چالش دوباره کمبود نهاده‌های دامی
تولیدکنندگان طیور: کنجاله‌ها کجاست؟
صنعت طیور در گیر و دار نهاده‌های دامی
با وجود این بسیاری از کارشناسان در خصوص کمبود این محصول در بازار کشور هشدار داده‌اند که تبعاتی همچون کاهش تولید طیور را در پی خواهد داشت. در این رابطه «کاوه زرگران» رئیس انجمن غلات ایران گفت: وضعیت ذخایر برخی از کالاهای اساسی بحرانی بوده و احتمال بروز کمبودهایی در سال جدید وجود دارد. وی همچنین با اشاره به مشکلات پیش آمده در زمینه واردات نهاده‌های دامی، درباره احتمال افزایش قیمت محصولات لبنی و پروتئینی طی ماه‌های پیش رو هشدار داد و گفت: قطعا با کمبود کالا در بازار مواجه خواهیم شد چرا که فروش با قیمت‌های تعیین شده توجیه اقتصادی ندارد، بنابراین کسی اقدام به واردات کالا نخواهد کرد و در تامین برخی از کالاهای اساسی از جمله کنجاله سویا دچار مشکل خواهیم شد.
قیمت کنجاله سویا در بازار آزاد تا ۳۰هزار تومان هم رسیده است
بر اساس این گزارش به گفته کارشناسان قیمت تمام‌شده کنجاله سویا با احتساب ارز ۲۸۵۰۰ تومان برای وارد‌کننده حدود ۲۰هزار تومان است با وجود این قیمت مصوب این محصول ۱۶۳۰۰ تومان است و پیش از سال جدید مقرر شد ما‌به‌التفاوت این قیمت را خود مرغداران بپردازند اما هنوز هیچ خبری از محموله‌های تحویلی به مرغداران نیست.
«ناصر نبی‌پور» رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران با بحرانی خواندن وضعیت تامین کنجاله سویا گفت: دولت قول داده بود سویا را با نرخ ۱۹هزار تومان در اختیار مرغداران بگذارد اما در حالی که مرغداران هزینه‌ها را پرداخت کرده‌اند هنوز هیچ کالایی به دست مرغداران نرسیده است. واقعیت این است که یا سویا ندارند که به مرغداران بدهند یا اینکه به هر دلیل فعلا قصد ندارند بار تحویل بدهند. در هر صورت کنجاله سویا در بازار کمیاب شده و حتی با نرخ ۳۰هزار تومان هم در بازار معامله می‌شود.
نبی‌پور تاکید کرد: در واقع قرار شد برای تسهیل تامین کنجاله سویا، نرخ ۱۶۳۰۰ تومان به ۱۹هزار تومان برسد و قبل از عید در جلسه‌ای که با حضور معاونان وزیر برگزار شد مرغداران اعلام کردند که ۲۷۰۰ تومان ما‌به‌التفاوت را پرداخت می‌کنیم و کنجاله سویا را با نرخ ۱۹هزار تومان به ما بدهید. اما دو ماه است پول پرداخت کرده‌ایم و هنوز محصولی به ما تحویل نداده‌اند!
پیامد کمبود نهاده‌ها در بازار گرانی کالاها خواهد بود
این مقام مسوول همچنین در پاسخ به این سوال که با این تفاسیر وضعیت جوجه‌ریزی طی ماه‌های پیش رو چگونه خواهد بود گفت: درست است که در هر حال مرغدار نمی‌گذارد مرغ گشنه بماند و به هر قیمتی شده خوراک تامین می‌کند اما از اصلی‌ترین عوارض این کمبودها را در پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی مشاهده کردیم؛ یعنی علت اینکه قیمت مرغ طی روزهای اخیر بالا رفت احتمالا به دلیل کم شدن جوجه‌ریزی‌ها بوده است.
نبی‌پور افزود: در بخش مرغ تخم‌گذار هم عوارض این کمبود نهاده در بازار، بعدا مشخص می‌شود؛ یعنی در حال حاضر بسیاری از گله‌های جوان مرغ تخم‌گذار به دلیل قیمت‌ها و کمبود نهاده‌ها به کشتارگاه‌ها فرستاده می‌شوند.
وی ادامه داد: به عبارت دیگر در حال حاضر شاهد هستیم که گله‌های ۶۵ هفته به شدت و با تعداد زیاد راهی کشتارگاه‌ها می‌شوند. چون از یک‌طرف قیمت تخم‌مرغ بسیار پایین است یعنی میانگین کیلویی ۳۴هزار تومان است در صورتی که قیمت تمام‌شده بالای ۴۴هزار تومان است. بنابراین شاهد هستیم که به ناچار مرغداران گله‌های جوان را راهی کشتارگاه‌ها می‌کنند.
نبی‌پور خاطرنشان کرد: از سوی دیگر ارز ریزمغذی‌ها را نیز حذف کرده‌اند و بنابراین این روزها قیمت نهاده‌ها در بازار نجومی شده است. به این ترتیب یک مرغدار که بالای ۱۰۰هزار قطعه جوجه‌ریزی می‌کند حداقل باید ۲۰ میلیارد تومان پول داشته باشد تا بتواند جوجه‌ریزی کند. رئیس اتحادیه مرغ تخم‌گذار استان تهران در خصوص نوسانات قیمت نهاده‌ها در بازارهای جهانی نیز اظهار کرد: مساله اینجاست که ما با دنیا ارتباطی نداریم یعنی در بازار جهانی هر اتفاقی بیفتد فرقی به حال ما ندارد. وقتی قیمت ما را دولت تعیین می‌کند مجبوریم نهاده‌ها را هم با هر نرخی خریداری کنیم. به طوری که الان عملا با ارز آزاد نهاده خریداری می‌کنیم و بنابراین وقتی بالاترین مقام وزارتخانه قول می‌دهد و عملی نمی‌شود برگزاری هیچ نشست و جلسه‌ای با هیچ سازمان و نهاد و شخص دیگری قابل اعتنا نیست و نتیجه‌ای نخواهد داشت.
