به عنوان بودجه صداوسیما در بودجه امسال تخصیص داده شود. امسال با انتقال اعتبار مصوب صداوسیما در تبصره ۱۴ به ردیف اصلی عملا این ردیف نسبت به سال ۱۴۰۱ تنها حدود ۱۵ درصد رشد داشته و این نسبت حتی کمتر از افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارکنان دولت در لایحه پیشنهادی است. بنابراین و با توجه به فاصله تقریبا ۴ برابری نرخ‌های تولید در بخش خصوصی و نمایش خانگی با نرخ‌های صداوسیما و عدم رشد مناسب بودجه تولید سازمان در سال‌های متوالی و نیز در لایحه بودجه ۱۴۰۲ عملا آنتن صداوسیما با افت جدی کمیت و کیفیت مواجه خواهد شد و پاسخگوی نیاز برحق مخاطبان و تولید و پخش آثار فاخر نمایشی و غیرنمایشی برای عموم مخاطبان نخواهد بود. از سوی دیگر بودجه جداگانه‌ای نیز برای دو مجموعه تاریخی الف ویژه فاخر و در دست ساخت حضرت موسی(ع) و سلمان فارسی درنظر گرفته نشده است لذا انتظار می‌رود روند تولید این دو مجموعه نیز متوقف یا به شدت کند شود.»
براساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور، در میان شرکت‌های دولتی زیان‌ده در بخش فرهنگ نام ۴ شرکت با زیانی معادل ۸ هزار و ۴۸۳ میلیارد تومانی ذکر شده که منبع تامین ۳ شرکت، منابع عمومی دولت است. سازمان صداوسیما براساس برآورد دولت در سال ۱۴۰۲ درآمد ۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومانی دارد که با احتساب هزینه ۱۳ هزار و ۹۳۲ میلیارد تومانی آن، زیان ۷ هزار و ۵۳۲ میلیارد تومانی به جا می‌گذارد که درواقع ۸۹ درصد از زیان ۴ شرکت ذکر شده متعلق به صداوسیما است.
همچنین بررسی بودجه در نظر گرفته‌شده برای نهادهای حاکمیتی نشان می‌دهد که به ۱۸ نهاد این گروه مجموعا بودجه‌ای نزدیک به ۷۳ هزار میلیارد تومان تخصیص یافته است که سازمان صداوسیما با بودجه حدود ۸ هزار میلیارد تومانی در رتبه دوم این لیست قرار دارد.
سازمان سینمایی
برآورد کلی که برای سال ۱۴۰۲ سازمان سینمایی در لایحه بودجه ذکر شده نیز ۴,۸۲۱,۵۶۶ میلیون ریال است. این در رقم سال جاری ۳,۵۳۳,۸۷۱ میلیون ریال بود. بودجه سال ۱۴۰۲ با توجه به بودجه امسال سازمان سینمایی ۳۶ درصد افزایش داشته است. همچنین در بخش اعتبار طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای دستگاه‌های اجرایی سال ۱۴۰۲، برای «برنامه حمایت و گسترش سینمای ملی و ارتقای دانش و فناوری‌های نوین صنعت سینما» رقم ۳۲۰ میلیارد و ۵۹ میلیون تومان قید شده است.
کتاب و مطبوعات
امسال ۳,۶۰۰,۰۰۰ میلیون ریال یارانه برای حمایت از نشر، کتاب و مطبوعات در نظر گرفته شده است. بودجه در نظر گرفته‌شده در سال ۱۴۰۱ برای این موضوع ۲,۹۷۰,۰۰۰ میلیون ریال بوده است. بودجه این سازمان نسبت به سال جاری ۲۱ درصد افزایش داشته است.
بودجه در نظر گرفته‌شده برای سازمان اسناد و کتابخانه ملی ۴,۲۵۸,۴۱۸ میلیون ریال در نظر گرفته‌شده که این بودجه در سال ۱۴۰۱، ۲,۲۸۳,۱۵۵ میلیون ریال بوده است. این ارقام نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۲ افزایش ۸۷ درصدی در این سازمان به نسبت سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاده است.
