آیا نمایش فیلم‌ها برای خانواده‌ها اختصاصی می‌شود؟
ترفند تازه برای رونق بازار سینما
به‌عنوان نمونه تبلیغات فیلم‌های سینمایی در تلویزیون به برخی محصولات و آن هم در تعداد محدود پخش آنونس خلاصه می‌شد، اکنون به مراتب کمتر از قبل شده و به‌صورت موردی برخی فیلم‌ها می‌توانند از این ظرفیت استفاده کنند و عملا امکان تبلیغات برای فیلم‌ها به شکل فراگیر در تلویزیون فراهم نیست. درواقع اگر هفت خوان رستم پشت‌سر گذاشته شود و آنونس یک فیلم بتواند مجوز پخش در تلویزیون را بگیرد و در عین حال ستاره فیلم از منظر تلویزیون ممنوع‌التصویر نباشد و با حذف این ستاره از آنونس، کارکرد تبلیغاتی آنونس بی‌اثر نشود، باید امید داشت که خود فیلم در نهایت تایید شود.
این وضعیت باعث شد گروهی از تهیه‌کنندگان از طیف‌های مختلف فکری نسبت به عملکرد رسانه ملی در این زمینه اعتراض کنند و از آن جمله محمدحسین فرحبخش در نامه‌ای خطاب به عبدالعلی علی عسگری، رئیس سازمان صداوسیما نوشت: «...مگر مصوبه شورای عالی امنیت ملی این نیست که تلویزیون فیلم‌های سینمای ایران را تبلیغ کند تا مانع توجه و گرایش مردم به شبکه‌های ماهواره‌ای معاند شود؟ پس چرا مدیران سازمان به بهانه‌های مختلف از اجرای این مصوبه خودداری می‌کنند؟... در جهت اصلاح امور، مردانه وارد صحنه شوید.»
راهکار تازه برای جلب خانواده‌ها
سالن‌های سینمای ایران پس از چهار ماه تعطیلی متاثر از شیوع کرونا، جزو آخرین مجموعه‌هایی بودند که مجوز بازگشایی با ۵۰ درصد ظرفیت را یافتند. این تصمیم مصادف با شروع اوج‌گیری مجدد شیوع کرونا در ایران و افزایش تعداد قربانیان این ویروس مرگ آفرین در ایران شد. با وجود آنکه فیلم‌هایی چون «شنای پروانه» و «خوب بد جلف ۲: ارتش سری» به‌عنوان دو فیلمی که پیش‌بینی فروش چند 10 میلیاردی درباره آنها می‌شد، برای بازگرداندن مخاطب در سالن‌های سینما اکران شدند، نتیجه چیزی دور از انتظار سالن‌داران و مطابق با پیش‌بینی کارشناسان بود.
از سوی دیگر در چارچوب اکران فیلم‌های خارجی، فیلم‌های «بین ستاره‌ای» به کارگردانی کریستوفر نولان، «جوکر» به کارگردانی تاد فیلیپس، «۱۹۱۷» به کارگردانی سم مندس و «احضار ۲» به کارگردانی جیمز وان، روی پرده بزرگ شماری از پردیس‌های تهران بدون خرید کپی رایت اکران شده‌اند که منجر به اعتراض یکی از تهیه‌کنندگان شد و آن را مصداق دزدی خواند. هیچ یک از این فیلم‌ها به تازگی اکران نشده یا آثار نادیده‌ای به خصوص برای مخاطبان حرفه‌ای سینما نیستند؛ اما تجربه اصلی تماشای فیلم روی پرده، با تماشا در تلویزیون یا کامپیوتر متفاوت است و گروهی از تماشاگران حرفه‌ای سینما می‌کوشند فیلم‌ها را روی پرده ببرند و در سالن سینما برای درک بهتر و لذت بیشتر تماشا کنند.
در کنار اکران فیلم خارجی، اکران فیلم‌های تازه ایران نیز تداوم یافت؛ هرچند برخلاف گذشته که برای اکران فیلم کشمکش بود، اکنون بر سر اکران نکردن فیلم دعوا است و فیلم‌هایی که در این شرایط اکران می‌شوند، کمترین شانسی برای بازگشت سرمایه ندارند. تداوم این وضعیت باعث شد تا سالن‌داران، قید حمایت اندک دولتی را بزنند و اخراج مرحله به مرحله کارکنان‌شان را در دستور کار قرار دهند که در بخش خصوصی تا ۸۰ درصد و در حوزه هنری تا ۳۰ درصد تحقق یافت.
سینما آزادی به‌عنوان پرفروش‌ترین سینمای غیرخصوصی، با اخراج ۵۰ نفر از پرسنلش کوشیده ماه‌های آینده را ادامه دهد و این وضعیت در سالن‌های خصوصی شدیدتر است؛ به‌گونه‌ای‌که چندی پیش مدیر یکی از سالن‌های خصوصی به «تابناک» گفت در همه بخش‌ها از گیشه بلیت فروشی تا کنترلچی، تعدیل نیرو کرده و پرسنلش به کمتر از انگشتان دو دست رسیده و تاکید کرد، همین گروه نیز در صورت تداوم وضعیت تعدیل خواهند شد. با این اوصاف ظاهرا هیچ راهکاری برای تداوم حیات سالن‌های سینما در دوران کرونا به‌عنوان روش موثر وجود ندارد، اما همچنان با ابتکارعمل می‌توان پرژکتورهای سالن‌های سینما را روشن نگه داشت.
یکی از این ابتکارعمل‌ها می‌تواند فعال‌سازی اکران‌های خانوادگی یا اکران‌های خصوصی باشد. بر اساس این روش، سالن‌های سینما می‌توانند برنامه‌ای برای اکران خصوصی داشته باشند. بر این مبنا، اشخاص با پرداخت مبلغی معادل 5 تا 10 درصد قیمت کل بلیت‌های یک سالن سینما که حدود 8 تا 40 صندلی بسته به ابعاد سالن (150 تا 400 صندلی می‌شود)، می‌توانند یک سالن را با بستگان یا نزدیکان به شکل دربست در اختیار داشته باشند و سینمادار فیلم درخواستی‌شان را نمایش دهد. در این طرح حتی یک زوج یا یک خانواده پنج نفره با تقبل هزینه نه چندان زیاد می‌توانند یک اکران خصوصی با پرده بزرگ داشته باشند که تجربه شگفت انگیزی است.
این طرح که می‌تواند بخشی از ضرر سالن‌های سینما را جبران کند، نه‌تنها در دوران شیوع کرونا فضایی امن برای اکران فیلم برای جمع‌ها و گروه‌ها فراهم می‌آورد، بلکه سانس‌های خالی سالن‌های سینما را که بسیاری اوقات برپا نمی‌شود نیز فعال می‌کند. این طرح می‌تواند نه‌تنها بازدهی اقتصادی مناسب برای سالن‌های سینما در این دوران فراهم آورد، بلکه حتی در دوران پس از کرونا نیز قابل اجرا است و می‌تواند یکی از بسترهای تازه برای توسعه روش‌های عرضه فیلم و کسب درآمد فیلم‌ها باشد.
