درمان سریع دندان درد در شب

دندان درد شبانه، آن هم به هنگامی‌که تمام بدن به دنبال آرامش است، می‌تواند شب را به کابوسی طولانی تبدیل کند.

رپرتاژ آگهی: این درد نه تنها کیفیت خواب را به شدت کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند منجر به خستگی مفرط، تحریک‌پذیری و حتی مشکلات تمرکزی در طول روز شود. خوشبختانه، با وجود اینکه درد دندان می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد، روش‌های مختلفی برای کاهش آن و بازگرداندن آرامش به خواب وجود دارد. استفاده از داروهای مسکن و انجام روش‌هایی مانند استفاده از کمپرس سرد یا تنظیم موقعیت سر هنگام خواب، می‌تواند راه حل مناسبی برای کاهش درد دندان باشد. همچنین، درمان‌های طبیعی مانند جویدن میخک یا استفاده از روغن‌های گیاهی می‌تواند به کاهش درد و ایجاد آرامش کمک کند. 

تسکین فوری دندان درد با روش‌های ساده

دندان درد می‌تواند به دلایل متعددی از جمله پوسیدگی، عفونت، شکستگی دندان و یا حساسیت دندانی رخ دهد. هر یک از این علل، ممکن است نیاز به درمان‌های خاصی داشته باشد. در مقاله «با قاتل دندان درد آشنا شوید! درمان سه سوته و سریع درد» دکتر صدق انواع مختلف دندان درد و بهترین درمان‌ها برای هر کدام را به تفصیل معرفی کرده است. به طور کلی، برخی از روش‌های اولیه برای تسکین دندان درد عبارتند از: 

مصرف مسکن‌ها

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا همان NSAID ها، انتخابی مناسب برای کاهش درد دندان هستند. این داروها نه تنها درد را تسکین می‌دهند، بلکه التهاب را نیز کاهش می‌دهند که می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند. توجه داشته باشید که حتماً دستورالعمل‌های نوشته شده روی بسته‌بندی دارو را به دقت مطالعه کرده و به آن عمل کنید. اگر درد دندان شما شدید است یا با علائم دیگری همراه است، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید تا دندانپزشک علت دقیق درد را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند. در ادامه چند نمونه از این داروها معرفی شده اند:

• استامینوفن: استامینوفن یکی از رایج‌ترین مسکن‌ها است که برای کاهش درد و تب استفاده می‌شود. این دارو عوارض جانبی کمتری نسبت به سایر مسکن‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) دارد، اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند به کبد آسیب برساند.

• ایبوپروفن: ایبوپروفن علاوه بر کاهش درد و تب، خاصیت ضدالتهابی نیز دارد. با این حال، مصرف طولانی‌مدت یا بیش از حد ایبوپروفن می‌تواند عوارضی مانند ناراحتی معده، تهوع و افزایش خطر خونریزی را به دنبال داشته باشد.

• ناپروکسن: ناپروکسن نیز مانند ایبوپروفن، یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی است که برای کاهش درد، تب و التهاب استفاده می‌شود. این دارو اثر طولانی‌تری نسبت به ایبوپروفن دارد و معمولاً برای درمان دردهای مزمن تجویز می‌شود. عوارض جانبی ناپروکسن مشابه ایبوپروفن است و شامل ناراحتی معده، سرگیجه و افزایش خطر مشکلات قلبی عروقی می‌شود.

کمپرس یخ

برای کاهش درد و تورم ناشی از دندان درد، استفاده از کمپرس یخ می‌تواند بسیار مفید باشد. سرمای کمپرس باعث تنگ شدن رگ‌های خونی در ناحیه آسیب دیده شده و در نتیجه، التهاب و درد کاهش می‌یابد. برای استفاده از این روش یک کیسه یخ را در یک حوله نازک پیچیده و روی ناحیه‌ای از صورت که دندان درد دارید، قرار دهید. هر چند ساعت یک بار، به مدت 15 تا 20 دقیقه این کار را تکرار کنید. روش جالب دیگری برای کاهش دندان درد با استفاده از یخ وجود دارد. مقداری یخ را در دست همان طرفی که دندان درد دارید، بگیرید. یخ را بین انگشت شست و اشاره خود به مدت حدود 7 دقیقه یا تا زمانی که آن ناحیه بی‌حس شود، مالش دهید. انجام این روش سیگنال‌های درد را به مغز متوقف می‌کند. 

