خودروهای فرسوده تا چه میزان در افزایش خسارت پرداختی صنعت بیمه نقش دارند؟
بی شک عوامل مختلفی بر میزان خسارت پرداختی صنعت بیمه در رشته بیمه شخص ثالث اثرگذار است.ازآمارنگران کننده فرسودگی خودروهای کشور میتوان به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای افزایش میزان خسارت خودروها نام برد.طبق آمار ستاد نوسازی سازمان حملونقل، بیش از ۳۵ میلیون خودرو در کشور در حال تردد هستند که بیش از ۱۳میلیون یعنی ۳۷درصد از این خودروها فرسوده هستند.بنابرآمارهای رسمی، ۹۰درصد از موتورسیکلتها، ۴۸درصد از تاکسیها، ۸۶درصد از مینیبوسها، ۸۲درصد از اتوبوسهای درون شهری و بیش از ۵۲درصد از خودروهای برون شهری کشور فرسوده هستند!.با وجود آنکه مدیریت ریسک یکی از اصول اولیه در شرکتهای بیمه است اما از لحاظ قانونی صنعت بیمه نمیتواند از بیمه کردن خودروهای فرسوده خودداری کند، چراکه قانونگذار در ماده ۸ قانون هوای پاک مصوب ١٣٩۶ شرکتهای بیمهای را موظف کرده تا ریسک خودروهای فرسوده را پوشش دهند.
درماده قانونی مذکورآمده که«تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مالک وسایل نقلیه موتوری اعم از سبک، نیمهسنگین، سنگین، موتورسیکلت مکلفند وسایل نقلیه خود را پس از رسیدن به سن فرسودگی از رده خارج کنند و مسوولیت خود را از این جهت، نزد یکی از موسسات بیمه داخلی تحت نظارت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران بیمه کنند.»درمقابل طبق برنامه هفتم باید سالانه ۵۰۰هزار خودروی فرسوده از رده خارج شود اما طبق تایید مهران سالاریه، رئیس ستاد نوسازی ناوگان حملونقل کشور، درسال گذشته تنها ۷۲هزار و ۲۲۸ خودروی فرسوده از رده خارج شده است. این یعنی ۴۲۷هزار و ۷۷۲ مورد کمتر از برنامه قانونی مشخص شده!آسیبهای ناشی از تردد خودروهای فرسوده تنها برای شرکتهای بیمهای کشور نیست چراکه بسیاری از این خودروها اقدام به خرید بیمهنامه شخص ثالث نمیکنند وخسارتهای آنها به سمت صندوق تامین خسارتهای بدنی نیز سرازیر میشود.
درعین حال با فرسودگی عظیم در بخش موتورسیکلتها هم روبهرو هستیم.به گفته محمود مشهدی شریف، رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت کشور ۳.۵میلیون موتورسیکلت فرسوده هم در کشور تردد میکنند که خسارت آنها نیز به سمت شرکتهای بیمهای و صندوق تامین خسارتهای بدنی میرود.فراموش نکنیم که خودروهای فرسوده بهدلیل افزایش سن و فرسودگی قطعات فنی، مصرف سوخت بالایی داشته و سهم بالایی در ناترازی بنزین نیز دارند.گفته میشود که خودروهای فرسوده در روز بیش از۶۳ میلیون لیتر سوخت مصرف میکنند و در صورت جایگزینی با خودروهای استاندارد حدود ۲۷میلیون لیتر بنزین و ۹میلیون لیتر گازوئیل در روز صرفهجویی خواهد شد.تردیدی نیست که خودروهای فرسوده، یکی از معضلات بزرگ سیستم حملونقل جادهای ایران درحالحاضر به شمار میرود.از همین روی سازمانهای ذیربط در اسقاط خودروهای فرسوده باید به صورت جدیتری به وظایف قانونی که در قانون هفتم توسعه برای آنها تعیین شده عمل کنند تا خسارت تردد خودروهای فرسوده به بخش بیمه و سایر بخشهای اقتصاد کشور تحمیل نشود.