بودجه پیشنهادی برای فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی ۶۵۳,۳۳۲ میلیون ریال در نظر گرفته‌شده و بودجه مربوط به سال ۱۴۰۱ این سازمان ۴۶۱,۱۲۳ میلیون ریال بوده است. این سازمان افزایش ۴۲ درصدی نسبت به سال جاری داشته است.
۱۶۴,۹۰۷ میلیون ریال نیز برای کتابخانه آیت‌الله نجفی مرعشی پیشنهاد شده است. این رقم در سال جاری۱۲۳,۶۲۴ میلیون ریال بوده و در سال جدید ۳۳ درصد افزایش بودجه داشته است.
همچنین برای بنیاد دایره‌المعارف اسلامی ۲۷۴,۰۰۰ میلیون ریال اختصاص یافته که این بودجه سال جاری ۱۶۳,۳۵۰ میلیون ریال بوده است. بودجه این سازمان ۶۸ درصد نسبت به سال جاری افزایش داشته است.
برای بنیاد سعدی ۳۴۹,۵۷۶ میلیون ریال درنظر گرفته‌شده که سال جاری این بودجه ۲۳۲,۰۵۸ میلیون ریال بوده است و بودجه این سازمان نسبت به سال ۱۴۰۱، ۵۱ درصد افزایش داشته است.
۶,۳۱۶,۳۵۴ میلیون ریال هم بودجه‌ای است که برای نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور پیشنهاد شده است که این بودجه در سال جاری ۴,۳۱۴,۰۹۸ میلیون ریال بوده است. افزایش ۴۶ درصدی برای این سازمان نسبت به سال ۱۴۰۱ در نظر گرفته‌شده است.
برای مرکز نشر دانشگاهی هم ۱۹۲,۲۱۸ میلیون ریال در نظر گرفته‌شده است. این بودجه در سال جاری ۱۱۱,۵۲۳ میلیون ریال بوده و با افزایش ۷۲ درصدی همراه بوده است.
برای مؤسسه نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) هم ۱,۰۰۸,۷۷۷ میلیون ریال درنظر گرفته‌شده که این بودجه در سال ۱۴۰۲، ۸۸۹,۴۴۱ میلیون ریال بوده و برای سال آتی ۱۳ درصد افزایش داشته است.
بودجه دبیرخانه شورای عالی انقلاب اسلامی ۴,۳۸۱,۰۹۵ میلیون ریال در نظر گرفته‌شده که این بودجه با رشد ۳۳ درصدی همراه بوده است. در سال ۱۴۰۱ بودجه این سازمان ۳,۲۸۳,۲۷۰ میلیون ریال بود.
بودجه در نظر گرفته‌شده برای فرهنگستان هنر ۵۵۱,۹۷۲ میلیون ریال است درحالی که این بودجه در سال جاری ۳۸۲,۶۲۷ میلیون ریال بوده و با رشد ۴۴ درصدی در سال ۱۴۰۲ روبه‌رو است.
برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال ۱۴۰۲ بودجه ۶۴,۳۰۸,۹۷۸ میلیون ریالی در نظر گرفته‌شده که این مبلغ نسبت به سال جاری ۴۶ درصد افزایش داشته است. بودجه این سازمان در سال ۱۴۰۱، ۴۴,۰۸۳,۱۷۶ میلیون ریال بود.
همچنین برای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بودجه با رشد ۶۹ درصدی نسبت به سال جاری مبلغ ۷,۲۹۶,۱۳۷ میلیون ریال در نظر گرفته شد. بودجه این سازمان در سال ۱۴۰۱، ۴,۳۰۸,۵۵۲ میلیون ریال تعیین شده بود.
به حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی هم بودجه ۴،۳۷۰،۵۲۶ میلیون ریالی اختصاص داده شد. بودجه این سازمان در سال جاری ۳,۳۰۸,۴۷۸ میلیون ریال بود و در سال آتی با رشد ۳۲ درصدی همراه است.
