فوربس چشم‌انداز صنعت نفت فراساحلی را بررسی کرد
فرار سرمایه‌ها از نفت دریایی
اسکات کارپنتر، تحلیلگر ارشد حوزه انرژی طی گزارشی در فوربس به بررسی وضعیت آینده بخش تولید و شرکت‌های نفت دریایی پرداخته است. به استناد آمارها و ارقام منتشر شده توسط موسسه ریستاد انرژی رکود فراگیری که دامنگیر صنعت نفت جهان شده است، بیش از همه نفت فراساحلی را تحت‌تاثیر خود قرار خواهد داد. صنعت نفت فراساحلی که تقریبا ۳۰ درصد از میزان تولید کل نفت جهان را در اختیار دارد، حالا با چالش‌های عمیقی روبهرو شده است.
قیمت نفت در بازارهای جهانی کماکان در سطوحی پایین‌تر از میزان آن در ماه‌های گذشته قرار دارد و سوالات کلیدی درباره آینده سطح تقاضای نفت نیز به دلیل تاثیرات ناشی از همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ بر اقتصاد جهان، بی‌پاسخ باقی مانده است. شرکت‌های نفتی نیز سرمایه، هزینه‌ها و اهداف بلندمدت خود را مورد ارزیابی مجدد قرار می‌دهند؛ این بدان معناست که حداقل طی سال‌های آتی بخش فزاینده‌ای از سهم زنجیره تامین جهانی نفت به سوی گزینه‌های برداشت ساحلی ارزان‌قیمت‌تر خواهد رفت که بسیار مناسب‌تر از نفت گران‌قیمت دریایی است.
افزایش بدهی‌های شرکت‌ها در کنار هزینه‌های سرسام‌آور تولید و ریسک بالای منابع نفتی فراساحلی، آنها را در برابر شرکت‌های فعال در حوزه‌های نفتی ساحلی مانند شیل آمریکا خلع سلاح و توان رقابت در بازار را از این صنعت تا حدود زیادی سلب کرده است.
در خلیج مکزیک که اصلی‌ترین محل تولید نفت دریایی ایالات‌متحده آمریکا است، این روزها عباراتی چون عقب‌نشینی، توقف‌موقت و لغو به کلیدواژه‌های اصلی تبدیل شده‌اند. غول نفتی رویال‌داچ‌شل برنامه خود برای تکمیل پروژه توسعه یک ابر میدان نفتی جدید به نام «وال» را تا سال ۲۰۲۱ به تعویق انداخته است. شرکت کانتیوم ال‌ال‌‌سی نیز که در آب‌های کم عمق به استخراج نفت مشغول بود از ماه آوریل به دلیل عدم توانایی برای جبران هزینه‌های عملیاتی تمام تولید خود را متوقف کرد. در این میان شرکت‌های دیگری نیز مانند کاسموس انرژی که در آفریقا نیز مشغول فعالیت است، اعلام کرده است که بخشی از تولید خود در خلیج مکزیک را طی سه ماهه دوم سال متوقف خواهد کرد. مهم‌ترین اتفاق اما در این میان کاهش شدید تعداد دکل‌های نفتی در این منطقه است.
سایه سنگین رکود بر نفت دریایی
جان مارش دوسوند از موسسه تحقیقاتی ریستادانرژی می‌گوید: وضعیت برای شرکت‌های حفاری نفت فراساحلی خوب به‌نظر نمی‌رسد. بسیاری از شرکت‌های نفتی که در زمینه برداشت نفت فراساحلی فعالیت می‌کنند، هنوز موفق نشده‌اند که خود را از وضعیت رکودی خارج کنند. در سال ۲۰۱۵-۲۰۱۴ پس از آنکه قیمت نفت از بالای ۱۰۰ دلار به کمتر از ۴۰ دلار کاهش یافت، شوک‌های تزلزل‌آمیزی به این صنعت وارد شد. دوسوند در این‌باره معتقد است که بسیاری از این شرکت‌ها هنوز نتوانسته‌اند خود را از رکود قبلی بازار خارج کنند. رکود صنعت نفت فراساحلی را به خوبی می‌توان در میزان کاهش تعداد دکل‌های حفاری مشاهده کرد که طی سال‌جاری این تعداد از ۲۲ به ۱۲ عدد کاهش یافته‌اند.
