مرکز آمار گزارش تورم مردادماه را با تاخیر منتشر کرد
محرکهای تورم مرداد
مرکز آمار ایران با پنج روز تاخیر، گزارش تورم مردادماه را منتشر کرد. این گزارش در حالی منتشر میشود که پیش از این، بخشی از آن از سوی خبرگزاریها منتشر شده بود. «دنیای اقتصاد» پیشتر در گزارشی با عنوان «خروج تورم از مرز مجاز»، به بررسی آمار تورم مردادماه پرداخت و اعلام کرد که تورم در میانه تابستان با افزایش مواجه شده و از محدوده لازم برای رساندن تورم به زیر 30درصد خارج شده است. بااینحال گزارش تازهمنتشرشده جزئیات بیشتری را در خود گنجانده و اطلاعاتی درباره جزئیات تورمی گروههای مختلف کالا و خدمات، تورم استانها و دهکهای درآمدی در بر دارد. آمارها حاکی از آن است که بخش اصلی بار تورم ماهانه مردادماه به تورم بخش «مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوختها» مربوط میشود. از سوی دیگر وزن بالای تورم کالاهای غیرخوراکی موجب شده دهک دهم بالاترین تورم را در میانه تابستان تجربه کند. درحالیکه تورم استان یزد از 50درصد عبور کرد، نرخ تورم خوزستان 7/ 33درصد ثبت شد.
انتشار دیرهنگام آمار
مرکز آمار ایران با پنج روز تاخیر، در گزارشی دادههای مربوط به تورم مردادماه را منتشر کرد. پیش از این، بخشهایی از این گزارش از سوی خبرگزاریها منتشر شد و دنیای اقتصاد در گزارشی با عنوان «خروج تورم از مرز مجاز» به بررسی آنها پرداخت. در آن گزارش تشریح شد که در ماههای اخیر کلکسیونی از کمکاریها در کارنامه مرکز آمار به ثبت رسیده است و با وجود انتشار نامنظم گزارشها و ارائه آمار از تریبونهای غیررسمی، نهادهای رسمی ارائهدهنده آمار در کشور در حال از دست دادن کارکرد خود هستند. نکته قابلتوجه در گزارش تورم مردادماه، عبور تورم ماهانه از سطح مجاز 2درصدی و رسیدن به سطح 4/ 2 درصدی و بازگشت تورم نقطهبهنقطه به مدار صعودی بود. نرخ تورم نقطهبهنقطه مردادماه با 4/ 0واحد درصد افزایش، به 8/ 39 درصد رسید. این در حالی است که تورم کشور پس از 14ماه در تیرماه سال جاری به زیر 40درصد رسید.
جزئیات گروههای تورمی
جزئیات گزارش مرکز آمار حاکی از آن است که سهم خوراکیها و آشامیدنیها از سبد خانوار به 29درصد میرسد و سهم کالاهای غیرخوراکی و خدمات بیش از 71درصد است. آمارها نشان میدهد در بخش کالاهای خوراکی و آشامیدنی، گوشت قرمز و پرندگان رکورددار افزایش تورم ماهانه و نقطهبهنقطه مردادماه است. بر این اساس گوشت قرمز و ماکیان در مردادماه با تورم 8/ 7درصدی مواجه شده و در مقایسه با مردادماه سال 1401 نزدیک به 95درصد افزایش قیمت را به ثبت رسانده است.
در آن سو، در میان کالاهای غیرخوراکی و خدمات بالاترین تورم ماهانه به گروه «آب، برق و سوخت» تعلق دارد که در مردادماه 4/ 4درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. مسکن و به طور خاص اجاره نزدیک به 34درصد از کل سبد خانوارهای کشور را به خود اختصاص داده و این بدان معناست که یکسوم درآمد خانوار صرف پرداخت اجارهبها میشود. این گروه مهم در مردادماه 3/ 3درصد افزایش قیمت داشته است و تورم نقطهبهنقطه آن به 4/ 38درصد رسیده است. در میان گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات، گروه هتل و رستوران با تورم 60درصدی، بالاترین افزایش قیمت را طی یک سال اخیر تجربه کرده است و حملونقل عمومی نیز با ثبت تورم نقطهبهنقطه 6/ 58درصدی در مردادماه، در جایگاه بعدی ایستاده است.
