مدیرعامل شرکت «تهاترایرانیان» خبرداد
فرصت مناسب برای افزایش ظرفیت کارخانه‌های مصالح ساختمانی
در سازوکار تهاتر مبادلات کالاها بدون مداخله وجوه نقدی صورت می‌گیرد و جابه‌جایی خدمات بر اساس مبادله مستقیم کالا به کالا انجام می‌گیرد؛ شرکت‌هایی که تمایل داشتند از رهگذر این روش مراودات اقتصادی داشته باشند، با گشایش اعتبار که ارزش آن برابر کالاهای مورد مبادله است، برای تبادل کالا اقدام می‌کنند. با اجرای روش نوین تهاتری، تمام فعالیت‌های اقتصادی و معاملات بازرگانی و ... از طریق گردش اعتبار بین اعضای خود تحقق یافته و دیگر نیاز به عبور از تنگناهای محدود نقدینگی و مشکلات ناشی از آن نخواهد بود. اجرای این روش به صورت طرح پایلوت در چند کشور و از جمله کانادا به مرحله اجرا درآمده و مورد استقبال قرار گرفته است. با توسعه این روش جدید مالی در سطح بین‌المللی قادر خواهیم بود که توانمندی‌های شرکت‌های کشورمان را در سطح جهانی عرضه کنیم. حال نایب رئیس انجمن فناوران صنعتی ساختمان و مدیرعامل بازار «تهاتر ایرانیان» از امضای تفاهم‌نامه همکاری با وزارت راه برای ساخت ۱۰۰ هزار واحد مسکن ارزان‌قیمت خبر می‌دهد و می‌گوید: در این طرح مصالح ساختمانی با قیمت مناسب کارخانه‌هایی برای بنیاد مسکن و ستاد اجرایی فرمان امام تامین خواهد شد تا بتوان مسکن ارزان‌قیمت را در استان‌های مختلف به مردم تحویل داد. علاءالدین ختائی معتقد است: این روش امکان تامین مصالح ساختمانی و تجهیزات ساختمانی را با قیمت ارزان و به صورت اقساط فراهم می‌کند و می‌تواند هزینه ساخت را تا ۲۵درصد کاهش دهد. متن زیر ماحصل گفت‌وگوی «دنیای‌اقتصاد» در خصوص روش ورود این شرکت به بخش مسکن و ساخت مسکن ارزان با ختائی است.
چرا «تهاتر ایرانیان» وارد مقوله ساخت مسکن ارزان شده است و این روش چه ساختاری خواهد داشت؟
شرایط قیمتی مسکن مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده است و این بازار باعث شده که هزینه‌های ساخت مسکن به شکل چشمگیری افزایش یابد؛ در حال حاضر قیمت مصالح ساختمانی در مقایسه با سال گذشته بیش از ۳۵ تا ۴۰درصد افزایش داشته است و بسیاری از مصالح ساختمانی از جمله آهن و میلگرد به شکل ساعتی افزایش قیمت پیدا می‌کنند، در بسیاری از فاکتورهایی که کارخانه‌ها برای ما صادر می‌کنند اعتبار قیمتی آنها را یک ساعت اعلام می‌کنند که این نشان‌دهنده نوسان بازار مصالح ساختمانی است. در این میان با قراردادهایی که با سازندگان، انبوه‌سازان و سایر دستگاه‌ها منعقد می‌شود می‌توان قیمت تمام‌شده ساخت مسکن را کاهش داد و در نتیجه این کاهش قیمت‌ها امکان دسترسی متقاضیان به مسکن ارزان حاصل می‌شود. بر همین اساس تهاتر ایرانیان به دنبال ساخت مسکن ارزان است و در همین زمینه اقدامات بسیاری در حوزه کاهش قیمت مصالح ساختمانی را در دستور کار خود قرار داده و قراردادهایی را با بخش‌های مختلف منعقد کرده‌ایم. البته قیمت مسکن به صورت مقایسه‌ای قابل طرح است و بر اساس این اقدام باید در یک دوره دو تا سه ساله بتوان رشد قیمت مسکن را مهار کرد. تعاونی‌ها یا سایر تولیدکنندگان مسکن می‌توانند از زمین ارزان برای ساخت مسکن ارزان‌قیمت استفاده کنند و از سوی دیگر با تامین مصالح ساختمانی با استفاده از شیوه تهاتر کالا می‌توان مصالح ساختمانی را با نرخ‌های قابل رقابت و ارزان‌تر مورداستفاده قرار داد که به‌طور قطع در کاهش قیمت مسکن موثر خواهد بود.