مطابق آمار بیکرهیوز از ماه مارس سال ۲۰۲۰ تا ۲۲ ماه مه تعداد چاه‌های نفت فعال ساحلی آمریکا ۴۱/ ۶۰ درصد کاهش یافته‌اند که این میزان در همین بازه زمانی برای چاه‌های نفت فراساحلی ۷۳/ ۴۷ بوده است. گزارش بیکرهیوز عنوان کرده که طی بحران بزرگ مالی سال ۲۰۰۸ - ۲۰۰۹ به میزان ۵۴/ ۶۱ درصد و در طی بحران نفتی ناشی از سقوط قیمت‌ها در سال ۲۰۱۵-۲۰۱۴ نیز میزان بی‌سابقه ۸۵/ ۸۴ درصد تعداد چاه‌های نفت دریایی تعطیل شدند. این امر در حالی رخ داده است که بسیاری از شرکت‌های حفاری و تولید امیدوار به عملیاتی شدن انبوهی از پروژه‌های جدیدی بودند که طی سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ چراغ سبزی برای آغاز آنها دریافت کرده بودند. برای مثال غول نفتی اکسون‌موبیل در گویان آمریکای‌جنوبی به دنبال توسعه میدان نفتی عظیمی است که طی سال‌های آینده خروجی جدیدی از نفت دریایی را به بازار تزریق کند.
اسکات کارپنتر آن‌گونه که در گزارش خود عنوان کرده است، باور دارد که رکود فعلی تاثیر حقیقی خود را بر پروژه‌های تکمیل‌شده در سال‌جاری نشان نمی‌دهد، بلکه بیشتر در پروژه‌هایی که طی دو سال اخیر قراردادهای آنها بسته شده و در شرف اجرایی شدن هستند، می‌توان تاثیر رکود در این صنعت را احساس کرد. دوسوند نیز در این مورد تاکید دارد که در سال ۲۰۲۰ احتمالا شاهد مجوز اجرایی‌شدن پروژه‌های زیادی نخواهیم بود و سطح بازیابی پروژه‌های نفتی در سال ۲۰۲۱ نیز بسیار کند خواهد بود. این تحلیلگر ریستاد انرژی با اشاره به رکود پس از بحران قیمتی اواسط دهه گذشته می‌افزاید: آنچه در رکود سال ۲۰۱۵ مشاهده کردیم این است که بسیاری از پروژه‌های مربوط به آن سال متوقف نشدند، رکود اصلی دامنگیر پروژه‌های مربوط به سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ شد؛ به‌طور کلی می‌توان گفت شرکت‌ها برای مدت کوتاهی تمام کارها را متوقف می‌کنند.
ریستاد انرژی ماه گذشته هشدار داد که از ماه آوریل، شاهد آمار و ارقام نگران‌کننده‌ای هستیم، چرا که بازار با پروژه‌های حفاری معلق، چاه‌های نفت تعطیل‌شده و قراردادهای متعدد لغو شده روبهرو است. پیتر میلانوف، استاد انرژی و سیاست‌های محیط زیستی در دانشکده معدن کلرادو هم معتقد است که هزینه‌های بالا و زمان‌بر بودن پروژه‌های نفت دریایی مشکلات را برای این صنعت افزایش داده است. زیرا این عوامل تنها منجر به نیاز برای افزایش قیمت‌ها در این برهه زمانی نمی‌شود، بلکه افزایش قیمت نفت باید تا مدت‌ها ادامه پیدا کند و به همین دلیل نیز انتظاری برای حفاری‌های فراساحلی جدید در آینده نزدیک وجود ندارد.
بازگشت بدهی‌ها
کارپنتر درباره آینده شرکت‌های نفت فعال در حوزه فراساحلی پیش‌بینی می‌کند که حتی اگر با مشکلات زیادی روبهرو نشوند، با موجی از بازپرداخت بدهی‌هایشان تحت فشار قرار خواهند گرفت. پس از سقوط قیمت‌ها در نیمه دهه گذشته بسیاری از شرکت‌های نفتی در سایه امید به افزایش قیمت نفت دست به افزایش سرمایه و دریافت وام‌های جدید برای بازپرداخت بدهی‌های پیشین خود زدند. اتفاقی که هرگز رخ نداد و قیمت‌ها به سطوح پیشین خود بازنگشتند. نزدیک‌شدن به زمان بازپرداخت بدهی‌ها برای صنعت نفت پربار اما شکننده شیل آمریکا بیش از سایرین سخت خواهد بود، اما بسیاری از شرکت‌های مستقل نفت دریایی که در آب‌های کم‌عمق لوئیزیانا و تگزاس فعالیت می‌کنند نیز آسیب‌های جدی از بازپرداخت بدهی‌ها خواهند دید. تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که شرکت‌های متخصص در زمینه پیمانکاری دکل‌های حفاری بیشترین زیان را از شرایط موجود متحمل خواهند شد و شرکت‌هایی مانند نوبل و والاریس لندن در معرض ورشکستگی کامل قرار خواهند گرفت.
