نقشه شهرداری برای شنچالههای جنوب شهر تشریح شد
تفریح در عمق ۱۳۰ متری پایتخت
محمد‌جواد خسروی، شهردار منطقه ۱۸ در خصوص آخرین وضعیت شنچالههای موجود در سطح این منطقه با بیان اینکه شنچالههای خلیج‌‌‌فارس بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین گود کشور در بافت مسکونی است، افزود: چاله‌‌‌های این منطقه ۲۱۶ هکتار مساحت دارد که این وسعت شامل شنچالهها و زمین‌‌‌های مسطح پیرامون آنهاست که از این میان تقریبا ۱۱۰ هکتار یعنی نیمی از مساحت کل مربوط به یکی از نهادهاست.
وی ادامه داد: این گودهای صد هکتاری جداره‌‌‌هایی به عمق ۷۰ تا ۱۱۰ متر دارند و این در حالی است که شنچالههای خلیج فارس از شمال به بزرگراه فتح و ریل راه‌‌‌آهن تهران- تبریز، از جنوب به اتوبان آزادگان و بلوار مهتدی، از شرق به رودخانه کن و از غرب به محله خلیج فارس منتهی می‌شود. این شنچالهها به دلایل مختلف و به لحاظ وسعت، زاویه جداره‌‌‌ها و مجاورت با مناطق مسکونی و تاسیسات زیرساختی شهر تهران خطرناک‌ترین گودال شهر تهران است.
وی در مورد چرایی خطرناک بودن این شنچالهها با تاکید بر اینکه در هیچ کجای کشور گودالی با وسعت بیش از صد هکتار را داخل بافت مسکونی شهرهایمان نداریم اما در شنچالهها داریم، افزود: این گودی با چنان وسعتی یقینا یکی از بزرگ‌ترین گودال‌‌‌های دست‌‌‌ساز انسانی حتی در سطح جهان است. در نمونه داخلی برخی این گودها را با گودهای مشابه همچون گود معروف به بابک زنجانی در شهرک غرب مقایسه می‌کنند اما آن گود تنها ۳۵ متر عمق دارد یا گود برج میلاد ۴۰ متر عمق داشته در حالی که عمق گود شنچالهها در برخی از جداره‌‌‌ها به ۱۱۰ متر نیز می‌رسد؛ در حالی که وسعت شنچالهها به بیش از یک میلیون مترمربع می‌رسد.
وی با اشاره به نزدیکی شنچالهها به تاسیسات زیربنایی ادامه داد: شنچالهها تهدیدهایی جدی را علیه بزرگ‌ترین تاسیسات زیربنایی شهر تهران دارد، چراکه اتوبان آزادگان، بزرگراه فتح، ریل راه‌‌‌آهن تهران- تبریز، فرودگاه مهرآباد، بلوار مهتدی، بزرگراه بروجردی، رودخانه کن، کارخانه آسفالت منطقه ۱۸ و بسیاری دیگر از تاسیسات زیربنایی و طبیعی شهر تهران در خطر و تهدید جدی قرار دارند که با ریزش جداره‌‌‌ها در هر کدام از اضلاع این گود، این تاسیسات و اتوبان‌‌‌ها از بین خواهند رفت.
وی گفت: شنچالهها از بزرگ‌ترین تهدیدهای شهر تهران است و با هر فروپاشی و رانش در هر کدام از جداره‌‌‌ها می‌تواند خطراتی در سطح ملی ایجاد کند که قابل مقایسه با هیچ‌کدام از گودهای شهر تهران نیست.
وی در مورد تمهیدات اتخاذ‌شده برای حل مشکلات این ابرچاله‌‌‌ها با تاکید بر اینکه شنچالهها به دلیل مشکلات ایمنی و زیست‌محیطی به معضل چند دهه شهر تهران تبدیل شده بودند که با پیگیری‌‌‌های انجام شده توافق کردیم که شنچالهها در اختیار شهر قرار گیرد و شهرداری برای این شنچالهها کاربری‌‌‌های تفریحی، گردشگری و... در نظر گیرد؛ گفت: در توافقات مقرر شد که در زمین‌‌‌های مسطح مالکان شنچالهها با قاعده ۳۰-۷۰ کار را پیش ببرند؛ یعنی ۷۰درصد زمین سهم شهر و ۳۰ درصد سهم مالک خواهد بود. برخی‌‌‌ها به این توافق ایراد می‌گیرند اما آیا ما واقعا می‌توانیم به مالک بگوییم همه زمین‌‌‌هایت را رایگان در اختیار شهر قرار بده؟ ما به دنبال توافق‌نامه برد- برد هستیم اما مطمئن باشید که در موضوع شنچالهها، برد شهر تهران بسیار بیشتر از نفع مالک است.
وی در پاسخ به این پرسش که مالک شنچالهها ۷۰درصد زمین خود را برای تامین سرانه‌‌‌ها به شهرداری می‌دهد و در سهم ۳۰درصد خود چه اقدامی انجام خواهد داد؟ با تاکید بر اینکه سهم ۳۰ درصدی مالک نیز به تامین سرانههای مسکونی، تجاری، ورزشی و... اختصاص می‌‌‌یابد و ممکن است ساخت‌وساز مسکونی داشته باشد و طبیعی است که مالک نیز باید از زمین خود سود ببرد، گفت: در مورد تعیین کاربری شنچالهها نیز در حال برگزاری جلسات و بررسی طرح‌ها هستیم تا در نهایت بتوانیم بهترین طرحی را که در ارتقای کیفیت زندگی مردم اثرگذار است انتخاب کنیم.
خسروی در پاسخ به این پرسش که با ساخت ساختمان‌‌‌های مسکونی در اطراف شنچالهها، سکنه این ساختمان‌‌‌ها با مشکل عدم‌ایمنی شنچالهها مواجه هستند، افزود: قرار نیست در داخل شنچالهها ساخت‌وساز مسکونی شود بلکه در قسمت مسطح محدوده معادن شن و ماسه، قرار است با فرمول ۷۰-۳۰ ساخت‌وسازهایی انجام شود اما دقت داشته باشید که ۷۰درصد فضای مسطح باید در اختیار فضای شهری باشد و در آن ۳۰درصد فضای موجود باید سرانههای تجاری، آموزشی، مسکونی و... تامین شود یعنی الزاما قرار نیست تماما در آن ۳۰درصد ساختمان مسکونی ساخته شود بلکه باید سرانههای مختلف شهری تامین شود، البته هنوز جوازی برای ساخت ساختمان صادر نشده اما قطعا جان شهروندان برای ما بااهمیت است و حتما جداره شنچالهها ایمنسازی می‌شود.
وی در پاسخ به این پرسش که شهرداری تهران برای شنچالهها چه برنامه‌‌‌ای تدوین کرده است، گفت: شهرداری تهران برنامه‌‌‌های مختلفی را برای شنچالهها در نظر گرفته است اما هنوز طرح نهایی انتخاب نشده است. ما در شهرداری منطقه ۱۸ پیشنهاد دادیم که شنچالهها به فضای تفریحی تبدیل شود، چراکه ما گودهای بزرگی داریم که بعد از ایمنسازی می‌تواند فضای گردشگری خوبی باشد و پیشنهاد دادیم تفریحاتی هچون پیست موتورکراس، پاراگلایدر، زیپ لاین و... در این چاله‌‌‌ها طراحی شود اما سازمان نوسازی شهر تهران مامور شده تا طرح نهایی برای شنچالهها تدوین کند که هنوز به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌ایم.
