اخبار بازارها

درحالی‌که ایران با تورم مزمن و ساختاری مواجه است، برخی از کشورها با تورم‌های بالا مانند آرژانتین و ترکیه توانسته‌اند با انجام اصلاحات در مسیر مهار تورم گام بردارند. در ماه نوامبر تورم ماهانه آرژانتین ۲.۴درصد و تورم ترکیه ۲.۲درصد و کمتر از تورم ماهانه ایران بوده است.

در هفته‌ای که گذشت نرخ شاخص‌های ارزی و طلایی روی قله‌ تاریخی خود پیشروی کردند. به‌واسطه تشدید ریسک‌های سیاسی منطقه‌ای، بازارهای ارز و طلا با شرایط فشار خریدار مواجه شده و روند نرخ شاخص‌های این دو بازار افزایشی شد. بررسی‌ها حاکی از آن است که در معاملات روز پایانی هفته برخی از این نرخ‌ها تعدیل و نمودار آنها کاهشی شد.

همزمان با کاهش نیم واحد درصدی نرخ بهره اروپا و افزایش ارزش دلار آمریکا در برابر سایر ارزها، قیمت طلای جهانی با کاهش مواجه شد. احتمال می‏‏‌رود که بانک مرکزی اروپا به کاهش نرخ بهره خود ادامه دهد؛ زیرا رشد ضعیف اقتصاد آلمان، بحران بدهی در فرانسه و سایر مشکلات اقتصادی در سایه تعرفه‌های تجاری ترامپ، می‌تواند اقتصاد اروپا را با مشکلات جدی مواجه کند.

دنیای اقتصاد: معاون تنظیم‌‌‌گری و نظارت بانک مرکزی از ابلاغ دستورالعمل اصلاحی صندوق‌های قرض‌‌‌الحسنه حداکثر تا یک ماه آینده خبر داد و گفت: سیاست این بانک بر توسعه و ترویج نهاد قرض‌‌‌الحسنه است. هرچه تسهیلات خرد توسط صندوق‌های قرض‌‌‌الحسنه پوشش داده شود، از فشار بر نظام بانکی نیز کاسته می‌شود. به گزارش بانک مرکزی، فرشاد محمدپور، معاون نظارت و تنظیم‌‌‌گری بانک مرکزی در گفت‌وگو با رسانه ملی توضیح داد که بانک‌‌‌ها و صندوق‌های قرض‌‌‌الحسنه باید از هم تفکیک شوند. به گفته او سال گذشته، هیات دولت حداقل سرمایه مورد نیاز برای بانک‌‌‌های تجاری، موسسات پولی غیربانکی و بانک‌‌‌های قرض‌‌‌الحسنه را تعیین کرد. حداقل سرمایه برای بانک‌‌‌های تجاری ۲۰ همت، موسسات پولی غیربانکی ۱۵ همت و بانک‌‌‌های قرض‌‌‌الحسنه ۵ همت تعیین شده است. او گفت که مصوبه هیات وزیران برای بانک‌‌‌های قرض‌‌‌الحسنه سختگیری کمتری دارد و در حال حاضر، نسبت کفایت سرمایه دو بانک قرض‌الحسنه کشور بالای ۸ درصد است. با این حال، او معتقد است که با توجه به وسعت کشور، وجود تنها دو بانک قرض‌‌‌الحسنه کم است و بانک مرکزی می‌خواهد تسهیلات قرض‌‌‌الحسنه را از طریق صندوق‌ها و بانک‌‌‌های قرض‌‌‌الحسنه توسعه دهد.

انتخاب مجدد دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا در ماه گذشته موجب هیجان و افزایش معاملات در کارگزاری‌ها و بانک‌های وال استریت شده است. به گزارش فایننشال‌تایمز، این افزایش رشد بازار سهام آمریکا به‌دلیل انتظارات برای تغییرات گسترده در سیاست‌های اقتصادی و تجاری است؛ به‌طوری‌که حجم معاملات سهام در نوامبر، ۳۸درصد نسبت به ماه مشابه در سال گذشته افزایش یافته است. افزایش حجم معاملات به سطحی رسیده است که از اوایل سال۲۰۲۱ تاکنون دیده نشده بود. همچنین پیش‌بینی می‌شود که کاهش نرخ‌ بهره و مقررات کمتر در دولت ترامپ باعث افزایش حجم معاملات در سال آینده خواهد شد.

