برای صدساله شدن نخست باید متولد شد
راهنمای مدیریت در سازمانهای هدفمحور
امروزه اگرچه سیستمهای مدیریت مسوولیتپذیر در بسیاری از سازمانها و شرکتها در حال پیاده شدن هستند، اما جنبه الزامی ندارند و وجود آنها به معنای مسوولیتپذیری بالا و دغدغهمند بودن رهبران سازمانها در خصوص مسائل اجتماعی و حاکمیتی و زیستمحیطی است.
۱۰ سال پیش بود که کتابی به قلم دکتر تان از اساتید MIT و از بنیانگذاران مؤسسه مشاغل خوب منتشر شد به نام «مشاغل خوب: شرکتهای بزرگ چگونه به کارهایشان معنا ببخشند» که در آن به چهار انتخاب عملیاتی پیش روی شرکتها اشاره شده است. این انتخابها در مجموع باعث میشوند تا کارکنان به شکل بهتری کار کنند و عملکرد مطلوبتری از خود ارائه دهند. این چهار انتخاب عبارتند از:
تمرکز و سادهسازی: اگر میخواهید جلوی فعالیتهای زائد و بیفایده را در شرکتتان بگیرید، باید بر سادهسازی فرآیندها و متمرکز شدن بر فعالیتهای اصلی و کلیدی سرمایهگذاری کنید و بدین ترتیب است که میتوان بار کاری را که قرار است بر کارکنان وارد آید پیشبینی و برای مدیریت هر چه بهتر آن برنامهریزی کرد.
استانداردسازی و قدرتبخشی: یکی از کارکردهای مدیران این است که فرآیندهای تکراری و دائمی شرکتهای زیر نظر خود را به شکل موثر و همگونی تنظیم و استانداردهای مشخصی را برای اجرای این فرآیندها تعریف کنند. علاوه بر این، لازم است که به کارکنان این اختیار و قدرت داده شود تا خودشان دست به تصمیمگیری بزنند و اقداماتی را صورت دهند که در نهایت به جلب رضایت حداکثری مشتریان منجر شود.
آموزشهای دائمی و هدفمند: در هر شرکتی ما با دو نوع مشاغل روبهرو هستیم: یکی مشاغلی که در تماس مستقیم با مشتریان قرار دارند و دوم مشاغلی که در آنها خبری از تماس مستقیم با مشتریان نیست که آموزش کلیه افراد در هر دوی این بخشها ضروری است تا بدین ترتیب بتوان امکان هماهنگسازی کارکنان با خواستهها و انتظارات و سلایق بهسرعت در حال تغییر مشتریان را فراهم ساخت.
کار کردن همراه با استراحت و تفریح: در گذشته تصور عمومی بر این بود که هر چقدر با جدیت و مداومت بیشتری کار کنند و حتی ناهارشان را همزمان با کار کردن میل کنند درجات بالاتری از بهرهوری را از خود نشان خواهند داد. در چنین تفکراتی هیچگونه جایگاهی برای استراحت کارکنان در ساعات کاری و تفریح کردن در محیط کار وجود نداشت. این در حالی است که در الگوهای نوین کار کردن به موضوع استراحت و تفریح کارکنان در محل کار توجه زیادی شده است، چرا که مشخص شده کارکنانی که در ساعات کاریشان چنددقیقهای را صرف استراحت و تفریح میکنند از بهرهوری و کارآمدی بسیار بالاتری برخوردارند. به همین دلیل هم لازم است که مدیران و رهبران سازمانی برنامه مشخصی برای در نظر گرفتن وقت استراحت و تفریح کارکنان خود تدوین و به بهترین شکل ممکن آن را اجرایی کنند، البته به شرطی که این استراحت و تفریح لطمهای به انجام وظایف کاریشان وارد نکند. چگونه با وجود کموکاستیهای بسیار بتوانیم سازمانهای هدفمحور را مدیریت کنیم؟
هیدی هکیمر، مدیرعامل شرکت سوئدی Oatly و از سخنرانان همایش سالانه کسبوکارMIT، در سال ۲۰۲۳ گفته که شرکتها و سازمانها به شدت نیازمند دانستن این واقعیت هستند که در دنیای پر از ابهام و کموکاستی مشغول فعالیت هستند و در همین دنیای پر از نقص و چالش است که باید به سمت هوشمندتر شدن، شجاعتر شدن، نوآورتر شدن و بهترشدن دائمی و فزاینده گام بردارند. علاوه بر خلاقیت داشتن و نوآور بودن باید شجاع هم بود و در زمان برنامهریزی برای آینده و پانهادن به مسیرهای ناشناخته و پرخطر هیچ تردید و هراسی به دل راه نداد و باثبات قدم به سمت جلو حرکت کرد. هوشمند بودن نیز از دیگر ملزومات کلیدی برای ایجاد و تقویت سازمانها و شرکتهای هدفمحور محسوب میشود که به معنای استفاده حداکثری و هدفمند از تکنولوژیهای دیجیتال بهخصوص هوش مصنوعی است. در این میان، عمل به سه توصیه زیر میتواند به مدیران و رهبران سازمانها و شرکتهای هدفمند و آنهایی که دغدغههای زیستمحیطی، اجتماعی و حاکمیتی دارند کمک کند تا در راستای ایجاد و تقویت شرکتهای هدفمحوری که در خدمت توسعه پایدار هستند کمک کند:
برای شرکتهای خود اهداف معنادار و اصیل تعریف کنید که چیزهایی فراتر از کسب سود و منفعتطلبی صرف هستند. بعد از تعریف چنین هدفهایی نیز باید در راستای اجرای دقیق و درست آنها گام بردارید و اقدامات صورت گرفته در این خصوص را با دقت مورد سنجش و اندازهگیری قرار دهید و در تمام این مراحل هم علاوه بر منافع شرکتتان به منافع جامعه، محیطزیست و حاکمیت نیز توجه ویژهای داشته باشید.
در زمینه عمل به وظایف و مسوولیتهای زیستمحیطی، اجتماعی و حاکمیتی شرکت خود به طور مستقیم و پیوسته از مردم بهعنوان ذینفعان اصلی آنچه شرکتتان انجام میدهد نظرخواهی کرده و به نظرات و پیشنهادهای آنها ترتیب اثر دهید و از برونسپاری فعالیتهای مرتبط با ESG هراس نداشته باشید. بدانید هر هزینهای که صرف این گونه فعالیتها میشود سرمایهگذاریهای بلندمدتی است که منافع حاصل از آن به تمام جامعه و شهروندان و البته خود شرکت خواهد رسید.
شرکتهای هدفمحور و آنهایی که به دنبال توسعه پایدار و واقعی هستند، بیش از هر چیزی به مدیریت درست و اصولی و همچنین تکنولوژیهای نوین نیازمندند و با در اختیار داشتن چنین ابزارهایی است که میتوان به تحقق آرمان بزرگی به نام مدیریت سازمانهای هدفمحور و متعهد به توسعه پایدار امیدوار بود.