در نامه معاون اول رئیس‌جمهوری به وزیر «صمت» اعلام شد
ماموریت رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی
آبان سال گذشته مرکز ملی رتبه‌بندی اتاق ایران اعلام کرد که سامانه برخط رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی با هدف یکپارچه‌سازی و تسریع در فرآیند رتبه‌بندی فعالان اقتصادی راه‌اندازی شده و این سامانه اطلاعات اقتصادی دقیق بنگاه‌ها را جمع‌آوری کرده و پس از تحلیل با استانداردهای جهانی و شاخص‌های بومی، رتبه اقتصادی هر بنگاه را تعیین خواهد کرد. راه‌اندازی این مرکز موجب شد تا برای سال‌جاری رتبه‌بندی ۲۰ هزار فعال اقتصادی در دستور کار قرار گیرد و براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته مقرر شد تا موسسات سهم خود را از سهم تعیین‌شده مشخص و اعلام کنند. از سوی دیگر و به منظور رتبه‌بندی فعالان اقتصادی در سال جاری بر این نکته نیز تاکید شد که در راستای تسریع و تسهیل در روند رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی باید دولت و اتاق همگرایی بیشتری داشته باشند و موانع پیش رو را برطرف کنند و در راستای رتبه‌بندی بنگاه‌ها از تمام ظرفیت‌ها استفاده شود. رتبه‌بندی ۲۰ هزار بنگاه اقتصادی برای سال جاری هرچند در دستور کار قرار گرفت و تمام موسسات ملزم به همکاری برای رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی شدند، اما بی‌توجهی نسبت به ظرفیت‌های موجود برای شفاف‌سازی و حمایت از فعالان اقتصادی موجب شد تا پای معاون اول رئیس‌جمهور نیز در این خصوص به میان آید. امین‌الله فرهادی، مدیرعامل مرکز ملی رتبه‌بندی اتاق ایران نیز در این خصوص با اشاره به دستور اسحاق جهانگیری مبنی بر بسترسازی لازم و ایجاد زمینه برای تقویت موضوع رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی، می‌گوید: در پی گزارش اتاق ایران به معاون اول رئیس‌جمهور در مورد خدمات مرکز ملی رتبه‌بندی و اعلام آمادگی برای ارزیابی و رتبه‌بندی فعالان اقتصادی، همچنین ابراز نگرانی از بی‌توجهی نسبت به ظرفیت‌های موجود برای شفاف‌سازی و حمایت از فعالان اقتصادی، با دستور معاون اول مقرر شد وزارت صنعت، معدن و تجارت الزامات و مشوق‌های لازم را برای توسعه فعالیت‌ها در این حوزه فراهم کند. در این نامه تاکید شده که وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری اتاق ایران و سایر دستگاه‌های مربوطه اقدامات لازم برای توسعه رتبه‌بندی را پیگیری کند.
به‌گفته مدیرعامل مرکز ملی رتبه‌بندی اتاق ایران، این مرکز فهرستی از الزامات و مشوق‌های رتبه‌بندی را آماده کرده که در مسیر تصویب قرار دارد. طبق این فهرست بنگاه‌های اقتصادی در صورت حضور در فرآیند رتبه‌بندی، خدمات قابل‌توجهی از سوی اتاق ایران و دستگاه‌های اجرایی کشور دریافت خواهند کرد.
اما به گفته فعالان اقتصادی رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی یکی از پیش‌نیازهای رقابتی شدن اقتصاد است که باید فرهنگ آن در کشور توسعه یابد. فعالان بخش خصوصی بر این نکته نیز تاکید می‌کنند که رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی یکی از مسیرهای رقابتی شدن فضای اقتصاد محسوب می‌شود و پارلمان بخش خصوصی به‌عنوان نهادی آسیب‌دیده از فضای غیررقابتی و غیرشفاف در چند دهه گذشته، اعتقاد دارد در فضای فعلی مهم‌ترین اهرمی که می‌تواند فضای کسب و کار کشور را بهبود بخشد، شکل‌گیری فضای رقابتی است. فعالان اقتصادی معتقدند در کشورهای پیشرفته که توسعه آنها معلول ایجاد فضای رقابتی بوده، انواع این رتبه‌بندی‌ها در داخل کشورشان وجود دارد. حتی موسساتی در جهان فعالیت می‌کنند که کارشان رتبه‌بندی اعتباری بنگاه‌هاست تا نتایج آنها ملاکی برای ارائه خدمات مختلف از سوی بانک‌ها و بیمه‌ها به بنگاه اقتصادی قرار گیرد.
الگوی رتبه‌بندی
حال با توجه به نامه معاون اول رئیس‌جمهور به رضا رحمانی به منظور اولویت‌های رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی این سوال مطرح می‌شود که چه مولفه‌هایی برای رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی در نظر گرفته شده است. در این خصوص واحد نظارت و ارزیابی مرکز ملی رتبه‌بندی اتاق ایران اعلام کرده به منظور رتبه‌بندی بنگاه‌های اقتصادی پس از مطالعه و بررسی مدل‌ها و الگوهای رتبه‌بندی مطرح خارجی و داخلی، به‌روزرسانی و ارتقای الگوی رتبه‌بندی فعالان اقتصادی را در دستور کار قرار داده است. به این منظور نیز چهار مولفه «مدیریت و صلاحیت حرفه‌ای»، «محیط رقابتی و موقعیت کسب‌وکار»، «مشتری‌مداری و مسوولیت اجتماعی» و «توان اقتصادی و ریسک‌پذیری مالی» برای رتبه‌بندی بنگاه‌ها پیش‌بینی شده است که مجموع امتیاز کسب شده در این ۴ مولفه رتبه کسب‌وکار بنگاه را تعیین می‌کند که پس از تاثیرگذاری متعادل‌سازها، رتبه نهایی بنگاه تحت عناوین AAA تا C اعلام می‌شود. از سوی دیگر در این فرمول ارائه الگوی به‌روزرسانی شده نزدیک‌تر شدن به الگوهای استاندارد بین‌المللی، افزایش دقت، کاهش خطای محاسباتی و امکان اعلام رتبه بنگاه در هر یک از مولفه‌های چهارگانه است که پس از دریافت نظرات ذی‌نفعان فرآیند تصویب و ابلاغ آن انجام خواهد شد.
اما از مزایای این سامانه می‌توان به نظارت بر خط، دسترسی و کاربری آسان، تحلیل سیستماتیک داده‌ها، ایجاد پایگاه اطلاعاتی بر خط، کاهش بوروکراسی اداری و ده‌ها مورد دیگر اشاره کرد. در حال حاضر این سامانه به سامانه کارت بازرگانی هوشمند و سامانه اعتبارسنجی بانک مرکزی متصل است و در آینده نزدیک به سایر سامانه‌های اقتصادی مرتبط از قبیل سامانه گمرک، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان امور مالیاتی، اداره ثبت شرکت‌ها و... متصل خواهد شد. مرکز ملی رتبه‌بندی اتاق ایران همچنین در این خصوص تاکید کرد که با توجه به اهمیت و قدمت موضوع رتبه‌بندی در کشور و نیز در سطح بین‌المللی، ضرورت دارد که پایگاهی جامع در راستای جمع‌آوری، تحلیل و اعلام رتبه سالانه فعالان اقتصادی در دسترس همگان قرار گیرد تا علاوه بر آنکه فعالان اقتصادی بر اساس معیارهای ملی و بین‌المللی دسته‌بندی شوند شرایط برای به وجود آمدن شفافیتی که لازمه تجارت سالم است نیز فراهم شود.
ارسال نظر