مرکز مبادله ایران: هفتادوششمین حراج شمش طلای مرکز مبادله ایران در روز یکشنبه ۲۵آذرماه برگزار خواهد شد. متقاضیان خرید شمش طلای مرکز مبادله ایران می‌توانند با واریز مبلغ ۳میلیارد و ۵۰۰میلیون ریال (۳۵۰میلیون تومان) به‌عنوان وجه‌الضمان به ازای هر قطعه شمش طلا تا ساعت۲۴ روز شنبه ۲۴آذرماه، در هفتادوششمین حراج این مرکز شرکت کنند. این حراج از ساعت ۱۲ الی ۱۶ در تالار معاملات طلای مرکز مبادله ایران برگزار خواهد شد.

کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی: مدیر عامل بانک سامان به‌‌عنوان رئیس شورای‌ عالی کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی کشور انتخاب شد. در دویست‌وهشتادوششمین جلسه شورای عالی این کانون که روز سه‌شنبه ۲۰آذرماه۱۴۰۳ برگزار شد، اعضا ضمن قدردانی از خدمات و تلاش‌های علیرضا بلگوری، به‌ اتفاق اکثریت قاطع آرا علیرضا معرفت را به‌عنوان رئیس جدید شورای‌ عالی کانون انتخاب کردند. در این جلسه همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین جوادی، مدیر عامل موسسه اعتباری ملل به‌عنوان نایب رئیس شورای عالی کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی انتخاب شد. کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی فعالیت خود را در سال۱۳۸۳ آغاز کرد و تاکنون اقدامات موثری در راستای کمک به رشد و توسعه کشور و همچنین رونق تولید داشته است. کانون بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی هم‌ اکنون دارای ۱۵عضو فعال اعم از بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی است. بر اساس این گزارش، ایجاد هماهنگی، وحدت رویه در عملیات بانکی، همکاری بین اعضای کانون و تلاش درخصوص بهبود کیفیت ارائه خدمات به مشتریان و استقرار روش‌های نوین بانکداری منطبق با بانکداری اسلامی و ضوابط بانک مرکزی از جمله اهداف این کانون است.

دنیای‌اقتصاد: اقتصاد بریتانیا در ماه اکتبر نسبت به ماه قبل ۰.۱درصد کوچک‌تر شد. این در حالی است که کاهش مشابهی در ماه سپتامبر نیز رخ داده بود. طبق آمار تولید اقتصادی بریتانیا، تولیدات صنعتی بیشترین سهم را از کاهش تولید این ماه داشت و با ۰.۶درصد افت روبه‌رو بود. تولید محصولات دارویی با کاهش ۲.۶درصدی، تولید ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی با کاهش ۲.۸درصدی، تولید مواد شیمیایی با کاهش ۳.۷درصدی، استخراج معادن و حفاری با کاهش ۳.۱درصدی و مدیریت فاضلاب و پسماند با کاهش ۰.۲درصدی مواجه شد. همچنین خدمات عمومی (آب، برق و گاز) شاهد یک رشد ۱.۴درصدی بود. در این میان، بخش ساخت‌وساز ۰.۴درصد کاهش یافت و بخش خدمات بدون تغییر باقی ماند. لیز مک‌کیون، مدیر آمار اقتصادی اداره ملی آمار بریتانیا (ONS)، گفت: «بخش‌هایی مانند استخراج نفت و گاز، رستوران‌ها و خرده‌فروشی، ماه ضعیفی را سپری کردند؛ اما رشد در حوزه‌های مخابرات، لجستیک و خدمات حقوقی بخشی از این کاهش را جبران کرد.» در سال۲۰۲۳ اقتصاد بریتانیا رشد ۰.۳درصدی را تجربه کرد. اکتبر ۲۰۲۴ رشد اقتصادی بریتانیا نسبت به اکتبر سال قبل ۱.۳درصد بود که بالاترین نرخ رشد سالانه از ژوئن۲۰۲۳ محسوب می‌شود. این رقم در مقایسه با یک درصد در سپتامبر افزایش داشت، اما کمتر از پیش‌بینی ۱.۶درصدی بود. متوسط رشد سالانه تولید ناخالص داخلی (GDP) بریتانیا بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۲۴ برابر با ۱.۸۵درصد بوده است. بالاترین رشد این کشور در سطح ۲۹.۹درصد در آوریل۲۰۲۱ و پایین‌ترین کاهش معادل ۲۴.۵درصد در آوریل۲۰۲۰ رقم خورده است. اقتصاد بریتانیا همچنان با چالش‌هایی در بخش تولید و خدمات مواجه است؛ اما برخی زیرشاخه‌ها عملکرد مثبتی از خود نشان داده‌اند.

