لزوم توجه به صنعت نیمههادی در ایران
نیمههادیها پیشرفتهایی را در زمینه ارتباطات، محاسبات، مراقبتهای بهداشتی، سیستمهای نظامی، حملونقل، انرژی پاک و کاربردهای بیشمار دیگر ایجاد کردهاند. توسعه این فناوری در ایالاتمتحده و بهخصوص در دره سیلیکون ایالت کالیفرنیا صورت پذیرفته و مطابق قانون مور هر دو سال تعداد ترانزیستورها در سطح ثابت مدارهای مجتمع، دو برابر شده، بهنحویکه از دقت ۱۰ میکرون در سال ۱۹۷۰ بهدقت ۱۰ نانومتر در دهه ۲۰۱۰ رسیده است. امروزه فناوریهای جدید ازجمله اینترنت اشیا، حسگرهای کممصرف، دستگاههای خودکار، روباتیک و هوش مصنوعی، بهعنوان مشتقات ایجادشده از محصولات نیمههادی، تاثیر شگرفی بر ارتقای سطح کیفی بشریت و کاهش هزینه مبادلات تجاری داشتهاند بهطوریکه توسعه بدون آنها امری غیرممکن مینماید.
تقاضا برای محصولات نیمههادی افزایش مییابد
نیاز روزافزون صنایع مختلف به محصولات نیمههادی، منجر به گسترش بازارهای جهانی این محصولات شده است. براساس گزارش IBIS World، در سال ۲۰۲۱ صنایع نیمههادی در بین بزرگترین صنایع ازنظر تجارت جایگاه دهم را به خود اختصاص داده است. ازاینرو سرمایهگذاری در رشد و توسعه این بخش، میتواند بازدهی زیادی برای سرمایهگذاران به ارمغان بیاورد.
طبق گزارش انجمن صنایع نیمههادی (SIA)، در ژوئن ۲۰۲۱ فروش محصولات نیمههادی در سراسر جهان ۵/ ۴۴میلیارد دلار بوده که ۲/ ۲۹درصد نسبت به مجموع ۵/ ۳۴میلیارد دلار در ژوئن ۲۰۲۰ افزایش یافته است. همچنین، فروش در ماه ژوئن ۱/ ۲درصد بیشتر از مجموع ۶/ ۴۳میلیارد دلار در مه ۲۰۲۱ بود. براساس تحقیقات صورت گرفته، فروش در سهماه دوم سال ۲۰۲۱، ۶/ ۱۳۳میلیارد دلار بود که نسبت به سهماه دوم سال ۲۰۲۰، ۲/ ۲۹درصد و نسبت به سهماه اول ۲۰۲۱، ۳/ ۸درصد افزایش نشان میدهد.
جان نوفر، رئیس و مدیرعامل SIA میگوید: «فروش محصولات نیمههادی در سهماه دوم امسال نسبت به همین دوره در سال گذشته افزایش چشمگیری داشته و در تمام ردههای اصلی محصول و در هر بازار عمده منطقهای افزایش یافته است.» «پیشبینی میشود تقاضا برای نیمههادیها در بلندمدت بهطور قابلتوجهی افزایش یابد، زیرا جهان همچنان از تراشهها برای هوشمندتر، سبزتر، مولدتر و ارتباط بهتر استفاده میکند.»
ازنظر منطقهای، فروش سالانه در اروپا (۲/ ۴۳)، آسیا و اقیانوسیه (۰/ ۳۴)، چین (۳/ ۲۸)، قاره آمریکا (۹/ ۲۲) و ژاپن (۲/ ۲۱)درصد و فروش ماهانه در قاره آمریکا (۴/ ۵)، ژاپن (۵/ ۲)، اروپا (۰/ ۲)، چین (۱/ ۱) و آسیا اقیانوسیه (۰/ ۱)درصد افزایش یافته است.
تصویب قانون سرمایهگذاری در صنایع نیمههادی آمریکا: (CHIPS for America Act)
در سال ۱۹۹۰ ایالاتمتحده ۳۷ درصد از تولید محصولات نیمههادی جهانی را در اختیار داشت. از آن زمان کشورهایی مانند تایوان، چین، ژاپن و روسیه با قرار دادن مشوقهای مالیاتی و در نظر گرفتن انواع یارانهها، اقدام به تشویق سرمایهگذاری در تولید این محصولات کردند و توانستند جایگاه خود را در بازار تقویت کنند. این امر منجر به کاهش ۲۵درصدی سهم آمریکا از بازار شد و اتخاذ سیاستهای جدید را از طرف کنگره ضروری ساخت.
در ۲۰۲۱ کنگره با تصویب قانون CHIPS for America به حمایت از این صنعت ضرورت بخشید. طبق این قانون، دولت و کنگره باید مقررات مربوط به تولید و تحقیقات نیمههادی را تبیین و اعتبار مالیات بر سرمایهگذاری را تصویب کنند تا در سالهای آینده رهبری جهانی آمریکا در این صنعت تقویت شود.
سنای آمریکا در ۸ ژوئن ۲۰۲۱ با تصویب قانون نوآوری و رقابت ایالاتمتحده (USICA) (S.۱۲۶۰) که شامل ۵۲میلیارد دلار سرمایهگذاری فدرال برای تحقیقات، طراحی و تولید نیمههادیهای داخلی است، گامی مهم در جهت این هدف برداشت. در قانون CHIPS for America، مجلس نمایندگان باید سریعا قوانین موردنیاز برای تحقق اهداف مشخصشده را تبیین و به میز رئیسجمهور ارسال کند تا به امضا برسد.
صنایع نیمههادی در ایران
در ایران از آغاز دهه ۱۹۷۰ و عصر جدید صنعتی، کموبیش تلاشهای پراکندهای برای ساخت صنعت الکترونیک بومی انجام شده است. تاسیس شرکتهایی چون مادیران و شهاب در بخشهای عمومی و شرکت صنایع الکترونیک ایران (صا ایران) در بخش نظامی از این جمله هستند. این شرکتها با کمک کمپانیهای خارجی طیفی از محصولات الکترونیکی را تولید کردهاند که برخی از محصولات آنها مونتاژ و برخی نیز طراحی مدارهایی بوده است که با استفاده از مدارهای مجتمع خارجی ساخته میشدند.
هماکنون نیز شرکتهایی در زمینه طراحی سیمکارتها و کارتهای هوشمند در کشور فعال هستند و نیز ممکن است شرکتها و نهادهایی به این صنعت ورود کرده باشند، ولی این صنعت در ایران به دلیل نیاز به سرمایهگذاری نسبتا زیاد که از توان بخشخصوصی خارج است و زمان بازگشت سرمایه نسبتا طولانی دارد، برای شکلگیری سریع، نیازمند عزم ملی و حمایت دولتی است.