اثر تحریم بر صادرات زعفران
در همه این سالها شرکتهای صادرکننده زعفران نقش مهمی در این حوزه ایفا کردهاند. شرکت زعفران سحرخیز یکی از همان شرکتهاست که قدیمیترین واحد فروش زعفران ایران است و نقش مهمی در باز شدن باب فروش زعفران ایفا کرده است. سحرخیز مجموعهای است خانوادگی که بهعنوان فروشگاه از سال ۱۳۱۱ توسط مرحوم حاج محمد سحرخیز بنیان گذاشته شد. شرکت سحرخیز در سال ۱۳۸۰ تاسیس شد و در سالهای ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ برادران سحرخیز بهعنوان نسل سوم، آن را از پدر و عمویشان تحویل گرفتند. به گفته فرهاد سحرخیز مدیرعامل گروه سحرخیز، در سال ۱۳۸۱، شرکت کشاورزی تولیدی زعفران سحرخیز با افزایش نیروی انسانی به ۱۰۰ نفر تاسیس شد که در این مسیر، شش کالای جدید به خانواده محصولی سحرخیز اضافه شد و پنج قاره میزبان صادرات زعفران و چای این شرکت شدند. با تداوم مسیر همراهی با مشتریان و چشماندازی که سحرخیز برای توسعه محصولات خود در نظر گرفته بود، در سال ۱۳۸۴ فاز یک مجتمع کشاورزی تولیدی زعفران سحرخیز واقع در شهرک صنعتی توس مشهد افتتاح شد که به موفقیت رسیدن این مرحله، منجر به توسعه فاز دوم در سال ۱۳۸۶ و افتتاح شعبه فروش تهران شد.
راهاندازی بزرگترین واحد بهداشتی تولید نبات ایران
مدیرعامل گروه سحرخیز درباره توسعه این کسبوکار خانوادگی در یک دهه اخیر به «دنیایاقتصاد» میگوید: در راستای برآوردن نیاز همراهان به محصولی باکیفیت و مطابق با استانداردهای معتبر ملی و بینالمللی، سحرخیز مطالعات سرمایهگذاری را آغاز کرد که منجر به ساخت و راهاندازی بزرگترین واحد بهداشتی تولید و کنترل کیفیت نبات ایران در سال ۱۳۸۸ شد.
سحرخیز داستان آغاز راه این گروه تولید را تعریف میکند: شرکت ما ابتدا در کارگاهی واقع در خیابان احمدآباد فعالیت داشت و سپس، تبدیل به واحدی هزار متری در شهرک صنعتی توس شد و بعدها ابعاد شرکت به ۴ هزار مترمربع افزایش یافت. طرح توسعه نیز شامل واحد نبات واقع در شهرک بینالود با مساحتی در حدود ۱۲ هزار مترمربع است.
سحرخیز به تاسیس و راهاندازی شرکت پخش سراسری بینالود پارسیان بهعنوان تخصصیترین شرکت پخش سراسری زعفران در ایران در راستای توسعه گسترده محصولات اشاره میکند: این شرکت بهعنوان پخشکننده انحصاری محصولات سحرخیز در سال ۱۳۸۹ تاسیس شد و تداوم در حفظ کیفیت، اصالت محصولات و استقبال مشتریان و بازارهای جدید داخلی و خارجی، منجر به افتتاح بزرگترین مجتمع تولیدی نبات در ایران با عنوان پانیذ شهد بینالود واقع در شهرک صنعتی بینالود در سال ۱۳۹۲ شد.
با گسترش برند و محصولات سحرخیز و توجه به نیاز و ذائقه مشتریان بازارهای خارجی، شعبه آمریکای شمالی سحرخیز در تورنتو کانادا در سال ۱۳۹۳ شروع به کار کرده و مشتریان بینالمللی نیز به همراهان سحرخیز اضافه شدند.
