صنعت خشکبار و مسیر صادرات

با در نظر گرفتن اینکه از سال قبل قیمت دلار افزایش چشمگیری پیدا کرده است، بسیاری از باغداران محصولات خود را به بازرگانان خارجی می‎فروشند که مبادله آنها با دلار صورت می‌گیرد و همین موضوع تمایل باغداران را برای فروش محصولاتشان به تولیدکنندگان داخلی کمتر کرده است، علاوه بر این موضوع ممکن است در فصل برداشت یک میوه نرخ دلار بالا باشد و باعث شود تولیدکننده اقدام به صادرات محصولش کند و فروش میوه به کارخانه‌های داخلی برای آنها صرفه اقتصادی نداشته باشد. باغدار ترجیح می‌دهد محصولش را به شکل نقد و به دلار بفروشد و سود بیشتری به دست بیاورد. همین عامل یکی از علل کم‌شدن میوه در صنعت میوه خشک است. نوسانات دلار تاثیر بسیار نامطلوبی بر صنعت میوه خشک دارد. قیمت میوه‌های خارجی مانند آناناس کمپوتی، موز و انبه که برای خشک کردن به آنها نیازمندیم با بالارفتن نرخ دلار بالا می‌رود، ولی با پایین آمدن آن تغییری نمی‌کند. امنیتی در بازار میوه وجود ندارد و نوسانات ارزی، بازار خرید میوه‌ها به‌خصوص میوه‌های خارجی را آشفته کرده است.

اگر نرخ ارز ثبات داشته باشد، بسیاری از مشکلات صنعت ما و بسیاری از تولیدکنندگان کشور حل خواهد شد. با اینکه صنعت میوه خشک زیرمجموعه‌ای از خشکبار محسوب می‌شود، اما صادرات در میوه خشک برخلاف خشکبار بسیار کم‌رنگ است. ثبات نداشتن قیمت میوه تازه هم یکی از عللی است که باعث می‌شود صادرات با محدودیت‌هایی مواجه شود. در کل وضعیت صادرات میوه خشک به خارج از کشور به‌خاطر مسائل مربوط به تامین ماده اولیه و نوسانات قیمت میوه با موانع بسیاری رو به رو است. در مورد خشکبار، صادرات بسیار نقش تعیین‌کننده‌ای دارد و به علاوه از رونق خوبی هم برخورداراست، اما در مورد صادرات میوه خشک چنین نیست که ما باید با برداشتن این موانع به سمت صادارت میوه خشک مانند صادرات خشکبار قدم‌های جدی‌تری برداریم.

یکی دیگر از مواردی که باعث می‌شود صادرات و نگهداری میوه خشک موانعی داشته باشد، خطر آفت است. برای صادرات میوه خشک لازم است از کانتینرهای یخچال‌دار استفاده شود. این محصول مواد افزودنی و نگهدارنده اندکی دارد و همین موضوع باعث شده که با قرار گرفتن در گرما دچار مشکل شود و باید با کانتینرهای مخصوص حمل شود.صادرات میوه خشک درحال‌حاضر از طریق واسطه‌ها انجام می‌شود برای آنکه صادرکنندگان این محصول بتوانند به شکل مستقیم به صادرات محصولاتشان بپردازند، لازم است دولت حمایت بیشتری از این بخش داشته باشد. البته درحال‌حاضر دولت از این صنعت حمایت می‌کند، اما باید این نکته را در نظر بگیریم که صادرات میوه خشک یک روزه نیست و نمی‌توان گفت با یک روز پیگیری به سرعت صادرات آن رونق می‌گیرد. در صادرات میوه خشک، کیفیت محصول، مشتری و بسیاری مسائل دیگر دخیل است و پیش‎بینی می‌شود تا سال‌های آینده بتواند رونق خوبی پیدا کند. صادرات میوه خشک با توجه به این محدودیت‌ها زمانبر و انرژی‎بر است و علاوه بر ضعف‌های مدیریتی موجود، شرایط ثابتی هم در این صنعت وجود ندارد.

حضور در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی یکی از راه‌های معرفی این محصولات و فراهم کردن شرایط صادراتش به‌شمار می‎رود. این مسیر توسط ما تولیدکنندگان درحال‌انجام و پیگیری است، اما نباید فراموش کرد که مسیر صادرات میوه خشک زمان‌بر است. اقتصاد راه خودش را پیدا می‌کند. اگر بر تامین میوه و صادرات آن نظارت دقیقی هم انجام شود، باز هم به علت سود حاصل از صادرات، باغدار تمایلش به صادر کردن میوه بیشتر است؛ این یعنی هر جایی سود بیشتری باشد اقتصاد به آن سمت حرکت می‌کند و به شکل قانونی یا غیرقانونی محصول صادر می‌شود. افزایش چند برابری قیمت میوه با توجه به کمبود نقدینگی باعث شده که حجم تولید در این صنعت پایین‌ آید.کمبود نقدینگی باعث کم‌شدن نیروی کار شده و تامین ماده اولیه را هم با مشکل مواجه کرده است. کمبود نقدینگی ما را به سمت فروش محصول تنها به شکل نقدی سوق می‌دهد، که این مساله باعث از دست رفتن مشتری‌ها می‌شود. در گذشته اگر یک مشتری داخلی، یک تن میوه خشک می‌خرید، امروز به سبب شرایط حاکم بر بازار، میزان خرید به نصف این میزان رسیده است.

برای رفع موانع موجود بر سر راه تولید و صادرات میوه خشک لازم است دولت بتواند شرایط را فراهم کند و به برداشتن موانع از سر راه صادرکننده کمک کند، درحالی‌که اتخاذ برخی سیاست‌ها نقدینگی را به سمت مسکن، طلا و ... برده که با توجه به این موضوع صادرکنندگان حرفه‌ای از این بازار خارج می‌شوند. اگر صادرکننده در بازار مسکن سود بیشتری از صادرات داشته باشد، سرمایه‌اش را به آن بازار منتقل می‌کند. ثبات شرایط اقتصادی مهم‌ترین انتظار تولیدکننده از دولت است. ثبات شرایط برای صادرکننده بسیار مهم است چراکه صادرکردن یا نکردن یک محصول بستگی به ثبات قیمت آن محصول در بازار داخلی و نرخ ارز برای تامین ماده اولیه دارد. در صنعت میوه خشک در مدت کوتاهی باید محصول را خشک کرد و به کرات دیده می‎شود در این مدت کوتاه به یک‎ باره قیمت‌ها تغییر می‌کند و این مساله باعث آشفتگی در بازار و از دست رفتن مشتریان خارجی می‌شود.

اخبار مرتبط