بحران انرژی باعث رونق انرژیهای تجدیدپذیر میشود
نهاد مزبور با اشاره به هدف تعریفشده در توافقنامه آبوهوایی ۲۰۱۵ پاریس برای جلوگیری از فاجعه زیستمحیطی، اضافه کرد که این مساله به زنده نگهداشتن احتمال محدودیت گرمایش جهانی تا ۵/ ۱درجه سانتیگراد کمک میکند. براساس این گزارش، حمله روسیه به اوکراین، باعث بحران انرژی در سراسر جهان شد و کشورهای اروپایی وابسته به منابع انرژی روسیه را واداشت تا به منابع جایگزین رویآورند. آژانس بینالمللی انرژی اعلام کرد که میزان ظرفیت انرژی تجدیدپذیر افزودهشده در اروپا بین سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۷، دوبرابر دوره پنجساله قبلی است. گزارش آژانس حاکی است کشورهای عضو اتحادیه اروپا باید از نیروی بادی و خورشیدی با سرعت بیشتری بهره گیرند؛ اگر قرار باشد بهسرعت فرآیند دریافت مجوزها را ساده کنند. در این گزارش همچنین قید شده است که چین احتمالا در پنجسال آینده تقریبا نیمی از ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر جهانی و جدید را به خود اختصاص دهد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بینالمللی انرژی گفت: انرژیهای تجدیدپذیر بهسرعت گسترش یافتند، اما بحران جهانی انرژی آن را وارد فاز جدید و فوقالعاده رشد کرد؛ زیرا کشورها به دنبال سرمایهگذاری مزایای امنیت انرژی خود هستند. وی با اشاره به اینکه جهان قرار است در پنجسال آینده به اندازه ۲۰سال گذشته انرژیهای تجدیدپذیر ذخیره کند، یادآوری کرد: این نمونهای بارز از این مساله است که چگونه بحران انرژی فعلی میتواند نقطه عطفی تاریخی به سوی سیستم انرژی پاکتر و ایمنتر در جهان باشد.
زمستان سخت لهستان در برابر باد سیبری و تنگنای انرژی
در خبرها آمده بود که لهستانیها برای جبران کمبود انرژی برق خود محدودیتهای عجیبی همچون ممنوعیت شارژ تلفن همراه در محل کار و... را وضع کردهاند؛ برنامههایی که متاثر از کاهش شدید منابع انرژی در اروپا در دستور کار قرار گرفته و البته تنها بخش کوچکی از برنامههای بزرگتر مدیریت مصرف انرژی در این کشور است. قیمت بالای زغالسنگ از یکسو و کمیاب شدن گاز طبیعی از سوی دیگر، در کنار محدودیتهایی که برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر وجود دارد، زمستان سختی را پیشروی لهستان قرار داده است؛ کشوری که در فصل زمستان در معرض بادهای سردی قرار دارد که از سیبری به این منطقه میرسند.
همچنین براساس گزارش روزنامهRzeczpospolita دولت لهستان به ادارات دولتی ابلاغ کرده است که پرسنل اداری حق ندارند هنگام حضور در اداره از برق آن برای شارژ کردن تلفن همراه خود استفاده کنند. آنها همچنین اجازه استفاده از کتریهای برقی، کولر و یخچال را ندارند؛ اقداماتی که البته تمام برنامههای مدیریتی لهستان برای مهار بحران انرژی نیست و در این کشور مجموعه اقدامات گستردهای برای این شرایط در نظر گرفته شده است. لهستان که در مرکز اروپا واقع است، از جمله کشورهایی است که در سالهای گذشته تلاشهای فراوان برای کربنزدایی انجام داد و میزان وابستگی خود به سوختهای فسیلی را از ۶/ ۸۶درصد در سال ۲۰۱۰ به ۸/ ۷۰درصد در سال ۲۰۲۱ رساند.