تنظیم موقعیت سر

جمع شدن خون در سر می‌تواند باعث افزایش درد و التهاب شود. یکی از راه‌های ساده برای جلوگیری از این امر، بالا بردن سر است. با اضافه کردن یک یا دو بالش به زیر سر، سر در موقعیت بالاتری قرار می‌گیرد که باعث کاهش فشار بر رگ‌های خونی و کاهش تورم می‌شود. در نتیجه، درد ناشی از تجمع خون کاهش یافته و فرد می‌تواند راحت‌تر بخوابد. 

شستشوی دندان با نمک و آب گرم

آب نمک یک ترکیب ضد باکتری طبیعی است، بنابراین می‌تواند التهاب را کاهش دهد. شستشوی دهان با آب نمک به محافظت از دندان‌های آسیب دیده در برابر عفونت کمک می‌کند. شستشوی دهان با آب نمک همچنین می‌تواند به از بین بردن ذرات غذا یا بقایای گیر کرده در دندان‌ها یا لثه‌ها کمک کند. تا زمانی که به دندانپزشک دسترسی پیدا کنید، یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید انجام دهید، غرغره کردن آب نمک گرم در دهان است. ابتدا، نصف قاشق چای‌خوری نمک را به مقداری آب اضافه کنید. سپس آب نمک را در دهان خود بچرخانید ولی آن را نبلعید و بیرون بریزید. همچنین می‌توانید به آرامی اطراف دندان دردناک را نخ دندان بکشید تا هرگونه ذرات غذایی که ممکن است گیر کرده باشد را خارج کنید. 

شستشوی دندان با هیدروژن پراکسید

شستشوی دهان با پراکسید هیدروژن می‌تواند به کاهش پلاک، التهاب لثه و باکتری‌های دهان کمک کند. علاوه بر خاصیت ضدعفونی‌کنندگی، پراکسید هیدروژن می‌تواند به کاهش التهان و دندان درد کمک کند. برای استفاده صحیح از پراکسید هیدروژن 3 درصد استفاده کنید و آن را به نسبت مساوی با آب مخلوط کنید. این محلول را به عنوان دهان‌شویه استفاده کنید، اما هرگز آن را نبلعید. 

درمان‌های گیاهی برای دندان درد

بسیاری از گیاهان به دلیل خواص ضدالتهابی، ضدباکتریایی و تسکین‌دهنده خود، در درمان مشکلات دندانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مقاله «با قاتل دندان درد آشنا شوید! درمان سه سوته و سریع درد» میزان اثرگذاری هر یک از این گیاهان را به تفصیل می‌توانید مطالعه کنید. چند نمونه از این گیاهان در ادامه معرفی شده‌اند:

میخک

میخک حاوی اوژنول می‌باشد که یک ضد عفونی کننده طبیعی است و می‌تواند به طور موثر درد و التهاب را کاهش دهد. برای استفاده، میخک آسیاب شده را در آب خیس کنید تا خمیر درست شود. سپس خمیر را روی دندان بمالید یا آن را در یک کیسه چای خالی قرار داده و در دهان بگذارید. به عنوان جایگزین، جویدن آرام یا مکیدن یک میخک کامل و سپس گذاشتن آن نزدیک دندان دردناک ممکن است به تسکین درد کمک کند. این روش برای کودکان مناسب نیست، زیرا ممکن است میخک را ببلعند. اگرچه میخک به طور کلی بی‌خطر است، اما استفاده بیش از حد از روغن میخک می‌تواند باعث سوزش دهان و گلو شود. همچنین، افرادی که به گیاهان خانواده میخک حساسیت دارند، باید از استفاده از آن خودداری کنند.