جزئیات تورم در کالاها
یکی از دستهبندیهای جدید مرکز آمار در اعلام گزارش تورم خود مربوط به کالاهای بادوام، کمدوام و بیدوام است. بر اساس گزارش منتشرشده از سوی مرکز آمار، بیش از 40درصد کالاهای مصرفی موجود در سبد خانوار را کالاهای بیدوام تشکیل میدهند. کالاهای بیدوام در مردادماه با افزایش 6/ 2درصدی قیمت مواجه شدند و نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش قیمت 9/ 37درصدی را به ثبت رساندند. در جایگاه بعدی کاهای بادوام قرار دارند که سهم 5/ 6درصدی از سبد خانوار دارند و در مردادماه با افت 4/ 0درصدی قیمت مواجه شدند. بااینحال این گروه از کالاها نسبت به مرداد سال گذشته 8/ 49درصد افزایش قیمت را تجربه کرد.
در بخش کالاهای کمدوام نیز تورم ماهانه به 3/ 2درصد رسید و این گروه نسبت به مدت مشابه سال قبل 2/ 52درصد افزایش قیمت را تجربه کرد. در بخش دیگری از دستهبندی جدید مرکز آمار، بخش خوراکیها به دو گروه خوراکیهای تازه و سایر خوراکیها تقسیم شده است. در این بخش کالاهای خوراکی تازه نسبت به تیرماه 6/ 3درصد گرانتر شدند و نسبت به مردادماه سال گذشته با افزایش قیمت 1/ 56درصدی مواجه شد. در عوض، سایر خوراکیها در مردادماه تورم ماهانه 4/ 1درصدی را تجربه کردند و تورم نقطهبهنقطه 20درصدی را به ثبت رساندند.
جزئیات تورم دهکی
مرکز آمار به سیاق قبل اطلاعات مربوط به تورم دهکهای درآمدی را منتشر کرد. بر این اساس دهک دهم درآمدی با ثبت تورم نقطهبهنقطه 2/ 42درصدی در صدر قرار گرفته است. دهک نهم نیز تورم بالای 40درصد را تجربه کرد و تورم 3/ 40درصدی را به ثبت رساند. از آن سو دهک اول درآمدی با ثبت تورم 4/ 34درصدی نقطهبهنقطه، کمترین سطح تورم را به خود اختصاص داد. علت بالاتر بودن سطح تورم طبقه داراتر به ترکیب سبد دهکها بازمیگردد؛ به طور مشخص دهک دهم مخارج بیشتری را صرف کالاهای غیرخوراکی و خدمات میکند و افزایش قیمت اینگروهها بیشتر دهکهای برخوردار را متاثر خواهد کرد. در بخش تورم ماهانه نیز بالاترین تورم کالاهای خوراکی و آشامیدنی مربوط به دهک دهم درآمدی و کمترین سطح تورم ماهانه خوراکیها با 8/ 1درصد مختص به دهک اول درآمدی است.
در آن سو و در بخش تورم کالاهای غیرخوراکی و خدمات وضعیت بالعکس است و دهک دهم با تورم ماهانه 2درصدی پایینترین رشد را به نام خود ثبت کرده است و در عوض دهک اول درآمدی با تورم 9/ 2درصد در این بخش صدرنشین است. بخش دیگری از گزارش تورم مردادماه به وضعیت تورمی استانهای مختلف کشور اختصاص یافته است. در بخش تورم نقطهبهنقطه، بالاترین تورم ثبتشده متعلق به یزد است. این استان در مردادماه تورم 9/ 50درصدی را تجربه کرد. استان اصفهان نیز با ثبت تورم 2/ 48درصدی در جایگاه بعدی قرار گرفت و استان چهارمحالوبختیاری با تورم 8/ 45درصدی در رتبه بعدی قرار دارد. در بخش تورم ماهانه نیز کرمان و کرمانشاه با تورم 5/ 3درصدی در صدر ایستادهاند و اردبیل و کهگیلویهوبویراحمد با 4/ 3درصد در جایگاه بعدی قرار دارند.