به گزارش ریستاد انرژی، شرکت‌های حفاری دریایی و ارا‌ئه‌دهندگان کشتی‌های حفاری در سال ۲۰۲۰ در صورتی‌که قادر به کاهش هزینه‌های خود نباشند، نخواهد توانست از محل درآمد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی، دست به بازپرداخت بدهی‌های خود بزنند. در چنین شرایطی تنها راهکار این شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری مجدد، مراجعه به بازار سرمایه خواهد بود. شرکت‌های نفتی فراساحلی برای احیای این صنعت رقابت بسیار سختی با شرکت‌های نفتی شیل خواهند داشت. در عصر پسا‌کرونا نامشخص است که طی سال‌های آینده وضعیت تقاضا در بازار نفت چگونه خواهد بود و شرکت‌های نفتی شیل به دلیل ارزان، سریع و کم‌خطر بودن نسبت به صنعت پرریسک و گران‌قیمت نفت فراساحلی، محل امن‌تری برای سرمایه‌گذاران خواهند بود. از دیگر مشکلات نفت دریایی ریسک بالای ذخایر زیرزمینی آن است.
جیمز گریفین، استاد اقتصاد دانشگاه ای‌اند‌ام تگزاس عنوان می‌کند، چشم‌انداز پیش‌روی منابع نفتی آب‌های خلیج تگزاس در اعماق بیشتر با ریسک بالایی همراه است. در حالی‌که درباره چشم‌انداز زمین‌شناختی حوزه‌های نفتی پرمین و دلاور اطلاعات بسیار بیشتری در دسترس است. با مشکلاتی از این دست و هزینه‌های سرسام‌آور میدان‌های نفتی فراساحلی، به‌نظر می‌رسد بازار بیش از پیش به سوی نفت ساحلی متمایل شود. در این میان باید اشاره کرد که تنها نفت فراساحلی آمریکا این‌گونه نیست و شرایط در سراسر جهان به این شکل است.
آمار ارائه شده اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد طی بازه زمانی ۱۰ ساله ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵، سهم نفت دریایی در میزان تولید روزانه نفت جهانی با کاهشی ۳ درصد روبهرو شده است و از ۳۲ درصد در سال ۲۰۰۵ به ۲۹ درصد در ۲۰۱۵ رسیده است. به‌رغم افزایش میزان تولید کلی روزانه نفت جهان از ۸۳ میلیون بشکه در سال ۲۰۰۵ به ۹۵ میلیون بشکه در سال ۲۰۱۵، سهم نفت فراساحلی از این میزان در سال ۲۰۰۵ روزانه ۲۶ میلیون بشکه بود. اما افزایش تولید ۱۲ میلیون بشکه‌ای در این بازه ۱۰ ساله منجر به افزایش میزان نفت فراساحلی نشد و در سال ۲۰۱۵ میزان تولید روزانه آن به ۵/ ۲۴ میلیون بشکه در روز رسید.
در سایه چشم‌انداز منفی نفت فراساحلی، کشورهایی چون عربستان‌سعودی، برزیل، مکزیک و نروژ که اتکای بالایی به منابع نفتی فراساحلی خود دارند، بیش از هر زمان دیگر تحت‌تاثیر شرایط جدید بازار قرار خواهند گرفت. همان‌گونه که پیش از شیوع بیماری کرونا و پیامدهای آن، رشد تولید دریایی نفت در پایین‌ترین نرخ خود بود، به نظر می‌رسد این روند کماکان به مسیر خود و با سرعتی بیشتر ادامه خواهد داد و صنعت نفت دریایی آمریکا را هم تحت‌تاثیر خود قرار خواهد داد.