سیر

آلیسین، که ترکیب اصلی سیر است، اثر ضد باکتریایی قوی دارد و برخی افراد برای تسکین درد دندان از آن استفاده می‌کنند. جهت استفاده از سیر برای دندان درد، یک حبه سیر را خرد کنید تا خمیر درست شود و آن را روی ناحیه درد بمالید. می‌توانید کمی نمک نیز به خمیر اضافه کنید تا اثرات آن بیشتر شود. همچنین به عنوان جایگزین این روش، می‌توانید به آرامی یک حبه سیر تازه را بجوید. البته سیر می‌تواند باعث بوی بد دهان و سوزش دهان شود که برای بعضی افراد خوشایند نیست؛ همچنین، استفاده بیش از حد از سیر ممکن است به مینای دندان آسیب برساند.

چای نعناع

نعناع حاوی ترکیبات ضد باکتری و آنتی‌اکسیدان می‌باشد. علاوه بر این، نعناع حاوی منتول است که می‌تواند اثر بی‌حسی ایجاد کند و به تسکین درد کمک کند. غرغره کردن چای نعناع یا مکیدن چای نعناع کیسه‌ای می‌تواند به طور موقت به تسکین درد دندان کمک کند. قبل از گذاشتن کیسه چای استفاده شده روی ناحیه درد، اجازه دهید کمی خنک شود اما بهتر است کمی هم گرم باشد. توجه داشته باشید افراد مبتلا به سوزش سر دل یا رفلاکس اسید باید با احتیاط از چای نعناع استفاده کنند.

عصاره وانیل

عصاره وانیل حاوی الکل و آنتی‌اکسیدان است که می‌تواند درد را برای مدتی کاهش دهد و به بهبود آن کمک کند. عصاره وانیل را چند بار در روز مستقیماً روی ناحیه آسیب دیده بزنید. برای انجام اینکار می‌توانید از انگشت یا پنبه برای گذاشتن مقدار کمی روی دندان و لثه دردناک خود استفاده کنید. البته الکل موجود در عصاره وانیل ممکن است باعث خشکی دهان شود و برای افرادی که زخم دهان دارند مناسب نمی‌باشد.

آویشن

آویشن نیز دارای خواص قوی ضد باکتریایی و آنتی‌اکسیدانی است که می‌تواند به درمان دندان درد کمک کند و باکتری‌هایی را که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند، از بین ببرد. برای کمک به کاهش درد، می‌توانید آویشن تازه را به آرامی بجوید یا با پودر آویشن و آب ولرم، خمیری مانند خمیردندان درست کنید و روی لثه و دندان‌های خود بمالید و پس از چند دقیق آب بکشید. همچنین می‌توان از روغن آویشن رقیق شده برای ماساژ لثه‌ها استفاده کرد.

زردچوبه

زردچوبه، به دلیل خواص ضدالتهابی و ضدباکتریایی‌ که دارد به عنوان یک درمان طبیعی برای بسیاری از بیماری‌ها از جمله دندان درد شناخته شده است. کورکومین، ماده فعال موجود در زردچوبه، می‌تواند التهاب و درد ناشی از عفونت‌ دندان را کاهش دهد. برای استفاده از زردچوبه می‌توانید خمیر آن را روی دندان دردناک بمالید یا از آن به عنوان دهانشویه استفاده کنید. البته توجه داشته باشید استفاده طولانی مدت و مکرر از زردچوبه ممکن است باعث زرد شدن دندان‌ها شود.

علت ایجاد دندان درد

دندان درد یک عارضه رایج است که می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. این درد معمولاً زمانی رخ می‌دهد که عصب موجود در ریشه یا اطراف دندان تحریک می‌شود. موارد زیر از شایع‌ترین علل دندان درد می‌باشند:

پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌های موجود در پلاک‌های دندان به مینای دندان حمله کرده و آن را تخریب می‌کنند. این باکتری‌ها از قندهای موجود در غذا تغذیه کرده و اسید تولید می‌کنند. اسید تولید شده، مینای دندان را نرم کرده و در نهایت حفره‌ای در آن ایجاد می‌کند. اگر این حفره‌ها درمان نشوند، باکتری‌ها به لایه‌های عمیق‌تر دندان نفوذ کرده و باعث عفونت و درد شدید می‌شوند.

دندان ترک خورده

ترک دندان می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله جویدن اجسام سفت، دندان قروچه، ، ضربه و تغییرات ناگهانی دما ایجاد شود. علائم این مشکل شامل درد هنگام جویدن، حساسیت به دما، درد مبهم و مداوم، تورم لثه و تغییر رنگ دندان می‌شود.