وی همچنین وضعیت دیگر نهاده‌ها را نیز نامطلوب خواند و گفت: در مورد همه نهاده‌ها این وضعیت کمبود و گرانی‌ها را داریم و حتی شاهد هستیم که برای تامین ریزمغذی‌ها نیز ارز ۲۸۵۰۰ تومانی نداده‌اند! جالب است که به پتروشیمی که خود درآمد دارد ارز ۲۸۵۰۰ تومانی می‌دهند اما برای تامین غذای مردم چنین ارزی تخصیص داده نمی‌شود و همه چیز به نوعی آزاد شده است.
گفتنی است بر اساس گزارش‌های دریافتی از مراکز توزیع و فروش مرغ در تهران، در سطح خرده‌فروشی هر کیلوگرم گوشت مرغ بین ۴۸ تا ۵۰هزار تومان به فروش می‌رسد و به طور میانگین نرخ هر کیلوگرم گوشت مرغ ۴۹هزار تومان است.
تنها راه خروج از شرایط بحرانی فعلی تخصیص به‌روز ارز برای تامین نهاده‌های دامی است
بر اساس این گزارش در بحث تامین نهاده‌های دامی تنها مرغداران کشور مشکل ندارند و دامداران نیز با مشکل گرانی نهاده‌ها مواجه هستند. همچنین «منصور پوریان» فعال بخش دامداری کشور نیز در خصوص کمبود نهاده‌ها در کشور به بازار گفت: وقتی کالایی همچون نهاده‌های دامی وارد می‌شود باید محاسبات دقیق شود چون اگر قرار باشد با ارز آزاد وارد شود طبیعتا با قیمت دیگری در کشور عرضه می‌شود و قطعا برای وارد‌کننده هم صرفه اقتصادی ندارد در بازاری که خواهان ندارد اقدام به وارد کردن کالا کند.
پوریان افزود: همان‌طور که می‌دانید نهاده‌ها جزو کالاهای اساسی تولید محصولات لبنی و پروتئینی محسوب می‌شود و گرانی‌های اخیر به‌خصوص در بخش گوشت قرمز نیز ناشی از گران شدن نهاده‌ها به عنوان یک ماده پایه در تولید است. در نتیجه تنها در صورتی که ارز واردات نهاده‌ها به‌روز تخصیص داده شود می‌توانیم از این وضعیت آزار‌دهنده که به طور ویژه در ماه‌های پایانی سال مصرف‌کنندگان را اذیت کرد خارج شویم و قیمت‌ها بیش از این بالا نرود. در غیر‌این صورت هیچ چیزی قابل پیش‌بینی نخواهد بود.
افزایش قیمت خوراک و انرژی کاهش سودآوری در بخش طیور جهان را رقم خواهد زد
بر اساس گزارش‌های منتشر‌شده از سوی سازمان‌های جهانی مربوطه از جمله انجمن جهانی طیور، انتظار می‌رود تولید جهانی مرغ در سال ۲۰۲۳ با ۲درصد افزایش به ۷/ ۱۰۲ میلیون تن برسد و در این بین پیش‌بینی می‌شود برزیل کشوری است که بیشترین رشد را در این بخش رقم بزند.
همچنین طبق گزارش اخیر وزارت کشاورزی ایالات متحده، افزایش قیمت خوراک و انرژی باعث کاهش سودآوری در سراسر جهان شده است. با این حال، تقاضای زیادی وجود دارد و انتظار می‌رود مصرف گوشت مرغ افزایش یابد زیرا مصرف‌کنندگان به دنبال پروتئین حیوانی با هزینه کم هستند.
از سوی دیگر بر اساس این گزارش در حوزه تولید گوشت مرغ کشور برزیل با پشت سر گذاشتن چین در سال ۲۰۲۲، بزرگ‌ترین تولیدکننده مرغ به حساب می‌آید که می‌تواند به دلیل افزایش تقاضای داخلی و خارجی برای این محصول باشد. همچنین پیش‌بینی می‌شود تولید مرغ در چین با رکود مواجه خواهد شد چون مصرف‌کنندگان چینی غالبا به دنبال پروتئین‌های متنوع‌تری هستند و بنابراین به سمت محصولات پروتئینی دیگر نیز متمایل خواهند شد.
از سوی دیگر در گزارشی که اخیرا وزارت کشاورزی ایالات متحده منتشر کرده آمده است کشور تایلند نیز به عنوان یکی از تولیدکننده‌های عمده گوشت مرغ، در سال‌جاری میلادی به دلیل روند نه چندان سریع مصرف داخلی، هزینه‌های بالای تولید، کمبود عرضه جهانی غلات و همچنین کمبود عرضه جوجه یک‌روزه نهایتا تا ۳درصد افزایش تولید در این حوزه خواهد داشت.