بحران انرژی کنونی که در پی بحران اوکراین شدت یافته و سراسر اروپا را در برگرفته، در حالی متوجه لهستان نیز شده است که این کشور براساس اهداف بیطرفی آبوهوایی اتحادیه اروپا باید تا سال ۲۰۵۰ میزان وابستگی خود به سوختهای فسیلی را بهشدت کاهش میداد. به بیان دیگر، اکنون کارشناسان پیشبینی میکنند که به احتمال زیاد بحران انرژی سال ۲۰۲۲، لهستان را از مسیر گذشته خارج خواهد کرد و مصرف سوختهایی همچون زغالسنگ را بهشدت در این کشور افزایش خواهد داد. در شرایطی که لهستان رکود اقتصادی بیسابقهای را تجربه میکند، فقر انرژی نیز به مشکلات اقتصادی این کشور افزوده شده و مدیریت و تامین انرژی کافی برای فصل سرد را در این کشور با چالشهای فراوانی روبهرو کرده است.
در حالی اتحادیه اروپا در چارچوب برنامههای اقلیمی خود برای سال ۲۰۳۰ میلادی، کشوری همچون لهستان را تحت فشار قرار داده که جنگ روسیه و اوکراین تامین گاز طبیعی از خارج را برای لهستان دشوار کرده است و بخش عمدهای از انرژی این کشور از طریق زغالسنگ تولید میشود؛ وضعیتی که به نظر میرسد برای لهستان چارهای جز افزایش میزان تولید انرژی از طریق زغالسنگ باقی نگذاشته است. قبل از حمله روسیه به اوکراین گاز طبیعی بهعنوان راهکار جایگزین برای دور شدن از زغالسنگ در کشورهایی مانند لهستان مطرح بود؛ اما در شرایط کنونی بهواسطه قیمت بالای گاز طبیعی در اروپا و از همه مهمتر نایاب شدن آن، چنین اتفاقی زیر سوال رفته است.
با این حال، تاکید بر استفاده بیشتر از زغالسنگ نیز مشکلات خاص خود را دارد و زغالسنگ در ماههای اخیر با افزایش قیمت قابلتوجهی روبهرو شده است. در واقع، قیمت زغالسنگ که در سال ۲۰۲۱ نیز در حال افزایش بود، پس از حمله روسیه به اوکراین با افزایش قیمت سهبرابری روبهرو شد. با توجه به اینکه ورشو بسیار پیشتر از اتحادیه اروپا واردات زغالسنگ از روسیه را ممنوع کرد و از سوی دیگر بیش از ۲۰درصد از ذخایر زغالسنگ این کشور از طریق واردات از روسیه تامین میشود، اکنون میتوان گفت افزایش قیمت زغالسنگ در کنار عرضه محدود آن امنیت انرژی لهستان را متزلزل کرده است.
برنامه لهستان برای توسعه نیروگاههای هستهای
در همین راستا دولت قراردادی با شرکت وستینگهاوس آمریکا برای ساخت نیروگاههای هستهای در لهستان امضا کرده است و براساس استراتژی انرژی دولت لهستان، این کشور قصد دارد ۶رآکتور انرژی هستهای با ظرفیت مجموع ۶ تا ۹گیگاوات بسازد. همچنین توسعه انرژیهای زیستی، توسعه برای بهرهبرداری از هیدروژن سبز که قرار است تا سال ۲۰۴۰ لهستان سالانه حداقل یکمیلیون تن هیدروژن سبز تولید کند و توسعه نیروگاههای بادی فراساحلی از دیگر برنامهها و اقداماتی است که اکنون در این کشور برای مقابله با محدودیتهای انرژی در دستور کار قرار گرفته است. در کنار همه اینها، دولت در تلاش است با اعطای یارانه به خانوادههایی که برای سوخت زمستان از زغالسنگ استفاده میکنند، به پایداری شبکه برق این کشور کمک کند.