کاهش لثه‌ها

کاهش لثه یا تحلیل رفتن لثه، مشکلی است که در آن بافت لثه اطراف دندان‌ها عقب‌نشینی می‌کند و ریشه دندان‌ها نمایان می‌شود. این مشکل نه تنها ظاهر دندان‌ها را تغییر می‌دهد، بلکه می‌تواند منجر به حساسیت دندان، عفونت و حتی از دست دادن دندان شود. بیماری‌های لثه، مسواک زدن شدید، دندان قروچه، مشکلات ساختاری دندان‌ها و عوامل ژنتیکی از جمله دلایل کاهش لثه هستند.

آبسه دندان

آبسه دندان یک عفونت باکتریایی دردناک است که در داخل یا اطراف دندان ایجاد می‌شود. این عفونت معمولاً به دلیل پوسیدگی شدید دندان، ترک دندان، یا عفونت لثه رخ می‌دهد. علائم آبسه دندان شامل درد شدید و ضربان‌دار، حساسیت به دما، تورم لثه، تب، بوی بد دهان و چرک است.  اگر آبسه درمان نشود، عفونت می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته و عوارض جدی‌تری را ایجاد کند.

مشکلات دیگر

علاوه بر مشکلاتی مانند پوسیدگی، ترک خوردگی، کاهش لثه و آبسه، دندان‌ها می‌توانند به دلایل دیگری نیز دچار مشکل شوند. این مشکلات می‌توانند شامل دندان قروچه، حساسیت دندان، دندان شکسته، دندان نهفته، بیماری‌های لثه مانند ژنژیویت و پریودنتیت، عفونت دهانی و مشکلات مفصل فک باشند. دندان قروچه می‌تواند باعث سایش دندان‌ها، درد فک و سردرد شود. حساسیت دندان به دلیل نازک شدن مینای دندان یا عقب‌نشینی لثه رخ می‌دهد و باعث درد هنگام خوردن غذاهای سرد یا گرم می‌شود. دندان‌های نهفته دندان‌هایی هستند که به طور کامل از لثه بیرون نیامده‌اند و می‌توانند باعث درد، عفونت یا مشکلات دیگری شوند. بیماری‌های لثه نیز می‌توانند باعث التهاب، خونریزی لثه، بوی بد دهان و حتی از دست دادن دندان شوند.

چه زمانی برای دندان درد باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟

اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، بهتر است در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید:

• دندان درد بیش از دو روز ادامه داشته باشد.

• درد با مصرف مسکن‌های بدون نسخه تسکین نیابد.

• تب بالا همراه با دندان درد وجود داشته باشد.

• هنگام جویدن درد شدید احساس شود.

• لثه‌ها قرمز و متورم باشند.

• طعم بدی در دهان احساس شود.

• گونه یا فک متورم شود.

این علائم ممکن است نشان‌دهنده یک مشکل جدی باشد که نیاز به مراقبت حرفه‌ای دارد. به تأخیر انداختن درمان می‌تواند منجر به عوارض و مشکلات متنوعی شود.

 دندانپزشک چگونه دندان درد را درمان می‌کند؟

دندانپزشک با معاینه شما و پرسیدن در مورد علائم، روند تشخیص را آغاز می‌کند. ممکن است برای بررسی مشکلات عصب، عکس‌برداری دندان را نیز تجویز کند. سپس دندانپزشک با توجه به اطلاعات، درمان‌ مناسب برای شما را انتخاب می‌کند. انواع درمان‌هایی که دندانپزشک ممکن است تجویز کند عبارتند از:

پر کردن دندان: اگر حفره کوچکی دارید یا بخشی از دندان شما شکسته است، دندانپزشک احتمالا پر کردن دندان را توصیه می‌کند. در این روش، قسمت‌های آسیب‌دیده دندان برداشته شده و با مواد پرکننده قوی جایگزین می‌شود.

روکش دندان: حفره یا شکستگی بزرگ‌تر ممکن است نیاز به روکش دندان داشته باشد. این پوشش دندان مانند یک کلاه روی کل دندان قرار می‌گیرد و آن را تقویت کرده و خطر آسیب بیشتر را کاهش می‌دهد.