ایسنا: تورم سالانه روسیه در ماه نوامبر به ۸.۸۸درصد رسیده که از ۸.۵۴درصد ثبت شده در ماه اکتبر افزایش یافته است. وزارت توسعه اقتصادی روسیه اعلام کرد: تورم سالانه در روسیه در ماه نوامبر به ۸.۸۸درصد در مقایسه با ۸.۵۴درصد در اکتبر رسیده است. در نوامبر۲۰۲۴، تورم در بازار مصرف ۱.۴۳درصد بود. در بخش مواد غذایی نرخ رشد قیمت به ۲.۳۳درصد رسید. در بخش غیرغذایی نرخ رشد قیمت به‌صورت ماهانه ۰.۵۱درصد در ماه نوامبر کاهش یافت و نرخ تورم سالانه ۸.۸۸درصد بوده است. این وزارتخانه گفت: در بخش خدمات، قیمت خدمات هتل به کاهش ادامه یافت و تا ۹دسامبر، تورم سالانه به ۹.۳۲درصد رسید. بیزنس گزارش کرد، بر اساس پیش‌بینی اقتصاد کلان منتشرشده توسط این وزارتخانه در سپتامبر امسال، چشم‌انداز تورم روسیه برای سال۲۰۲۴ از ۵.۱درصد پیش‌بینی‌شده به ۷.۳درصد تعدیل شده است.

ایسنا: موسسه بین‌المللی مالی اعلام کرد که رشد اقتصاد جهانی در سال۲۰۲۵ نزول خواهد کرد. موسسه بین‌المللی مالی (IIF) پیش‌بینی کرد که انتظار می‌رود رشد اقتصادی جهان از ۲.۹درصد در سال۲۰۲۴ به ۲.۷درصد در سال۲۰۲۵ کاهش یابد. انتظار این موسسه برای نرخ تولید ناخالص داخلی بازارهای بالغ برای سال۲۰۲۵ به‌طور متوسط ۱.۳درصد بود که نسبت به ۱.۵درصد در سال۲۰۲۴ کاهش ثبت کرده است. انتظار برای ایالات‌متحده ۱.۹درصد، برای منطقه یورو ۰.۶درصد، برای بازارهای نوظهور (EMs) ۳.۸درصد، برای روسیه ۱.۷درصد، برای ترکیه ۲.۵درصد و ۴.۲درصد برای چین بود. به گفته این موسسه، پیش‌بینی می‌شود که جریان سرمایه به سمت شرکت‌های بازارهای نوظهور به ۷۱۶میلیارد دلار در سال۲۰۲۵ برسد که از ۹۴۴میلیارد دلار در سال۲۰۲۴ کاهش می‌یابد و ناشی از جریان‌های ضعیف‌تر به چین است. در سال۲۰۲۴، چین اولین خروجی خالص سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی خود را در دهه‌های اخیر با پیش‌بینی ناامیدکننده‌ای برای سال۲۰۲۵ مشاهده کرد. موسسه بین‌المللی مالی گفت: جریان سرمایه به سمت شرکت‌های بازارهای نوظهور غیر چینی از ۸۲۴میلیارد دلار در سال۲۰۲۴ به ۷۸۱میلیارد دلار در سال۲۰۲۵ کاهش خواهد یافت. بیزنس نوشت، این موسسه مالی خاطرنشان کرد که تنش‌های ژئوپلیتیک و سیاست‌های انرژی ایالات‌متحده باعث افزایش عدم اطمینان به قیمت کالاها می‌شود.

