گزارش ۶ماهه تسهیلات بانکی بررسی شد
رشد سهم خانوار از تسهیلات
بر اساس گزارش بانک مرکزی در 6 ماه نخست سال‌جاری مجموعا 2436همت(هزار میلیارد تومان) تسهیلات توسط بانکها به بخشهای مختلف پرداخت شده است. حدود 83.7درصد از کل تسهیلات پرداخت شده به صاحبان کسب وکار(حقوقی و غیر‌حقوقی) اختصاص پیدا کرده و سهم مصرف‌کنندگان نهایی(خانوار) از کل تسهیلات تنها معادل 16.3درصد بوده است.
مبلغ کل تسهیلات پرداختی به خانوار 397هزار میلیارد تومان است (مبلغ به جز تسهیلات پرداختی در کارتهای اعتباری) که شامل تسهیلاتی مربوط به ودیعه مسکن، قرضالحسنه فرزندآوری، قرضالحسنه ازدواج و قرضالحسنه ضروری، وامهای مربوط به خرید کالاهای شخصی، خرید خودرو‌های شخصی، خرید مسکن نوساز و خرید مسکن غیر‌نوساز، وامهای مربوط به تعمیرات و جعاله تعمیر مسکن می‌شود. که در این میان خرید کالاهای شخصی بیشترین سهم (38.4درصد) را داشته و در رتبه‌های بعدی قرضالحسنه ضروری(19.4درصد) و قرضالحسنه ازدواج(18.1) قرار گرفته‌اند.
در گزارش منتشر شده بانک مرکزی هدف از دریافت تسهیلات پرداختی در بخشهای اقتصادی ارائه شده است. بخشهای مختلف اقتصادی شامل کشاورزی، صنعت و معدن، مسکن و ساختمان، بازرگانی، خدمات و متفرقه است. بنا بر آمارهای رسمی بیشترین سهم تسهیلات پرداختی در بازه زمانی مذکور به ترتیب به بخشهای خدمات، صنعت و معدن، بازرگانی، کشاورزی، مسکن و ساختمان و متفرقه اختصاص دارد. در ادامه به جزئیات این آمار و ارقام اشاره می‌شود.
بخش خدمات: بخش خدمات در 6 ماه نخست سال‌جاری سهم 42.9درصدی از کل تسهیلات پرداختی بانکها را به خود اختصاص داده که بیشترین مقدار، در بین بخشهای اقتصادی است. از این رو می‌توان گفت، بخش خدمات، اولویت نخست تسهیلاتدهی بانکها در مدت مذکور بوده است. مبلغ کل تسهیلات پرداختشده در بخش خدمات در بازه زمانی مذکور حدود 874هزار میلیارد تومان بوده است.
بخش صنعت و معدن: صنعت و معدن با دریافت 728هزار میلیارد تومان در 6 ماه نخست سال‌جاری سهمی 35.7 درصدی از کل تسهیلات پرداختی بانکها را داشته است. به عبارت دیگر می‌توان گفت، صنعت و معدن دومین اولویت بانکها در پرداخت تسهیلات بوده است.
بخش بازرگانی: بخش بازرگانی نیز در مدت مذکور به میزان 201هزار میلیارد تومان تسهیلات از بانکها دریافت کرده است. این بخش، سومین اولویت بانکها در دریافت تسهیلات بوده است. بر اساس اطلاعات منتشر شده، سهم بخش بازرگانی در دریافت تسهیلات به میزان 9.9درصد بوده است.
بخش کشاورزی: بخش دیگر مورد اشاره، کشاورزی است. آمارهای رسمی حاکی از آن است که سهم بخش مذکور با دریافت تسهیلات 123هزار میلیارد تومانی سهمی 6 درصدی از مجموع تسهیلات پرداختی در 6 ماه ابتدایی سال‌جاری داشته و اولویت چهارم در میان بخشهای اقتصادی در دریافت تسهیلات بانکی بوده است.
بخش مسکن و ساختمان: بخش مسکن و ساختمان اولویت پنجم تسهیلاتدهی بوده است. این بخش با دریافت تسهیلات به میزان 112هزار میلیارد تومان سهمی 5.5 درصدی از تسهیلات پرداختی بانکها داشته است.
بخش متفرقه: در نهایت بخش آخر، بخش متفرقه است. این بخش در بازه زمانی مذکور در سال‌جاری سهم ناچیزی در دریافت تسهیلات پرداختی داشته است. میزان تسهیلات پرداختی در این بخش حدود 384 میلیارد تومان بوده است.
بر اساس اطلاعات منتشر شده، از کل تسهیلات پرداخت شده طی 6ماهه اول سال، حدود 1574هزار میلیارد تومان (معادل 64.6درصد از کل تسهیلات) با هدف «تامین سرمایه در گردش» پرداخت شده که معادل 77.2درصد کل تسهیلات پرداختی به صاحبان کسب و کار است. سهم تسهیلات پرداختی بابت تامین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در 6 ماه نخست معادل 599هزار میلیارد تومان بوده است که حاکی از تخصیص 38.1درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه در گردش کلیه بخشهای اقتصادی است. از 728هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن معادل 82.3درصد آن (مبلغ 599 همت) در تامین سرمایه در گردش پرداخت شده است.
نکته قابل‌توجه افزایش سهم «سرمایه در گردش» از کل تسهیلات پرداختشده آن است که به نظر می‌رسد به علت تورم سال‌های اخیر، انتظارات تورمی و ابهامات اقتصادی باشد. وجود انتظارات تورمی باعث می‌شود بنگاه‌‌‌ها به منظور رفع اثر گران شدن مواد اولیه در دوره‌های آتی، خرید مواد اولیه خود را جلو بیندازند و به همین دلیل نقدینگی نیاز داشته باشند. این امر می‌تواند یکی از علل افزایش سهم «تامین سرمایه در گردش» از کل تسهیلات پرداختی باشد. همچنین به نظر می‌رسد به دلیل ابهامات اقتصادی، افزایش ریسک‌‌‌های تولید و افزایش احتمال نکول تسهیلات گیرندگان، بانکها تمایل بیشتری به پرداخت تسهیلات به بخش «تامین سرمایه در گردش» که دارای سررسید کوتاه‌تری نسبت به «خرید تجهیزات» که دارای سررسید بلندمدتی است؛ داشته باشند.
از کل تسهیلات پرداختی در نیمه اول سال‌جاری مبلغ 521هزار میلیارد تومان معادل 21.4درصد به صورت تسهیلات خرد(کمتر از 300 میلیون تومان) است. همچنین مبلغ 41.4هزار میلیارد تومان نیز در قالب کارتهای اعتباری تسهیلات پرداخت شده است که با احتساب آن، کل تسهیلات پرداختی خرد به مبلغ 562.5هزار میلیارد تومان و معادل 22.7درصد کل تسهیلات پرداختی را شامل می‌شود. براساس توضیحات بانک مرکزی، با توجه به اینکه تسهیلات پرداختی در قالب کارتهای اعتباری نیز در بخش خانوار پرداخت شده است، بنابراین سهم بخش خانوار به 17.7درصد از کل تسهیلات طی این دوره رسیده است.