قیمت «طرح ملی مسکن» با تامین تهاتری مصالح به چه میزان کاهش می‌یاید؟
قیمت تمام‌شده هر مترمربع ساخت مسکن در سال گذشته دو و نیم میلیون تومان بود، اما امروزه قیمت تمام‌شده ساخت مسکن حداقل ۵ میلیون تومان است. اگر سازندگان تمایل دارند واحدی را با متری ۵ میلیون تومان بسازند، آمادگی همکاری داریم، اما باز هم بعید است سازنده‌ای با این میزان قیمت برای ساخت مراجعه کند؛ اما با استفاده از این روش ۶۰درصد از قیمت تمام‌شده ساخت مسکن در بازه زمانی دو تا سه ساله می‌تواند کاهش ۱۰درصدی برای سازندگان به همراه داشته باشد، اما به این شرط که در این زمینه قیمت‌ها تغییر محسوسی نداشته باشند. با روش تهاتر در حوزه تامین مصالح ساختمانی می‌توان واحدی را ارزان ساخت و البته مذاکراتی هم برای حضور در طرح‌های بازآفرینی شهری شده است، درباره نوسازی بافت‌های فرسوده هم مذاکراتی انجام شده، اما قراردادی در این بخش منعقد نشده است. اگر به طور متوسط سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی تولید شود، نیاز مسکن کشور تامین می‌شود و استفاده از مصالح ساختمانی در این بخش نقش بسیار موثری در حوزه مصالح ساختمانی بر جای خواهد گذاشت.
بخش‌های مختلف ساخت مسکن به چه میزان در قیمت نهایی مسکن موثر است؟
به‌طورکلی ۳۰درصد از قیمت ساخت مسکن مربوط به دستمزد، ۳۵درصد مربوط به مصالح ساختمانی عمومی از جمله کاشی و سرامیک و ۲۵درصد قیمت مسکن هم مربوط به مصالح ساختمانی پایه از جمله میلگرد و آهن و ۱۰درصد هم به بخش حمل‌ونقل مربوط می‌شود که تمامی قیمت‌های این موارد با تهاتر سرشکن می‌شود. همچنین هدف ما این است که ظرفیت‌های خالی را در کارخانه‌ها فعال کرده و به دنبال آن هستیم که جهشی در فروش و تولید مسکن ایجاد کنیم. ایجاد بازار فروش برای کارخانه‌ها باعث ایجاد جهش در تولید می‌شود و زمانی که فروش کارخانه‌ها افزایش یابد، تولید هم رونق خواهد یافت. در این راستا فراخوانی به کارخانه‌های صنعت ساختمان ارائه کرده‌ایم و در این فراخوان آمده اگر فروش عمده داشته باشند از طریق تهاتر آنها را خریداری و در اختیار سازندگان قرار خواهیم داد. همچنین به بانک‌ها هم اعلام کرده‌ایم اگر املاک مازادی دارند آنها را در اختیار سازندگان فعال در صنعت ساختمان قرار دهند. به‌هر روی از جمله مزیت‌های کار تهاتر مصالح ساختمانی آن است که می‌توان تمامی مصالح ساختمانی را با فروش اقساطی به سازندگان داد که از این طریق ارزان‌تر و به‌صرفه‌تر برای سازندگان می‌شود.
مصالح موردنیاز انبوه‌سازان در حوزه ساخت‌وساز را چگونه در اختیار آنها می‌گذارید؟ و برخورد شما با دلال‌ها چگونه خواهد بود؟
مصالح موردنیاز انبوه‌سازان در حوزه ساخت‌وساز را در قالب یک سبد کالا در اختیار انبوه‌سازان قرار می‌دهیم و قاعده پرداخت را در این بخش به نحوی طراحی کرده‌ایم که مابقی مبلغ غیر از پیش‌پرداخت به صورت اقساط پرداخت می‌شود. با توجه به آنکه تمامی این مصالح ساختمانی را در قالب اقساط و تهاتر از کارخانه‌ها و تولیدکنندگان اصلی به صورت مستقیم تهیه می‌کنیم، بنابراین اجازه ورود دلالان یا سوداگران را نمی‌دهیم. خرید به صورت مستقیم بدون ورود دلالان به عنوان یک مزیت بزرگ در حوزه ساخت‌وساز به شمار می‌رود برخی از دستگاه‌ها از جمله بنیاد مسکن یا ستاد اجرایی فرمان امام برای اجرای برخی طرح‌های خود تاکنون همکاری‌های بسیار خوبی داشته و اعلام کرده‌اند مصالح موردنیاز خود را ارزان‌تر و با اقساط و تهاتر از بازار تهاتر ایرانیان تهیه خواهند کرد. بسیاری از قراردادها و تفاهم‌نامه‌ها منعقدشده در این زمینه باعث می‌شود که پای واسطه‌گران و دلالان در این زمینه حذف شود.