ایبِنا: وزیر خزانه‌داری ایالات متحده گفت: پول ارسال‌شده به اوکراین از طریق درآمد‌های حاصل از دارایی‌های روسیه تامین می‌شود. به گزارش الجزیره، ایالات متحده اعلام کرد که ۲۰میلیارد دلار به صندوقی در بانک جهانی واریز کرده است که اوکراین در قالب وام تضمین‌شده با بهره دارایی‌های مسدودشده روسیه دریافت خواهد کرد. این مبلغ بخشی از وامی به ارزش ۵۰میلیارد دلار است که G۷ متعهد شده بود به دولت اوکراین برای پرداخت هزینه‌های جنگی بدهد. وزارت خزانه‌داری آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که ایالات متحده به تعهدی که در ماه اکتبر با انتقال این وجوه به صندوق اختصاص داده‌شده برای اوکراین در بانک جهانی عمل کرده است و این وام در اختیار اوکراین قرار خواهد گرفت.

تعطیلات دوازده روزه کریسمس از روز بیست‌وپنجم دسامبر آغاز می‌شود؛ اما نه در دنیای هوش مصنوعی. در روز پنجم دسامبر شرکت اوپن ای‌آی، سازنده چت‌بات چت‌جی‌پی‌تی، توفانی از عرضه محصولاتش را آغاز کرد که با عنوان «دوازده روز شیپمس (shipmas)» نام گرفت؛ توفانی که شامل عرضه کامل Sora، ابزار تولید ویدئوی این شرکت‌ و همچنین Canvas، ابزاری برای نوشتن و کدنویسی، بوده است. ناگفته نماند که گوگل هم محصولات پر سر و صدایش را زودتر از زمانی که انتظار می‌رفت ارائه کرده است. در روز یازدهم دسامبر این شرکت یک مدل جدید هوش مصنوعی مولد به نام جمینای ۲.۰ را رونمایی کرد و نمونه‌های اصلاح و تقویت‌شده‌‌ای از دو محصول هوش مصنوعی مبتنی بر این مدل را هم با نام‌های آسترا (Astra) و مارینر (Mariner) معرفی کرد. اینها می‌توانند کارهایی را از جانب کاربر انجام بدهند؛ ویژگی که آنها را به چیزی تبدیل می‌کند که صنایع مختلف آن را «هوش مصنوعی عامل» می‌نامند.

ایسنا: نبرد برای برتری در هوش مصنوعی در حال داغ شدن است. تقریبا یک هفته پس از اینکه شرکت اوپن‌ای‌آی (OpenAI) مدل جدید خود موسوم به «o۱» را در دسترس عموم قرار داد، گوگل امروز پیش‌نمایشی از نسل جدید مدل «جمینای ۲.۰» خود را ارائه کرد.

مهر: پلیس جزایر آندامان و نیکوبار درخواستی حقوقی به استارلینک فرستاده تا به اطلاعات مربوط به خریداران تجهیزات این شرکت دسترسی یابند و آن را برای ناوبری قایقی که ۶ هزار کیلوگرم متامفتامین به ارزش ۳۶۰ میلیارد روپیه (۴.۲ میلیارد دلار) را از میانمار به جزایر مذکور منتقل می‌کرد، به کار گیرند. مقامات همچنین خواستار دسترسی به اطلاعات پرداخت، جزئیات ثبت و مکان استفاده از اینترنت طی سفر نیز شده‌اند. عملیات پلیسی در نوامبر سال جاری میلادی انجام شد و در به ضبط قایق و همچنین دستگیری ۶ فرد با ملیت میانماری منجر شد. این قایق به عنوان یک کشتی ماهی‌گیری قانونی در حال گذر بود، اما هنگامی‌که یک هواپیما طی گشت‌زنی روتین شاهد پرسه زدن آن در نزدیکی جزیره بارن‌(یک هات‌اسپات غواصی که کسی ساکن آنجا نیست) ظن مقامات را برانگیخت. در مرحله بعد پلیس تحقیقاتی انجام داد. اطلاعات ارسال شده توسط مقامات آندامان جزئیات بازیابی تجهیزات ارتباطی ماهواره‌ای و داده‌های ناوبری را نشان می‌دهد و حاکی از آن است که کشتی به جزایر دیگری در مجمع‌الجزایر نیز سفر کرده است. استارلینک هم اکنون مجوز متناسب برای فعالیت در هندوستان ندارد، اما سال‌هاست سعی دارد به آن دست یابد. وزیر مخابرات هندوستان ماه گذشته اعلام کرد استارلینک در فرآیند دریافت مجوز است. اما این مجوز نهایی نشده و استارلینک در وضعیتی است که ممکن است به نظر برسد با پلیس هندوستان همکاری نمی‌کند.

