شناسایی دو مخاطره نفتی در پایتخت
از طرفی با توجه به حادثه انفجار سال ۹۹ انبار نفت در شهر بیروت، مخاطره آتشسوزی با وجود انبار نفت شهران در پایتخت را نباید از نظر دور داشت. این حوادث غیر قابل پیشبینی هستند، اما میتوان با تدابیر هزینههای ناشی از این مخاطرات را به حداقل رساند. برای این امر نیازمند نظارت مستمر بر فعالیت و عملکرد مراکز صنعتی و انبارهای نفت هستیم. مجید فراهانی، رئیس کمیته بودجه شورای شهر تهران درباره خارج کردن انبار نفت شهران از محدوده شهری اظهار کرد: بیش از ۵۰ سال از تاسیس پالایشگاه نفت تهران و انبار نفت شهران میگذرد. در آن مقطع این دو مرکز خارج از بافت مسکونی شهر تهران بودند اما به تدریج با توسعه شهر عملا شرایط تغییر کرد و انبار نفت شهران اکنون داخل بافت مسکونی است.
وی ادامه داد: بنزین از طریق لولههای زیرزمینی از پالایشگاه نفت باقرشهر (شهر ری) به انبار نفت شهران منتقل و از طریق تانکرهای بزرگ نفتی در شمال و غرب پایتخت توزیع میشود. وجود این دو مرکز صنعتی مخاطرات بالقوهای را برای شهر تهران و شهروندان ایجاد میکند. فراهانی در ادامه اضافه کرد: با توجه به آتشسوزی انبار نفت بیروت در دو سال گذشته، برای برطرف کردن اینگونه مخاطرات برنامهریزی کوتاهمدت و بلندمدت داشتهایم. برای این منظور در پنجم مهر ماه سال ۹۹ با حضور محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران از داخل این انبار بازدید داشتیم و این اقدام صورتجلسه و مقرر شد شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی کار را پیگیری کند.
بهرغم مکاتبات اداری شهردار منطقه ۵، اعضای شورای شهر با وزیر نفت و معاون شرکت پخش فرآوردههای نفتی انجام دادیم، اما تاکنون هیچ اقدام موثری در زمینه خارج کردن این انبار از شهر تهران از سوی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی انجام نگرفته است. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران وجود لولههای بنزین در زیر پوست شهر را یکی از عوامل مخاطره برای شهر تهران عنوان کرد و افزود: لولههایی که بنزین را از پالایشگاه به انبار نفت منتقل میکند، از سطح شهر و از مناطق ۱۷، ۱۹، ۲۰ و ۵ عبور کرده و در طول زمان بر اثر فرسودگی دچار نشتی بنزین شدهاند که نه تنها باعث ایجاد مخاطره در شهر میشود، بلکه آلودگی زیست محیطی نیز به دنبال دارد، طوری که حومه شهر در محدوده بزرگراه آزادگان در یکی از بهیاریها، چاههایی که برای آبیاری زمینهای زراعی حفر شده بود، مملو از بنزین بود. بررسیها نشان داد به دلیل نشتی همین لولههای قدیم، زمینهای آن منطقه آلوده شده بود.
فراهانی از واژگونی تانکرهای بنزین در منطقه شهران نیز یاد کرد و گفت: روزانه ۴۰۰ تانکر از بافت مسکونی شهران شمالی و جنوبی که بالغ بر ۵۰۰ هزار نفر جمعیت دارد، عبور میکند. طی این سالها دو مورد واژگونی تانکرهای حامل بنزین را در منطقه شهران داشتیم که مقدار زیادی از بنزین در جوی به راه افتاد و ممکن بود با جرقه کوچکی، حادثه بزرگی رخ دهد. عضو شورای شهر تهران راه حل کوتاهمدت برای کم کردن مخاطره انبار نفت را این گونه بیان کرد: خارج کردن انبار نفت شهران از تهران پروژه طولانیمدت است، این طرح حداقل پنج سال زمان میبرد و نیاز به تامین بودجه سنگینی دارد. وی افزود: با توجه به تحقیقات انجام شده و مجاورت انبار نفت شهران با بزرگراه شهید باکری، کوتاهترین راه برای کم کردن مخاطره این انبار، تعبیه راهی است تا تانکرهای سوخت که برای بارگیری داخل بافت مسکونی میشوند، مستقیم از کنار بزرگراه شهید باکری سوختگیری انجام دهند تا به این ترتیب نیازی به تردد آنها به داخل محله شهران نباشد. جادهکشی ایمن و احداث راه مختص عبور خودروهای حمل سوخت امری امکانپذیر است.
او درباره مخاطرات پمپ بنزینها نیز تشریح کرد: متاسفانه در برخی از پمپ بنزینها جایابی مناسبی صورت نگرفته و شاهد آن هستیم که این پمپ بنزینها در کنار مدارس و معابر پرتردد احداث شده است. بنابراین لازم است شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، استانداردهای احداث پمپ بنزینها را مورد بازنگری قرار دهد؛ چراکه مخازن و به طور کلی مجموعه بسیاری از پمپ بنزینهای سطح شهر قدیمی است و مربوط به بخش خصوصی است که تعهدی برای بازسازی آن ندارند.
وی خاطرنشان کرد: اقدام ما در شورای شهر، احداث پنج پمپ بنزین کوچک مقیاس مدرن با یک یا دو نازل در محدوده منطقه ۲ بود. توسعه این پمپ بنزینها کمک میکند دسترسی مردم به بنزین راحت شود و افراد زمان زیادی را در صفهای پمپ بنزین تلف نکنند. همچنین این پمپ بنزینها به دلیل اینکه مدرن هستند، سطح ایمنی بالایی داشته و برای احداث آن، نیاز به زمین بزرگی نیست. فراهانی در پایان یکی از مشکلات بزرگ تهران را فقدان مدیریت یکپارچه شهری دانست و بیان کرد: متاسفانه بسیاری از اقدامات مدیریتی در حوزههای خدماتی اعم از توزیع برق، آب و بنزین که باید توسط مدیریت شهری صورت گیرد، به دلیل فقدان مدیریت یکپارچه شهری به صورت مستقل در شرکتها و سازمانهای خدماتی انجام میشود. در مورد انبارهای نفت و پمپ بنزینهای سطح شهر نیز طبعا در صورت بروز هرگونه حادثه، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی مسوولیت آن را بر عهده دارد.