از فروشگاه همه چیز به شرکت همه چیز

این جمله بزوس از شخصیت خود او نشات می‌گیرد. ارزش‌های آمازون همان اصول کسب‌وکار بزوس هستند که در طول بیش از دو دهه وفادار ماندن به حاشیه سود کم و بدبینی شدید نسبت به دنیای بیرون، مدل‌سازی شده‌اند. به این ترتیب، کل شرکت با مغز او چارچوب‌بندی شده است. جف ویلک، مدیر عملیاتی، با تایید این موضوع می‌گوید: «جف هر روز در حال یادگیری بود. او از هر کدام از ما که در حوزه خاصی تخصص داشت، چیز تازه‌ای یاد می‌گرفت و بهترین بخش‌هایی که یاد گرفته بود را در مدل ذهنی خودش ترکیب می‌کرد. بعد انتظار می‌رفت همه تا جایی که می‌توانند مثل جف فکر کنند.»

مدیران ارشد آمازون همواره رفتار شبه بزوس را مدل‌سازی می‌کردند. ریتم‌های آمازون همان ریتم‌های بزوس هستند و رسومی که در این شرکت وجود دارد، با شکلی که او ترجیح می‌دهد اطلاعات را پردازش کند و از زمانش بیشترین استفاده را کند، تطبیق دارند.

بزوس مثل یک استاد شطرنج است که به‌طور همزمان بازی‌های بی‌شماری انجام می‌دهد. بعضی از بازی‌های شطرنج، توجه بیشتری را می‌طلبند. بزوس برای کسب‌وکارهای تازه‌‌تر آمازون مثل آمازون وب سرویس و کیندل، وقت بیشتری صرف می‌کند. در این بخش‌ها سطح استرس کارکنان هم بالاتر است.

واحدهای مختلف آمازون هفته‌ای یک بار با مدیران مستقیم خود جلسه برگزار می‌کنند تا داده‌های مهم مربوط به کسب‌وکارشان را مرور کنند. این داده‌ها فقط برای این بررسی می‌شوند که مشخص شود چه کارهایی انجام شده و چه کارهایی به شکست خورده است، رفتار مشتریان چگونه بوده، و در نهایت تاثیر آنها بر عملکرد کلی شرکت چه بوده است. دیو کاتر که چهار سال در آمازون به‌عنوان مدیر بخش‌های مختلف کار کرده، می‌گوید: «برای کارکنان این جلسات گاهی خیلی ترسناک هستند. تیم اجرایی شما را مجبور می‌کند به اعداد و ارقام نگاه کنید و هر سوالی که در مورد هر اتفاق جزئی از شما می‌پرسند، جواب دهید.»‌

بزوس خودش در این جلسات شرکت نمی‌کند، اما حضورش همیشه و همه جا در شرکت حس می‌شود. به‌عنوان مثال، بعد از بحران ارسال ایمیل‌های تبلیغاتی شخصی به مشتریان، بازاریابی ایمیلی تحت نظارت مستقیم خودش قرار گرفت. او با دقت کارهایی را که برای فیلتر کردن پیام‌های ارسالی به مشتریان انجام می‌شد، زیر نظر داشت.

  آینده آمازون

وقتی خودتان را در قالب جهان‌بینی جف بزوس قرار دهید و سپس موفقیت‌ها و شکست‌های آمازون را طی دو دهه نخست فعالیت این شرکت ارزیابی کنید، به راحتی می‌توانید آینده آن را پیش‌بینی کنید. پاسخ به هر سوالی که در مورد فعالیت آینده این شرکت به ذهن می‌رسد، تقریبا «بله» است.

آیا طرح ارسال کالای رایگان در همان روز یا فردای روز سفارش، برای اعضای سرویس پرایم ممکن خواهد شد؟ بله، آمازون در هر منطقه شهری مشتری دارد و با استقرار مراکز تامین و تدارک در خارج هر شهر، این موضوع در نهایت عملی خواهد شد. هدف بزوس همواره این بوده که خرید آنلاین و ارسال محصولات و خدمات برای مشتریان را تا حد ممکن راحت کند.

آیا ممکن است آمازون روزی وسایل حمل و نقل اختصاصی خودش را برای ارسال کالا داشته باشد؟ بله، چون کنترل آخرین مرحله ارسال کالا به مشتری، به تحقق چشم‌‌انداز این شرکت در برآورده کردن دقیق‌ترین تعهدات خود نسبت به مشتری، کمک می‌کند.

آیا آمازون گوشی موبایل یا ست‌تاپ باکس اینترنتی خودش را معرفی خواهد کرد؟ بله، چون این شرکت می‌خواهد سرویس‌های خودش را در کلیه ابزارهای متصل به اینترنت ارائه کند تا مشتریان صرفا به سخت‌افزار دیگر شرکت‌های رقیب متکی نباشند.

آیا آمازون به جز کشورهای فعلی، فعالیت‌های خود را به کشورهای دیگر هم توسعه می‌دهد؟ بله، هدف بلندمدت بزوس این است که همه چیز را در همه جا بفروشد.

آیا آمازون همواره محصولات خود را از تولید‌کننده‌ها تهیه خواهد کرد؟ نه، ممکن است روزی برسد که با پرینتر سه بعدی آنها را در مراکز تامین و تدارک خودش چاپ کند.

آیا مقاماتی که مخالف تشکیل اتحادیه‌های بزرگ هستند، در کار آمازون و قدرت بازار آن موشکافی و کارشکنی می‌کنند؟ بله، این احتمال وجود دارد، چون این شرکت همواره در حال رشد انحصاری در بازارهایی مثل کتاب و لوازم الکترونیکی نفوذ دارد و رقبا را یکی پس از دیگری کنار می‌زند.

اینها رویاهای هیجانی نیستند و ناگزیر اتفاق می‌افتند. پیش‌بینی اینکه جف بزوس کاری که همواره انجام داده را ادامه خواهد داد، کار آسانی است. او تلاش برای سریع‌تر حرکت کردن را ادامه خواهد داد، از کارکنانش بیشتر کار خواهد کشید، ریسک‌های جسورانه‌تری خواهد کرد و نوآوری‌های بزرگ و کوچک را دنبال خواهد کرد تا چشم‌انداز بزرگی که برای آمازون دارد، محقق شود؛ اینکه آمازون فقط یک فروشگاه همه چیز نباشد، بلکه در نهایت به یک «شرکت همه چیز» تبدیل شود.آمازون شاید جذاب‌ترین شرکتی باشد که تاکنون وجود داشته و این تازه شروع کارش است. این شرکت هم رسالت معنوی دارد و هم طمع مادی. در تاریخ کسب‌وکار و امور انسانی، این ترکیب همواره نیرومند بوده است. بزوس زمانی در مناقشه‌ای که با یکی از ناشران کتاب داشت، گفته بود: «ما یک مزیت بزرگ تنها نداریم. بنابراین باید طناب خیلی از مزیت‌های کوچک را ببافیم.»

آمازون همچنان در حال بافتن این طناب است. آینده این شرکت یعنی ادامه بافتن و رشد کردن و به نمایش گذاشتن بی‌رحمی ذاتی بنیان‌گذار شرکت و چشم‌انداز او. این رشد و توسعه تا زمانی که بزوس در صحنه هست یا کس دیگری باقی نمانده که راه او را دنبال کند، ادامه خواهد یافت.

اخبار مرتبط