ایسنا: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه نوبت صبح روز پنج‌شنبه ۲۲ آذر مجلس، در جریان رسیدگی به لایحه بودجه ۱۴۰۴ کل کشور، با الحاق متن زیر به تبصره ۶ این لایحه با عنوان «صنعت، معدن و ارتباطات» به شرح زیر موافقت کردند: در اجرای مواد ۱۰۳ و ۱۰۷ قانون برنامه هفتم پیشرفت، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف است نسبت به تکمیل ارزیابی و رتبه‌بندی سالانه امنیت رایانیکی یا سایبری دستگاه‌های اجرایی مطابق استانداردها و ضوابط مصوبه کارگروه یا کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور اقدام و دستگاه‌های اجرایی دارای ضعف در امنیت رایانیکی سایبری را به مرکز ملی فضای مجازی معرفی کند. دستگاه اجرایی دارای ضعف در حوزه امنیت رایانیکی مکلفند تا پایان سال ۱۴۰۴ حداقل یک درصد از اعتبارات هزینه‌ای(به استثنای فصول ۱ و ۴ و ۶) و تملک دارایی سرمایه خود را در راستای رفع نقاط ضعف و ارتقای امنیت رایانیکی خود اختصاص دهند. همچنین دستگاه‌های مذکور می‌توانند جهت تحقق دولت هوشمند و هوش مصنوعی علاوه بر اعتبارات مزبور، حداقل نیم درصد دیگر نیز برای این مهم تخصیص دهند.

ایسنا: شرکت متا پلتفرم برای ایجاد روابط مثبت با دولت آینده آمریکا، یک میلیون دلار به صندوق تحلیف دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا اهدا کرد. اگرچه این کمک مالی اندک است، اما متا برای جو بایدن، رئیس‌جمهور فعلی یا دوره ریاست‌جمهوری قبلی ترامپ چنین اقدامی را انجام نداده بود. این کمک پس از شام نوامبر بین ترامپ و مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا در مارالاگو انجام می‌شود.

مهر: مالزی یک دفتر ملی هوش مصنوعی با هدف شکل‌دهی سیاست‌ها و رسیدگی به مسائل رگولاتوری راه‌اندازی کرد، زیرا تصمیم دارد خود را به عنوان یک هاب منطقه‌ای برای توسعه هوش مصنوعی تثبیت کند. به نقل از رویترز، این کشور جنوب شرقی آسیا سال گذشته میلادی از شرکت‌های فناوری جهان میلیاردها دلار سرمایه جمع‌آوری کرد تا زیرساخت حیاتی مورد نیاز برای تقاضای روز‌افزون ابر رایانشی و سرویس‌های هوش مصنوعی را تامین کند.انوار ابراهیم، نخست‌وزیر این کشور در این باره گفت: این یک لحظه تاریخی در مسیر تحول دیجیتال ماست. پیش‌بینی می‌شود این دفتر به عنوان یک آژانس متمرکز برای هوش مصنوعی، تامین برنامه‌ریزی استراتژیک، تحقیق و توسعه و همچنین نظارت رگولاتوری فعالیت کند. همچنین این آژانس تصمیم دارد در نخستین سال فعالیت خود ۷ اقدام را ارائه کند از جمله توسعه دستورالعمل اخلاقی، یک چارچوب رگولاتوری هوش مصنوعی و یک برنامه هوش مصنوعی ۵ ساله تا ۲۰۳۰ میلادی. علاوه بر آن دولت مالزی از همکاری استراتژیک با ۶ شرکت از جمله آمازون، مایکروسافت و گوگل خبر داد که همه آنها در سال گذشته اعلام کرده بودند پروژه‌های مرکز داده، ابررایانشی و هوش مصنوعی در مالزی اجرا می‌کنند.

دنیای اقتصاد: مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد: اختلالات ایجاد شده به علت قطعی برق سایت‌های اپراتورهای همراه و ناکارآمدی تجهیزات ذخیره‌کننده برق بوده است. همچنین پاره‌ای از مشکلات اخیر نیز به خرابی باتری‌های سایت‌های اپراتورها برمی‌گردد.