هزینه‌های بازی بی‌طرفانه دهلی نو/ هند قدرتش را از دست می‌دهد؟
به گزارش اقتصادنیوز، سیاست خارجی هند از زمان انتخاب مجدد نارندرا مودی، نخست وزیر هند در سال 2024، به لحاظ استراتژیک تغییراتی را تجربه می‌کند. از همین رو، دسامبر ۲۰۲۴، س. جایشانکار، وزیر خارجه این کشور نیاز به بازتعریف گفتمان هند را بیان کرد و از هوشمندانه فکر کردن گفت.
این چشم‌انداز آرمان‌های هند را برای ظهور به عنوان یک رهبر جهانی در بر می‌گیرد و اولویت‌های این کشور را جهت همسویی‌های مبتنی با رویکردی چندجانبه و در عین حال دوری از سیاست‌های بلوک سنتی بازتعریف می‌کند. تلاش هند برای "ویشوامیترا" (دوست جهانی) یا "ویشواباندو" (برادر جهانی) بودن مبتنی بر نیاز کشور بر گفت‌وگو، دیپلماسی و مشارکت در پرداختن به چالش‌های جهانی است.
با این حال، این رویکرد ظریف، که اغلب به عنوان ابهام استراتژیک شناخته می‌شود، مورد تحسین و انتقاد قرار گرفته است، زیرا بر تلاش هند جهت داشتن کرسی دائمی در شورای امنیت سازمان ملل (UNSC) تأثیر می‌گذارد.
مدرن دیپلماسی در این باره یادداشتی نوشته و اقتصادنیوز آن را در دو بخش ترجمه کرده است که بخش نخست در ادامه آمده است.
هزینه‌های بازی بی‌طرفانه دهلی نو
مدیریت هند در مناقشه روسیه و اوکراین نمونه بارز چنین فلسفه‌ای در عمل است. وزارت امور خارجه (MEA) همواره خواستار گفت‌وگو و دیپلماسی به عنوان ابزار ترجیحی برای حل بحران شده است. هند ضمن تاکید بر احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی، از محکومیت مستقیم روسیه، شریک راهبردی دیرینه‌اش خودداری کرده است. در عین حال، هند ارائه کمک‌های بشردوستانه به اوکراین را گسترش داده است که نشان دهنده رویکردی متعادل است که به دنبال اجتناب از هم‌صدایی با هر دو طرف است.
این موضع هند را به عنوان یک میانجی بالقوه قرار داده است، اما انتقاد کشورهای غربی و اوکراین را هم برانگیخته است، که رای ممتنع هند در سازمان ملل را به عنوان شکست ارزش‌های دموکراتیک می‌دانند. تلاش دهلی نو برای تعریف موازنه، استقلال استراتژیک هند را نشان می‌دهد، اما سؤالاتی را در مورد اینکه آیا ابهام می‌تواند آرزوهای بلندمدت این بازیگر را به عنوان یک رهبر جهانی حفظ کند یا خیر، ایجاد می‌کند.
به طور مشابه، واکنش هند به تنش‌های جاری اسرائیل و فلسطین نشان‌دهنده یک توازن ظریف است. هند ضمن محکومیت صریح حملات حماس، از تلفات بیگناهان هر دو طرف ابراز تاسف کرده است. درخواست وزارت خارجه هند برای خویشتن داری و گفت‌وگو با حمایت تاریخی هند از راه‌حل دو کشوری همسو است و تعهد این کشور به صلح و ثبات در منطقه را تقویت می‌کند.
این رویکرد دوگانه - محکوم کردن حمله حماس و در عین حال حمایت از خویشتن داری - سیاست گسترده‌تر ضد تروریسم هند و اتکای مداوم آن به دیپلماسی را برجسته می‌کند. با این حال، چنین موضع گیری دقیقی می‌تواند بیش از حد محتاطانه تلقی شود، به ویژه زمانی که سایر کشورها انتظار حمایت صریح از اهداف خود را دارند.
در مورد سوریه، موضع هند ریشه در اصول دیرینه وحدت، یکپارچگی و حاکمیت آن دارد. ظهور هیئت تحریرالشام (HTS) به عنوان یک نهاد حکومتی چالش‌های جدیدی را در منطقه ایجاد کرده است و هند را بر آن داشته تا از حکومتی فراگیر دفاع کند که منعکس کننده منافع مختلف مردم سوریه باشد.
تاکید هند بر ثبات و مقابله با رادیکال‌سازی و در عین حال اجتناب از دخالت مستقیم در پویایی قدرت پیچیده منطقه قابل تامل است. با این حال، فقدان نقش فعال‌تر در شکل‌دهی به نتایج چنین بحران‌هایی می‌تواند تصویر هند را به‌عنوان یک بازیگر تعیین‌کننده جهانی کمرنگ کند.
هند قدرتش را از دست می‌دهد؟
در زمان نخست وزیری مودی، سیاست خارجی هند منعکس کننده ترکیبی عمدی از جاه‌طلبی و عمل گرایی است. تأکید بر خودمختاری استراتژیک -اجتناب از همسویی با بلوک قدرت واحد- ویژگی بارز این رویکرد بوده است. این انعطاف‌پذیری به هند اجازه می‌دهد تا با مجموعه‌ای از شرکا، از روسیه و چین گرفته تا ایالات متحده و اتحادیه اروپا، تعامل داشته باشد.
با این حال، همچنین خواستار بررسی دقیق این موضوع است که آیا بی‌میلی هند به اتخاذ مواضع روشن در مورد مسائل بحث برانگیز جهانی، آرزوهای این بازیگر را برای رهبری تضعیف می‌کند یا خیر؟ به عنوان مثال، در حالی که موضع هند در مورد مناقشه روسیه و اوکراین بر استقلال دیپلماتیک تاکید داشت، برخی از منتقدان استدلال می‌کنند که این موضع نشان دهنده بی‌طرفی جهت کاستن هزینه‌های احتمالی است.
بازیگران جهانی که شفافیت استراتژیک را اتخاذ می‌کنند از رویکرد در تضاد با رویکرد هند پیروی می‌کنند. ایالات متحده با تعهدات صریح به متحدان ناتو تحت ماده 5 استراتژی‌اش را عریان کرده و تضمین می‌کند که حمله به یک متحد به عنوان حمله به همه تلقی می‌شود. این شفافیت به کشورهای عضو اطمینان می‌دهد و دشمنان را منع می‌کند و اعتبار این اتحاد را تقویت می‌کند.
به طور مشابه، ایالات متحده موضع روشنی در دفاع از تایوان و در عین حال تضمین یک موضع بازدارندگی قوی در برابر تهدیدات منطقه‌ای در شرق آسیا حفظ کرده است. در این میان، چین از شفافیت استراتژیک در ادعای حق حاکمیت خود بر تایوان و دریای چین جنوبی استفاده می‌کند.
اعلامیه‌های صریح پکن، با حمایت اقدامات نظامی و دیپلماتیک، جای کمی برای تفسیر نادرست باقی می‌گذارد و نشان از عزم این کشور برای حمایت از این ادعاها علیرغم اختلافات بین‌المللی دارد. این رویکرد نشان می‌دهد که چگونه بیان واضح مواضع می‌تواند عزم و نفوذ یک کشور را تقویت کند.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