انجام کنترلها و نظارتهای دقیق برای افزایش کیفیت محصولات
سحرخیز میگوید: برای حفظ اعتماد مشتری که باارزشترین سرمایههایی است که طی ۸۰ سال فعالیت در تهیه و فروش زعفران و دیگر محصولات مکمل به دست آوردهایم، همواره خود را ملزم به انجام اقدامات کنترلی و نظارتی دقیقی میدانیم؛ این اقدامات فرآیند پیچیدهای را از مزرعه تا مصرف در برمیگیرد و تمامی محصولات خود را پس از تایید واحد کنترل کیفیت در محیطی کاملا بهداشتی و با استفاده از فناوری پیشرفته و بهرهگیری از کارشناسان، متخصصان و کارکنان متعهد، تولید و بستهبندی میکنیم.
گروه صنعتی سحرخیز مجهز به آزمایشگاه اکردیته است؛ واحد تحقیق و توسعه شرکت همکاری بسیار نزدیکی با پارک علم و فناوری دارد؛ بهطوریکه پروژههای مشترکی در این رابطه تعریف کردیم که بخشی از این پروژهها در ارتباط با معرفی محصول جدید و برخی نیز برای ارتقای سطح کیفی محصولات بوده است.
مدیرعامل گروه سحرخیز با بیان اینکه این مجموعه دارای ۴۵۰ نیروی کار است، میگوید: بهرغم شیوع کرونا نهتنها تعدیل نیرو نداشتیم؛ بلکه از سال گذشته تاکنون حدود ۷۰ نفر نیروی جدید جذب کردهایم و از آنجا که شرکت بهطور مستمر در حال توسعه است، قطعا تعداد نیروی کار در آینده افزایش خواهد یافت.
سختیهای مسیر برندسازی
برای هر مجموعهای که در حوزه بینالمللی و بازارهای جهانی فعالیت میکند، برندسازی از اهمیت ویژهای برخوردار است. سحرخیز درباره فعالیتهای مجموعه خود در این حوزه هم میگوید: ما همواره در تلاشیم که در حوزه برندسازی در عرصه بینالمللی فعال باشیم؛ گام گذاشتن در این مسیر به دلیل وجود رقبای خارجی بسیار دشوار است. متاسفانه زعفران هماکنون بهصورت خردهفروشی در قالب نمایندگیهای مختلف به بازارهای جهانی عرضه میشود؛ بنابراین باید با برندسازی در عرصه بینالمللی به معرفی محصولات ایرانی به سایر کشورها کمک کنیم. در حال حاضر محصول زعفران به کشورهای حاشیه خلیجفارس، برخی از کشورهای اروپایی، ژاپن و چین صادر میشود.
رویکرد مسوولان به تولید و صادرات، حمایتی نیست
سحرخیز از تحریمها بهعنوان مهمترین چالش بر سر راه صادرات زعفران نام میبرد و میگوید: حل این مساله، نیازمند تلاشی از سوی وزارت امور خارجه است. شرکت سحرخیز بهعنوان یک صادرکننده در شرایط فعلی در حال شناسایی و مطالعه بازارهای دارای پتانسیل است تا به این طریق کشورهای رقیب، ریسکهای احتمالی، فرصتها و... را مورد ارزیابی و شناسایی قرار دهد. او با انتقاد از رویکرد مسوولان نسبت به حوزه تولید اضافه میکند: متاسفانه مسوولان مربوطه تولیدگرا نیستند و رویکردشان به تولید و صادرات حمایتگونه نیست؛ چنانکه بانک مرکزی با مصوباتش موانعی را پیش روی صادرات گذاشته است. درواقع میتوان بهصراحت اذعان کرد نه دولت و نه مجلس شورای اسلامی در راستای حمایت از تولید گام برنداشتهاند.
مدیرعامل گروه سحرخیز درباره راههای فعلی تامین سرمایه این شرکت هم میگوید: در حال حاضر شرکت سحرخیز سهامی خاص است و سرمایه در گردش شرکت از طریق منابع بانکی و سرمایه سهامداران تامین میشود. چشمانداز شرکت نیز ایفای نقش موثر در سطح بینالمللی در بازار زعفران و ارتقای سلامت جامعه با ارائه محصولات باکیفیت برای عرضه به بازار داخلی است.