درمان ریشه دندان: اگر باکتری‌ها از طریق حفره یا ترک وارد پالپ دندان شوند، به درمان ریشه نیاز خواهید داشت. در این روش، اعصاب، رگ‌های خونی و بافت‌های همبند داخل دندان برداشته می‌شوند. سپس دندانپزشک داخل دندان را تمیز کرده و با مواد پرکننده پر می‌کند. در اکثر موارد، پس از درمان ریشه دندان شما به یک روکش برای محافظت و تقویت دندان نیاز خواهید داشت.

کشیدن دندان: اکثر دندانپزشکان ترجیح می‌دهند دندان‌های طبیعی را حفظ کنند. اما گاهی اوقات این امکان وجود ندارد. اگر دندان شما به شدت آسیب دیده است، ممکن است نیاز به کشیدن دندان داشته باشید. در این روش، دندانپزشک با دقت دندان را از جای خود خارج کرده و عفونت را تمیز می‌کند.

پیشگیری از دندان درد با مراقبت‌های ساده

بهترین راه برای جلوگیری از دندان درد، مراقبت مناسب از دندان‌ها و لثه‌ها است. حفظ سلامت دهان به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کند. در ادامه چند نکته ساده برای کاهش خطر ابتلا به دندان درد آورده شده است: 

مسواک زدن دو بار در روز

مسواک زدن مهم‌ترین قدم برای حفظ سلامت دهان است. با این کار پلاک و ذرات غذا از روی دندان‌ها پاک می‌شوند. پلاک حاوی باکتری‌هایی است که ذرات غذا را به اسید تبدیل می‌کنند که به دندان‌ها آسیب می‌رساند. اگر پلاک برای مدت طولانی روی دندان‌ها باقی بماند، در نهایت به جرم دندان تبدیل می‌شود. جرم دندان مانند پلاک باعث پوسیدگی دندان می‌شود اما با مسواک زدن یا نخ دندان پاک نمی‌شود.

نخ دندان کشیدن روزانه

 نخ دندان مانند مسواک عمل می‌کند. این کار ذرات غذا و پلاک را از بین دندان‌ها پاک می‌کند. برس‌های مسواک نمی‌توانند به فواصل تنگ بین دندان‌ها دسترسی پیدا کنند، بنابراین از نخ دندان برای تمیز کردن این مناطق استفاده می‌شود. حتی اگر روزانه مسواک بزنید، بدون استفاده از نخ دندان خطر پوسیدگی دندان وجود دارد. پوسیدگی دندان یکی از شایع‌ترین علل دندان درد است.

محدود کردن مصرف غذاها و نوشیدنی‌های شیرین

قند یکی از مضرترین مواد برای دندان‌ها است. قند طبیعت اسیدی دارد و به راحتی روی دندان‌ها می‌چسبد. باکتری‌های دهان نیز قند را مصرف کرده و آن را به اسید تبدیل می‌کنند. افرادی که مرتباً نوشیدنی‌ها و غذاهای شیرین مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض پوسیدگی دندان هستند. توصیه می‌شود مصرف قند را به حداقل برسانید تا از دندان درد پیشگیری کنید. پس از مصرف مواد شیرین، دهان خود را با آب بشویید.

مصرف زیاد آب

نوشیدن آب برای سلامتی کلی بدن مفید است و برای سلامت دندان‌ها نیز بسیار موثر است. آب به پاکسازی دهان و شستشوی قند، ذرات غذا و بقایای مواد غذایی کمک می‌کند. نوشیدن آب در طول روز مانع از تماس مواد مضر با دندان‌ها می‌شود.

مراجعه منظم به دندانپزشک

 مراجعه منظم به دندانپزشک در پیشگیری از دندان درد بسیار موثر است. بسیاری از مشکلات دندانی که منجر به دندان درد می‌شوند، در معاینات روتین توسط دندانپزشک قابل تشخیص هستند. معاینات منظم به دندانپزشک این فرصت را می‌دهد تا مشکلات در حال توسعه را قبل از ایجاد درد برطرف کند.