سیستم تهاتر هزینه‌ای بر رویه ساخت‌وساز ایجاد نمی‌کند؟
در وهله اول باید بگوییم ایده تهاتر را برای اولین بار در ایران ثبت کرده که به‌هیچ‌عنوان مشابه آن در دنیا وجود ندارد و با راه‌اندازی این اقدام نقشی در کاهش قیمت‌ها ایفا می‌کنیم. در حال حاضر نرخ کارمزدهایی که در این زمینه پرداخت می‌شود ۵/ ۲ است که رقم بسیار اندکی است.
برای آماده‌سازی پلت‌فرم تهاتر کارت سازمان مرکزی بازار تهاتر ایرانیان چه تلاش‌هایی داشته است؟
سازمان مرکزی بازار تهاتر ایرانیان برای آماده‌سازی پلت‌فرم تهاتر کارت و نرم‌افزارها و سخت‌افزارها و سامانه شبکه محور تلاش خود را کرده و انجام خریدهای متمرکز از کارخانه‌های صنعت ساختمان به صورت کامل محقق شده و آماده بهره‌برداری است. ایجاد زمینه فروش اقساطی مصالح ساختمانی با قیمت پایه تولید به مصرف و همچنین تلاش‌های نمایندگی‌های بازار تهاتر ایرانیان برای خرید بومی مصالح و انعقاد قرارداد با انبوه‌سازان استان‌ها در حال پیگیری است و هم‌اکنون بیرجند، ارومیه، شیراز، ساری، خرم‌آباد و رشت جلودار هستند. تلاش‌های شبانه‌روزی ۲۰۰نفر از مدیران و کارشناسان سازمان مرکزی و شبکه نمایندگی‌های استانی بازار تهاتر ایرانیان جای تقدیر دارد و ۱۰ هزار عضو شبکه بازار تهاتر ایرانیان و وجود ۳ هزار عضو از کارخانه‌ها و تامین‌کنندگان و تولیدکنندگان و مهندسان مشاور در شبکه حاصل تلاش‌های انجام‌شده است.
اشاره به ورود برخی از شهرها به این مقوله داشتید تاکنون استقبال انبوه‌سازان از این طرح چگونه بوده است؟
تاکنون انبوه‌سازان استان‌های مختلف به نمایندگی‌های بازار تهاتر ایرانیان مراجعه داشته‌اند، اما لازم است ادارات کل راه و شهرسازی و بانک مسکن همکاری کنند که منابع مالی لازم از طریق پرداخت‌هایی که مردم در طرح اقدام ملی مسکن دارند؛ در اختیار آنها قرار گیرد و مابقی را از طریق اقساط بتوانند با تضمین لازم بانک مسکن خرید کنند. تلاش کرده‌ایم برای تعاونی‌های مسکن نیز تهاتر کارت‌هایی را فعال کنیم که با این اقدام کارخانه‌های مختلفی در این حوزه فعال‌شده و ما شاهد کنترل قیمت‌ها در زمینه‌هایی که خرید انجام‌شده هستیم. البته باید در این حوزه وزارت راه و شهرسازی حمایت‌های لازم را از انبوه‌سازان داشته باشد و تا زمانی که این حوزه فعال نباشد نمی‌توان این طرح را به مرحله اجرایی رساند.
برای افزایش حضور مردم در طرح اقدام ملی چه باید کرد؟
باید وزارت راه و شهرسازی و معاونت مسکن برای جذب بیشتر مردم و متقاضیان مسکن شرایط پذیرش برای طرح اقدام ملی مسکن را سهل‌تر کنند بسیاری از مردم و متقاضیانی که در طرح اقدام ملی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند به دلیل آنکه شرایط مقرر به ویژه شرایط بند ج را ندارند؛ از این طرح حذف‌شده‌اند براساس بند «ج» بسیاری از متقاضیان ثبت‌نام در طرح جدید تامین مسکن دولت که تحت عنوان «طرح اقدام ملی مسکن» اجرا شده است، صرفا به واسطه ثبت‌نام اولیه در طرح مسکن مهر، به‌رغم اینکه از امتیازات این طرح بهره‌مند نشدند اما فرم (ج) آنها قرمز است؛ به این معنا که در پالایش متقاضیان واقعی طرح جدید دولت به واسطه همان ثبت‌نام اولیه مشمول طرح جدید دولت نمی‌شوند. این در حالی است که بسیاری از شرایط این طرح مربوط به ۴۰ سال قبل است که هم‌اکنون فایده‌ای برای اجرایی شدن ندارد. به‌طور مثال بنیاد مسکن استان تهران در اجرای این طرح از ۱۹۰۰ نفر ثبت‌نام به عمل آورده اما از این تعداد تنها ۴۴ نفر مورد تایید قرارگرفته و بسیاری از آنها به دلیل نداشتن برخی شرایط مقرر، حذف‌شده‌اند. با سهل‌تر شدن شرایط برای متقاضیان در طرح اقدام ملی مسکن تعداد متقاضیان بیشتر شده و در نتیجه منابع بانک مسکن بهتر تجهیز می‌شود.