بودجه در نظر گرفته‌شده برای ستاد احیا امر به معروف و نهی از منکر مبلغ ۷۶۶,۴۸۳ میلیون ریال در نظر گرفته‌شده. این بودجه امسال ۵۷۳,۴۸۲ میلیون ریال بوده برای سال آینده با رشد ۳۴ درصدی همراه است.
برای ستاد اقامه نماز هم مبلغ ۳۷۹,۰۰۰ میلیون ریال در نظر گرفته‌شده که نسبت به سال جاری ۲۸ درصد رشد داشته است. در سال ۱۴۰۱ بودجه این سازمان ۲۹۷,۰۰۰ میلیون ریال بوده است.
بودجه در نظر گرفته‌شده برای شورای سیاستگذاری ائمه جمعه در سال ۱۴۰۲ مبلغ ۱,۱۴۱,۲۸۸ میلیون ریال است. این بودجه سال جاری ۹۷۲,۳۷۹ میلیون ریال بوده و امسال ۱۷ درصد رشد داشته است.
موضوعی که وجود دارد سال جاری در لایحه بودجه، ردیف بودجه مستقلی برای «حمایت از فعالیت‌های فرهنگی، کتاب و کتاب‌خوانی و ارتقای فرهنگ عمومی» در نظر گرفته شده بود، که امسال در لایحه دیده نمی‌شود.
شرکت سهامی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
یکی دیگر از شرکت‌های دولتی زیان‌ده در بخش فرهنگی، کانون پرورش فکری است. درآمد این سازمان ۷,۶۶۵,۹۷۲ میلیون ریال در سال ۱۴۰۲ برآورد شده و میزان هزینه آن ۱۴,۵۰۷,۷۷۲ میلیون ریال است. با احتساب این ارقام کانون پرورش فکری ۶,۸۴۱,۸۰۰ میلیون ریال زیان به جا می‌گذارد.
بودجه این سازمان در سال ۱۴۰۱، تا رقم ۴,۴۵۲,۹۵۰ میلیون ریال بوده و امسال ۶,۹۵۳,۴۵۶ میلیون ریال در نظر گرفته‌شده است. بودجه این سازمان نسبت به سال جاری ۵۶ درصد رشد داشته است.
میراث فرهنگی و گردشگری
براساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ که دولت چهارشنبه ۲۱ دی‌ماه تقدیم مجلس کرده است، سهم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از مبلغ پیشنهادی ۳۰,۱۶۹,۵۹۵ میلیون ریال، عددی بالغ بر ۲۸,۵۶۵,۳۲۸، میلیون ریال در نظر گرفته شده که این بودجه در سال جاری ۲۱,۱۲۷,۳۸۱ میلیون ریال بوده و نسبت به سال ۱۴۰۱، ۳۶ درصد افزایش داشته است.
برای پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ۱,۳۰۷,۷۱۵ میلیون ریال در نظر گرفته شده که بودجه این سازمان امسال ۷۹۹,۷۴۱ میلیون ریال بوده است. بودجه این سازمان نسبت به امسال ۶۴ درصد افزایش داشته است.
برای شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی ۲۹۶,۵۵۲ میلیون ریال، پیشنهاد شده که بودجه امسال آن ۲۶۱,۵۰۴ میلیون ریال بوده است. این سازمان با رشد ۱۳ درصدی در سال آینده همراه است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی
در متن بودجه سال آینده، رقم اختصاص‌یافته به سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (متشکل از خبرگزاری ایرنا و روزنامه ایران و ...)، رقم ۲,۷۱۲,۷۴۸ میلیون ریال درج شده است. بودجه خبرگزاری در سال جاری۲,۲۷۴,۰۷۴ میلیون ریال بوده و در سال آتی ۱۹ درصد افزایش داشته است.
سازمان خبرگزاری هم یکی دیگر از ۴ شرکت دولتی زیان‌ده است. میزان درآمد این سازمان ۵۰۰,۰۰۰ میلیون ریال و هزینه‌ای آن ۳,۱۶۷,۰۰۰ میلیون ریال است. با این وجود این سازمان ۲,۶۶۷,۰۰۰ میلیون ریال زیان به جا می‌گذارد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
