دو زاویه دید در مورد دستمزد نجومی فوتبالیستها
میلیارد حق شمـا هست، نیست!
طبیعتا بازار فوتبال نیز تحت تاثیر تورم کمسابقه جاری در کشور قرار گرفته و اعداد و ارقامی به گوش مردم میخورد که مغزشان سوت میکشد. قرار بود کلا چهار قلم کالا گران شود، اما ظاهرا گرانی افسارگسیخته به فوتبالیست و مربی هم رسیده است! در نتیجه عامه مردم که اغلب به سختی زندگی میکنند، نسبت به دریافتی فوتبالیستها واکنش نشان میدهند؛ گروه زیادی بر این باورند که این پول حق آنها نیست و گروه کمتری عقیده دارند فوتبالیستها سزاوار دریافت چنین مبالغی هستند.
چرا حقشان نیست؟
این یک اصل پذیرفته شده است که بعضی ستارههای دنیای ورزش یا هنر درآمدی بسیار بیشتر از مردم عادی داشته باشند. با این حال بحث این است که اگر یک فوتبالیست در اروپا پول زیادی میگیرد، اولا ۳۰ تا ۵۰ درصد آن را به عنوان مالیات میپردازد و این مساله بر خلاف ایران راه دررو هم ندارد. یعنی اینطوری نیست که مثلا بازیکن، پرداخت مالیاتش را گردن باشگاه بیندازد یا چیزهایی شبیه این. در درجه دوم، معمولا بازیکنان فرنگی که زیاد پول میگیرند، حرفهای زندگی میکنند و کیفیت خوبی هم دارند؛ آیا در فوتبال باشگاهی ایران هم همین شرایط وجود دارد؟ دستاوردهای فوتبال ما چه بوده که اینقدر بابتش ریختوپاش میشود؟ چند دهه است قهرمان لیگ قهرمانان یا جام ملتهای آسیا نشدهایم، به المپیک نرسیدهایم و هرگز هم از گروهمان در جامجهانی بالا نرفتهایم. در نتیجه سخت است که قبول کنیم فلان بازیکن سیوچند ساله که حتی یک بازی ملی هم در کارنامهاش ثبت نشده، استحقاق دریافت ۱۵ یا ۲۰ میلیارد تومان پول برای یک فصل را دارد. این در مورد مربیان هم صادق است؛ کسانی که اغلب افتخار بینالمللی ندارند و حتی در فوتبال ملی هم مدت طولانی از آخرین موفقیتشان میگذرد. وضع چنان است که اخیرا پرویز مظلومی، به عنوان یکی از مسوولان استقلال که درگیر نقلوانتقالات این باشگاه است در مورد بلبشوی حاکم بر بازار گفته: «خیلی از بازیکنان فوتبال ایران یک میلیارد تومان هم نمیارزند، اما به دلیل فضای به وجود آمده در شبکههای اجتماعی یا زرنگی مدیربرنامههایشان با ارقام نجومی جابهجا میشوند.» این مطلب را کسی میگوید که خودش فوتبالیست و مربی بوده و قاعدتا به ورژن حرفهای این رشته تعصب دارد، اما میبینیم که خود او هم به ستوه آمده است.
چرا حقشان هست؟
در نقطه مقابل اما عدهای هم عقیده دارند عمر بازی فوتبالیستها محدود است و در بهترین حالت ممکن ۱۰ یا ۱۵ سال میتوانند در بورس باشند. این تازه به شرطی است که مصدوم و زمینگیر نشوند و به هر دلیلی کیفیتشان را از دست ندهند. به علاوه آنها از بیمه و بازنشستگی برخوردار نیستند و به خاطر شهرت و پایگاه اجتماعیشان، زندگی پرهزینهتری هم دارند. در نتیجه پرداخت دستمزدهای بالا به آنها ناعادلانه نیست، مخصوصا که نرخ تورم هم بسیار بالاست. در مجموع به نظر میرسد اگر رد پای همه پولهای دولتی و شبهدولتی از فوتبال ایران پاک شود و بازار شکل آزاد پیدا کند، قیمت واقعی فوتبالیستها هم بر اساس عرف عرضه و تقاضا کشف میشود، هرچند همه میدانیم که به دلیل ضعفهای شدید زیرساختی، فاصله بعیدی تا آن نقطه داریم.
کامنت بخوانید
گفتیم که بحث دریافتی کلان فوتبالیستها حسابی در کانون توجه است و بسیاری از رسانهها در این مورد اقدام به نظرسنجی از مخاطبان خود کردهاند. در همین راستا بد نیست تعدادی از کامنتها را بخوانید: «پرداخت این پولها عادلانه نیست. چون مستقیما از بیتالمال پرداخت میشود باید ۸۵ میلیون ایرانی رضایت به پرداختهای نجومی داشته باشند. حداکثر ۵ درصد مردم اهل فوتبال هستند البته آنها هم رضایت ندارند.»، «خرج کردن در فوتبال بسیار پسندیده است چرا که هزاران جوان را سرگرم میکند. خیلیها به این ورزش علاقهمند هستند و این موجب میشود آنها از بسیاری از خطاها دور شوند. با این حال این سبک باشگاهداری هم مانند خودروسازی وبال ملت است و عملا از جیب مردم میرود نه درآمدزایی باشگاهها!»، «قرارداد سومای ۳۱ ساله با الاهلی ۳ ساله بوده و این بازیکن در این مدت ۳۰ میلیون ریال سعودی معادل با ۸ میلیون دلار دریافت میکند. در حالی که بهترین بازیکن ایرانی با سن کمتر ۶۰۰ هزار دلار بیشتر نمیگیرد!»، «در کشور ما هر چیزی که کیفیت ندارد گران است، مثل خدمات درمان، مسکن، خودرو و...»، «دخل با خرج باید بخواند، یعنی پرداختها متناسب با درآمد باشگاه باشد. در همه جای دنیا، فوتبال صنعت است و صنعت نمیتواند ضررده باشد. پیداست فساد بزرگی در پس پرده فوتبال دولتی ایران جریان دارد. دلالهای دولتی از قراردادهای نجومی، پورسانتهای هنگفتی به جیب میزنند... چه توجیه دیگری میتواند وجود داشته باشد؟»