« فایننشالتایمز» گزارش میدهد؛ روایت نیروی کار آمریکا از نحوه شکلگیری «آخر هفته ۳ روزه»
تعریف جدید از جمعه
رسانه اقتصادی فایننشال تایمز در گزارشی به بررسی میزان ساعات کاری کارکنان و افزایش دورکاری در روز جمعه پرداخته است که از دیدگاه این رسانه، «جمعه فقط یک روز مرده است» که از یک هدیه تابستانی در ۷ دهه قبل به یک عادت اصلی در تمام سال تبدیل شده است. طبق گزارشها، در دهه ۱۹۶۰، شرکتهای آمریکایی به کارمندان خود اجازه دادند که چند ساعت زودتر در بعدازظهرهای جمعه بین روز یادبود و روز کارگر، دفتر کار خود را ترک کنند تا ظاهرا مدیران شهر نیویورک بتوانند ترافیک به سمت همپتونها را دور بزنند. در حالی که به اصطلاح «جمعههای تابستانی» در سالهای اخیر به یک مزیت نادر و جذاب تبدیل شده و مورد توجه قرار گرفته، تعداد فزایندهای از کارگران شروع به کوتاه کردن آخرین روز هفته کاری آنهم اغلب از خانه در تمام طول سال کردهاند.
یکی از تحلیلگران در یکی از شرکتهای والاستریت -که خواست نامش را به دلیل ترس از انتقام گرفتن کارفرمایش مخفی کند- برنامه جمعه خود را توضیح داد: «وارد تیمها شو، ایمیل را چک کن، سپس زندگی را ادامه بده.» ما فقط تلفنهای کاری خود را با خود حمل میکنیم تا در صورت لزوم و بروز اتفاقی به مسائل کاری از خانه یا سفر بپردازیم.
ریتمهای کاری شرکتهای آمریکایی از زمان شروع همهگیری در حال تغییر بوده است. نیک بلوم، استاد اقتصاد استنفورد که دادههای محل کار را مطالعه میکند، گفت: در اواخر سال ۲۰۲۰، زمانی که کارفرمایان شروع به اصرار برای بازگشت به دفتر کردند، برخی اصرار داشتند که کارگران به صورت حضوری در روزهای جمعه در محل کار حاضر باشند تا از سقوط به آخر هفتههای سه روزه جلوگیری کنند. با این حال، از آنجا که توازن قوا به دلیل کمبود نیروی کار به نفع کارمندان تغییر کرده است، برخی از کارمندان توانستهاند بهویژه در روزهای جمعه در مورد کار از خانه مذاکره کنند و به طور فزایندهای ساعات کاری انعطافپذیرتری را در آن روز به خود اختصاص دهند. از دید بلوم جمعه فقط یک روز مرده کاری بهشمار میرود.
براساس تجزیه و تحلیل دادههای کارت دسترسی ساختمانهای اداری توسط ارائهدهنده سیستم امنیتی Kastle Systems، سطح اشغال ساختمانهای اداری در ۱۰ شهر ایالات متحده در روز سهشنبه به طور میانگین به ۹/ ۵۵درصد از سطح پیش از کرونا بازگشتهاست در حالی که این میزان در روز جمعه ۳/ ۳۱درصد بوده است. در نیویورک، حضور در محل کار در روز جمعه ۵/ ۲۰درصد بود. بیش از دهها کارگر در سراسر نیویورک به فایننشال تایمز گفتند که آنچه با «جمعههای بدون جلسه» یا «جمعههای بدون دوربین» برای کاهش خستگی ناشی از تماسهای ویدئویی آغاز شد، کمکم به یک روز تعطیل تبدیل میشود. از آنجا که شرکتهای بیشتری مدل ترکیبی را اتخاذ میکنند، کارگران گفتند تمرکز کار اداری در اواسط هفته به این معنی است که بیشتر وظایف و جلسات مهم در روزهای سهشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه برگزار میشوند.
