اقتصاد و فرهنگ دانش‌بنیان
حال باید دید که اهمیت صنایع فرهنگی و تولیدات فرهنگی به عنوان یکی از مصادیق و نمونه‌های بارز صنایع خلاق و دانش‌بنیان چیست. نخستین دلیل در اهمیت تولید کالاهای فرهنگی، گستردگی جامعه مخاطب است. در حالی که بسیاری از تولیدات صنایع مختلف قشر خاص یا محدودی از جامعه را در بر می‌گیرند، تولیدات فرهنگی از عمومیت و شمولیت وسیع‌تری برخوردار هستند. کالاهای فرهنگی نظیر کتاب، فیلم، مطبوعات، موسیقی، بازی‌های رایانه‌ای، نوشت‌افزار و اسباب‌بازی از جمله کالاهای فرهنگی هستند که محدود به سن خاصی نیستند و همه اقشار و سنین از خردسالی تا کهنسالی را با هر سطح از تحصیلات و رفاه اجتماعی در بر می‌گیرند. دومین دلیلی که موجب می‌شود کالاهای فرهنگی را کالاهایی مهم و استراتژیک تلقی کنیم میزان اثرگذاری آنها بر جامعه مخاطب است. همان‌گونه که اشاره شد کالاهای فرهنگی حامل معنا و دارای بار معنوی خاصی هستند که می‌توانند بر اصول عقاید، باورها و هنجار‌های مصرف‌کننده اثرگذار باشند. هر عقل سلیمی می‌پذیرد که میزان اثرگذاری یک کتاب یا فیلم یا بازی رایانه‌ای بسیار عمیق‌تر و ماندگار‌تر از تاثیر یک کالای صرفا تجاری است. از این منظر صادرات کالاهای فرهنگی، مترادف با صادرات تفکر و اندیشه است. در اهمیت کالاهای فرهنگی همین بس که چندی پیش مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره ضرورت صدور فرهنگ اروپایی به سراسر دنیا سخن گفت.
قطعا این صدور فرهنگ از طریق صادرات کالاهای فرهنگی همچون فیلم و کتاب و موسیقی و بازی‌های رایانه‌ای و... صورت می‌گیرد که به‌صورت مستقیم یا تلویحی و ضمنی، مروج فرهنگ غربی هستند. یکی از چشم‌انداز‌ها و اهداف آرمانی تاسیس موسسات، کمپانی‌ها و شرکت‌های فرهنگی و هنری از جمله هالیوود، والت دیزنی، بریتیش کانسل و... تعریف استاندارد‌های نوین اما نه به معنای واقعی کلمه جهانی‌‌‌‌سازی (Globalization) بلکه غربی‌سازی (Westernization) یا آمریکایی‌سازی (Americanization) سبک زندگی مردم دنیاست. نگاهی به تعریف واژه «Disneyfication» در فرهنگ‌های زبان انگلیسی که از دو واژه «Walt Disney» و «Fication» تشکیل شده موید این امر است و نکته جالب توجه‌تر اینکه بیش از نیم قرن از وضع این واژه می‌گذرد. سومین دلیل بر اهمیت تولید محصولات فرهنگی، بُعد اقتصادی آن است. همان‌گونه که اشاره شد مخاطب کالاهای فرهنگی طیف وسیعی از جامعه است. همین امر موجب می‌شود بازار چند ده‌میلیونی در داخل کشور و چند صد‌میلیونی در خارج کشور در صورت تولید محصولات با کیفیت و مخاطب‌پسند، مستعد پذیرش و مصرف اینگونه کالاها باشند.
همواره یکی از منویات مقام معظم رهبری که بارها از جمله در دیدار اخیر با کارگزاران نظام به صراحت به آن اشاره فرمودند پرهیز از خام‌فروشی و در نهایت پلمپ چاه‌های نفت از طریق صادرات محصولات جایگزین است. باتوجه به غنای تمدنی و استعداد و پتانسیل منحصر به فرد ایران در زمینه‌های فرهنگی، می‌توان بر روی صنایع فرهنگی و تولید محصولات فرهنگی دانش‌بنیان به عنوان یکی از جایگزین‌های نفت سرمایه‌گذاری ویژه‌ای کرد. شایسته است مسوولان اهتمام ویژه‌ای به مقوله صنایع فرهنگی به عنوان نمونه بارز صنایع خلاق و به تبع آن تولید و صادرات محصولات و کالاهای فرهنگی داشته باشند. بدیهی است در صورت تحقق این مهم گام بزرگی به سوی جلوگیری از خروج ارز و ارزبری از یک سو، و واردات ارز و ارزآوری از سوی دیگر برداشته خواهد شد.