به گفته کارگران، این برنامه باعث میشود تا در روزهای جمعه فقط چند کار فوری انجام شود و به آنها اجازه میدهد تا آخرین بعد از ظهر هفته خود را با انجام وظایف، کلاسهای آموزشی و فعالیتهای خانوادگی پر کنند یا سفرهای آخر هفته خود را زودتر آغاز کنند. یکی از کارمندان گوگل مستقر در نیویورک گفت در حالی که از نظر فنی، آنها در روزهای جمعه کار میکنند، همیشه سرشان خلوت است و جلسات کمی دارند که محدود میشود به ایمیلهای دریافتی یا کارهایی که نمیتوانند تا دوشنبه صبر کنند. مدیران بخشهای مختلف شرکتها نیز معمولا فقط برای مواقع اضطراری جلسات را برنامهریزی میکنند، و همه کارها، از طریق تلفن انجام میشود. با این حال، مدیران غول فناوری این عمل را تایید نمیکنند و بیسروصدا شروع به ترغیب کارکنان کردند که تقویم خود را پر کنند - حتی اگر آن روز را در داخل به عنوان «جمعههای متمرکز» بنامند. در حال حاضر کارمندان موظفند سه روز در هفته در دفتر کار کنند. گوگل از اظهارنظر در این مورد خودداری کرده است.
دهههاست که مرگ جمعهها پیشبینی شده است. ریچارد نیکسون در سال ۱۹۵۶ به نیویورکتایمز گفت که « در آیندهای نه چندان دور» آمریکاییها فقط چهار روز در هفته کار خواهند کرد تا «زندگی خانوادگی کاملتری» را تجربه کنند. با وجود این اکثر کارفرمایان تا ۴۰ ساعت در هفته کار میکنند که برای اولین بار توسط قانون استانداردهای کار منصفانه در سال ۱۹۳۸ مقرر شد. همهگیری کرونا باعث شد تا دوباره علاقه به این موضوع برانگیخته شود که آیا شرکتها باید به هفته کاری چهار روزه روی بیاورند یا خیر. سال گذشته، ۶۱ شرکت انگلیسی در یک برنامه آزمایشی، ساعات کار خود را به مدت ۶ ماه حدود ۲۰درصد کاهش دادند. اکثر شرکتکنندگان به کارکنان خود روز جمعه مرخصی دادند، در حالی که دیگران به کارمندان اجازه دادند تا تصمیم بگیرند که کدام هشت ساعت را کاهش دهند. محققان گفتند که تعداد کارمندان کمتری در شرکتهای شرکتکننده کار را ترک کردند، در حالی که درآمد در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۱ به طور متوسط یکسوم افزایش یافت.
در پایان برنامه، ۹ نفر از ۱۰ شرکتکننده گفتند که ترجیح میدهند به برنامه جدید پایبند باشند. برنامههای آزمایشی هفته کاری چهار روزه در ایسلند و نیوزیلند موفقیت مشابهی کسب کردند. تعداد معدودی از شرکتهای آمریکایی، از جمله پلتفرم سرمایهگذاری جمعی Kickstarter، پلتفرم پرداخت Bolt Financial و فروشگاه صرفهجویی آنلاین ThredUp، نیز شروع به تعطیلی دوشنبه یا جمعه کردهاند. وبسایت شرکت Wolf Owczarek در یک پست وبلاگی و همچنین مدیر عملیات تجاری در Kickstarter، در نتیجه آزمایشهای خود نوشتند که برنامه دوشنبه تا پنجشنبه به کارمندان کمک کرده است زندگی بهتر و رضایتبخشی داشته باشند و همچنین بهرهوری آنها را افزایش داده است. با وجود این نتایج امیدوارکننده، هفته چهار روزه هنوز به طور گسترده توسط کارفرمایان پذیرفته نشده است. با این حال، کارمند گوگل گفت که آنها شک دارند که کار در پایان هفته دوباره افزایش یابد. بلوم استاد اقتصاد استنفورد معتقد است: «اگر من بودم، جمعهها دفتر کار را تعطیل میکردم و جمعه را از حالت مرده خارج و به یک روز تعطیلی کامل تبدیل میکردم.»